.

Εκτακτο κοινωνικό μέρισμα 300 εκατ. ευρώ

Μέρισμα 300 εκατ. ευρώ στις οικονομικά ασθενέστερες ομάδες ετοιμάζεται να διανείμει η κυβέρνηση μετά το ρεκόρ του φετινού πλεονάσματος.

Η προαναγγελία για το έκτακτο βοήθημα γίνεται με τον προϋπολογισμό του 2017 που κατατέθηκε χθες στη Βουλή και στον οποίο ενσωματώνεται πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα 1,09% του ΑΕΠ ή 1,907 δισ. ευρώ στο τέλος αυτής της χρονιάς.

Το ποσοστό αυτό είναι διπλάσιο του στόχου για 0,5% του ΑΕΠ ή 919 εκατ. ευρώ που προβλέπει το ελληνικό πρόγραμμα, αφήνοντας έτσι περιθώρια για ενισχυμένη κοινωνική πολιτική από την πλευρά της κυβέρνησης με το 1,032 δισ. ευρώ που περισσεύει από το πλεόνασμα.

Βέβαια από αυτό το ποσό, μόλις το 30% μπορεί να διατεθεί για κοινωνικούς σκοπούς.

Για το 2017 ο πήχης του πλεονάσματος τοποθετείται στο 2% του ΑΕΠ ή στα 3,687 δισ. ευρώ (έναντι 1,75% που προβλέπει το Μνημόνιο), με το ύψος του να μην προκαλεί καμιά ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο, που εκτιμά ότι θα φτάσει εύκολα σε αυτόν τον στόχο παρά την απειλή του μισθολογικού «κόφτη».

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, ο νέος προϋπολογισμός φέρνει πρόσθετους φόρους 2,5 δισ. ευρώ στα νοικοκυριά σε μια χρονιά που η ανεργία θα παραμείνει σε εφιαλτικά ύψη (21,8%) και η δημόσια κατανάλωση θα συνεχίσει να κινείται σε αρνητικούς ρυθμούς (-0,3%).

Οι φόροι και κυρίως οι έμμεσοι αυξάνουν κατά 1,5 δισ. ευρώ το νέο έτος στα 26,5 δισ. ευρώ την ίδια στιγμή που το κονδύλι για μισθούς και συντάξεις, μετά την αφαίρεση του ΕΚΑΣ, προσγειώνεται στα 12,3 δισ. από 18 δισ. το 2016.

Ο προϋπολογισμός προβλέπει ακόμη επιπλέον εισπράξεις 1,161 δισ. ευρώ από τους φόρους στο εισόδημα των φυσικών προσώπων, με τον λογαριασμό να φτάνει στα 9,172 δισ. ευρώ.

Ετσι τα καθαρά έσοδα του νέου προϋπολογισμού προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 50,3 δισ. ευρώ το 2017 μετά την ώθηση που τους εξασφάλισαν τα capital controls και τα μέτρα που μπήκαν σε εφαρμογή από το καλοκαίρι, όπως η αύξηση του ΦΠΑ στο 24%, αλλά και αυτά που θα ξεδιπλωθούν σταδιακά από το νέο έτος.

Σε ό,τι αφορά τις δαπάνες αυτές «ψαλιδίζονται» στα 56,2 δισ. ευρώ το 2017 από 57,7 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν φέτος.

Το ΑΕΠ αναμένεται να σημειώσει αύξηση της τάξης των 6 δισ. ευρώ και από τα 174,908 δισ. το 2016 θα ψηλώσει στα 180,817 δισ. το 2017.

Εξέλιξη που θα μειώσει τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ, αφού μετά την άνοδο της οικονομίας το χρέος θα υποχωρήσει στο 176% του ΑΕΠ από 180,3% φέτος.

Σε απόλυτα μεγέθη όμως το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται φτάνοντας τα 319,2 δισ. ευρώ, έναντι 315,4 δισ. ευρώ φέτος.

Ειδικότερα:

● Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 50,374 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,271 δισ. ευρώ σε σχέση με αυτά του 2016 (48,103 δισ. ευρώ).

● Οι φόροι σε εισόδημα και περιουσία αυξάνουν κατά 2,45 δισ. ευρώ το 2017.

● Οι εισπράξεις από τους άμεσους φόρους προβλέπεται να φτάσουν στα 20,415 δισ. ευρώ το 2017 και στα 26,4 δισ. ευρώ από τους έμμεσους.

● Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 15,476 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 769 εκατ. ευρώ έναντι του 2016.

● Οι φόροι κατανάλωσης θα διαμορφωθούν στα 9,547 δισ. ευρώ αυξημένοι κατά 712 εκατ. ευρώ έναντι του 2016, λόγω κυρίως των νέων παρεμβάσεων (αναμόρφωση του ΕΦΚ των ενεργειακών και των καπνικών προϊόντων, επιβολή φόρου κατανάλωσης στον καφέ, τέλος συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας).

● Οι συνολικές δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 49,536 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 1,481 δισ. ευρώ, σε σχέση με τις φετινές που προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 51,017 δισ. ευρώ.

● Στα 43,98 δισ. έναντι πρόβλεψης για 45,4 δισ. φέτος προβλέπεται να φτάσει το συνολικό ύψος των πρωτογενών δαπανών.

● Το κονδύλι για μισθούς και συντάξεις μετά την «απομόνωση» του ΕΚΑΣ και άλλων επιδομάτων περιορίζεται στα 12,3 δισ. ευρώ από 18 δισ. ευρώ το 2016!

● Οι δαπάνες για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία αυξάνουν στα 20,2 δισ. ευρώ το 2017 λόγω της ενσωμάτωσης του επιδόματος του ΕΚΑΣ που θα κοπεί το 2019.

● Το ΑΕΠ σε απόλυτα νούμερα θα φτάσει στα 180,8 δισ. ευρώ το 2017 από 175 δισ. ευρώ φέτος.

● Για τόκους ο προϋπολογισμός θα καταβάλει 5,55 δισ. ευρώ το 2017, οριακά χαμηλότερα σε σχέση με τα 5,6 δισ. ευρώ φέτος.

● Στα 475 εκατ. ευρώ, από 586 εκατ. ευρώ το 2016, μειώνονται οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα.

● Για καταπτώσεις εγγυήσεων (φορείς εντός και εκτός γενικής κυβέρνησης) ο προϋπολογισμός θα καταβάλει το 2017 1,748 δισ. ευρώ.

● Το δημόσιος χρέος (γενικής κυβέρνησης) εξαιτίας της ανάκαμψης που θα σημειώσει η ελληνική οικονομία θα υποχωρήσει στο 176% του ΑΕΠ το 2017 από το 180,3% το 2016.

Σε απόλυτα όμως μεγέθη το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται αγγίζοντας τα 319,2 δισ. ευρώ το νέο έτος από 315,4 δισ. ευρώ φέτος, κάνοντας έτσι ακόμη πιο επείγουσα τη διαδικασία της αναδιάρθρωσης.

● Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων -εφόσον δεν «κοπεί» στην πορεία- προβλέπεται να φτάσει στα 6,750 δισ. ευρώ.

● Τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις το 2017 υπολογίζονται σε 2,6 δισ. ευρώ από 500 εκατ. ευρώ που θα εισπραχθούν φέτος.

Στα προβλεπόμενα έσοδα για το 2017 περιλαμβάνονται το 1,23 δισ. ευρώ από την παραχώρηση των 14 μεγαλύτερων περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας στο σχήμα υπό τη γερμανική Fraport και τα 300 εκατ. ευρώ της πρώτης δόσης που θα πληρώσει το επενδυτικό σχήμα, υπό τη Lamda Development, στο οποίο παραχωρείται το Ελληνικό.

● Οι χρηματοδοτικές ανάγκες για το 2017 τοποθετούνται στα 13 δισ. ευρώ.

● Στο 1 δισ. ευρώ ανέρχεται το αποθεματικό του νέου προϋπολογισμού.

Πίνακας για τον προϋπολογισμό 2017

Αυξήσεις εισφορών 1,37 δισ. καταγράφει ο κοινωνικός προϋπολογισμός

του Τζώρτζη Ρούσου

Τα Ταμεία του Δημοσίου που μπαίνουν στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης αλλά και η ασφυκτική για την επιβίωσή τους αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους, δίνουν τον τόνο στον κοινωνικό προϋπολογισμό του 2017, αφού προβλέπεται αύξηση των εισφορών και αντιστοίχως αύξηση των εξόδων.

Αναλυτικότερα, για το 2017 το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ασφαλιστικών ταμείων αναμένεται να διαμορφωθεί από μεταβολές στο σκέλος των εσόδων και των εξόδων ως εξής:

● Αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών (περιλαμβανομένων και των ρυθμίσεων οφειλών) κατά 1.371 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται τόσο στην αύξηση των εισφορών σε κατηγορίες αυτοαπασχολούμενων και αγροτών όσο και στην καταβολή από 1/1/2017 εργοδοτικής εισφοράς από το Δημόσιο και των εισφορών εργαζομένων προς τον ΕΦΚΑ.

● Οι μεταβιβάσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό θα διαμορφωθούν στα 14.669 εκατ. ευρώ έναντι 10.083 εκατ. ευρώ στο 2016, λόγω κυρίως της αυξημένης επιχορήγησης προς τον ΕΦΚΑ για την καταβολή και των συντάξεων του Δημοσίου, που μέχρι τώρα αποτελούσαν δαπάνη του τακτικού προϋπολογισμού.

● Στα έξοδα η συνταξιοδοτική δαπάνη αναμένεται να ανέλθει στα 29.211 εκατ. ευρώ το 2017, έναντι 23.466 εκατ. ευρώ το 2016, δηλαδή θα είναι αυξημένη κατά 5.745 εκατ. ευρώ λόγω της καταβολής των κύριων συντάξεων του Δημοσίου από τον ΕΦΚΑ, από την 1/1/2017.

Πάντως, αν συνυπολογιστούν μαζί με τα οικονομικά μεγέθη του ΕΦΚΑ (το ενιαίο ταμείο που θα απορροφήσει όλα τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία) αυτά των υπόλοιπων Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (Οργανισμοί Απασχόλησης, ΕΟΠΥΥ) και των Νοσοκομείων - ΠΕΔΥ, τότε τα συνολικά έσοδα του ενοποιημένου κοινωνικού προϋπολογισμού το 2017 προβλέπονται αυξημένα κατά 5.872 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το 2016, κυρίως λόγω της ενσωμάτωσης της κρατικής επιχορήγησης και των εισφορών εργαζομένων που αφορούν τους ασφαλισμένους έως 31/12/2010 του δημόσιου τομέα, στους οποίους οι συντάξεις καταβάλλονταν από τον τακτικό προϋπολογισμό, ενώ πλέον θα καταβάλλονται από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).

Αντίστοιχα, τα έξοδά του προβλέπονται αυξημένα κατά 6.028 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2016, κυρίως λόγω της αύξησης που επέφερε η ενσωμάτωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Δημοσίου.

Κάτω από αυτά τα δεδομένα εκτιμάται ότι το ταμειακό ισοζύγιο των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (Ασφαλιστικά Ταμεία, Οργανισμοί Απασχόλησης, ΕΟΠΥΥ) και των Νοσοκομείων - ΠΕΔΥ θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 643 εκατ. ευρώ, έναντι πρόβλεψης στόχου για έλλειμμα 2.089 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα όμως με τους συντάκτες του κοινωνικού προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, το αποτέλεσμα για το 2016 εκτιμάται σε πλεόνασμα ύψους 225 εκατ. ευρώ, έναντι πρόβλεψης ελλείμματος ύψους 589 εκατ. ευρώ.

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των μεταβιβάσεων από τον Τακτικό Προϋπολογισμό ύψους 580 εκατ. ευρώ, για την καταβολή της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Δημοσίου του Ιανουαρίου 2017.

Αντιστοίχως για το 2017, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 233 εκατ. ευρώ, ως απόρροια κυρίως της εκτιμώμενης βελτίωσης των απλήρωτων υποχρεώσεων κατά 1.032 εκατ. ευρώ για το σύνολο των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και των νοσοκομείων - ΠΕΔΥ.

Στο μέτωπο της αγοράς ο περιγραφόμενος στον προϋπολογισμό κυβερνητικός στόχος είναι η ενδυνάμωση της απασχόλησης και η ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

Οσον αφορά την κοινωνική οικονομία στις κυβερνητικές προθέσεις είναι, εντός του 2017, να δρομολογηθεί η θέσπιση ενιαίου Ταμείου που θα υποστηρίζει τα εγχειρήματα που δεν έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα (nonbankable).

Στόχος είναι η συγκέντρωση όλων των ειδών χρηματοδότησης σε ένα Ταμείο.

Θωράκιση της κοινωνικής προστασίας

της Διαλεκτής Αγγελή

Ειδικό κεφάλαιο αποτελεί για την κυβέρνηση η θωράκιση της κοινωνικής προστασίας, όπως προκύπτει από την εισηγητική επιστολή που υπογράφουν ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης.

Σε ό,τι αφορά την κοινωνική πολιτική, αυτή ορίζεται από τη στήριξη των πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και την αναμόρφωση του κράτους πρόνοιας, με πιο οργανωμένα επιδόματα, αύξηση των παρεχόμενων υπηρεσιών και εκσυγχρονισμό των δομών κοινωνικής αλληλεγγύης.

Συγκεκριμένα, προγραμματίζεται:

● Πλήρης επέκταση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), το οποίο προβλέπεται ότι θα καλύψει πάνω από 250.000 νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας, με πιστώσεις που ανέρχονται στα 760 εκατ. ευρώ

● Πιλοτικό πρόγραμμα μεθόδου αξιολόγησης της αναπηρίας

● Διαμόρφωση νέου πλαισίου για την παιδική προστασία (επιτροπεία ανηλίκων, πλαίσιο αναδοχής/υιοθεσίας, νέο πλαίσιο λειτουργίας προνοιακών Νομικών Προσώπων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου

● Εθνικός Μηχανισμός Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών Κοινωνικής Ενταξης και Συνοχής

● Λειτουργία Ενιαίου Φορέα πληρωμής κοινωνικών επιδομάτων προνοιακού χαρακτήρα

● Νέο πλαίσιο καταπολέμησης της έλλειψης στέγης ευάλωτων ομάδων / Φορέας διαχείρισης ακινήτων