Ερώτηση
836ΑΑ. Κύριοι, συγχαρητήρια για την εργασία σας. Ήθελα την απάντησή σας για το πιο κάτω θέμα. Έχει το δικαίωμα το ΣΔΟΕ μετά την διενέργεια ελέγχου σε μια επιχείρηση στις 16.06.2013 να συντάξει υπηρεσιακό σημείωμα για
1) μη επίδειξη - εκτύπωση του βιβλίου εσόδων-εξόδων από 01.01.2013 έως 31.03.2013
2) Δηλώσεων ΦΠΑ
3) ΦΜΥ χρήσης 2012 και συγκεντρωτικών τιμ/γιων χρήσης 2012 επειδή δεν τα βρήκε στο χώρο της επιχείρησης ενώ φυλάσσονται στο λογιστικό γραφείο;
Απάντηση
Όσον αφορά τη μη επίδειξη βιβλίων, σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 9 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζονται τα ακόλουθα:
7. Τα αθεώρητα βιβλία που ενημερώνονται μηχανογραφικά, μπορεί να μην εκτυπώνονται, εφόσον τα δεδομένα τους φυλάσσονται σε ηλεκτρομαγνητικά μέσα αποθήκευσης, με την προϋπόθεση ότι, τα δεδομένα αυτά εκτυπώνονται άμεσα όταν ζητηθεί από το φορολογικό έλεγχο. Η μη διαφύλαξη των ηλεκτρομαγνητικών μέσων ή η αδυναμία αναπαραγωγής του περιεχομένου αυτών εξομοιώνεται με μη τήρηση των βιβλίων ή των καταστάσεων που εμπεριέχονται σε αυτά.
Τα αναφερόμενα στο προηγούμενο εδάφιο ισχύουν και για τα αποθηκευμένα δεδομένα, που επέχουν θέση στελέχους των εκδιδόμενων φορολογικών στοιχείων.
Περαιτέρω, για το θέμα αυτό με την ΠΟΛ. 1004/2013 διευκρινίστηκαν τα ακόλουθα:
Όταν τα αθεώρητα βιβλία και οι αθεώρητες καταστάσεις που αναφέρονται στις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. ενημερώνονται μηχανογραφικά, μπορεί να μην εκτυπώνονται αλλά να φυλάσσονται σε ηλεκτρομαγνητικά μέσα με την προϋπόθεση όμως ότι τα δεδομένα τους εκτυπώνονται άμεσα όταν ζητηθεί από τον φορολογικό έλεγχο. Στην περίπτωση αδυναμίας αναπαραγωγής - εκτύπωσης των δεδομένων αυτών, η αδυναμία - μη διαφύλαξή τους ισοδυναμεί με μη τήρηση των αντίστοιχων βιβλίων ή καταστάσεων. Αντίστοιχα, στις περιπτώσεις των φορολογικών στοιχείων, για τα οποία δεν προβλέπεται εκτύπωση των στελεχών τους, δεδομένου ότι αποθηκεύονται ηλεκτρονικά δεδομένα που επέχουν θέση στελέχους (π.χ. ηλεκτρονικά αρχεία σήμανσης), η μη διαφύλαξη των αποθηκευμένων αυτών δεδομένων, ισοδυναμεί με μη διαφύλαξη των αντίστοιχων, εκδιδομένων φορολογικών στοιχείων.
Τέλος, σύμφωνα με το Δ15Α 1090121 ΕΞ 3.6.2013 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
Μη επίδειξη βιβλίων και στοιχείων. Επιβολή προστίμων
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Κ.Φ.Α.Σ. (Ν.4093/2012), οι οποίες ισχύουν από 1.1.2013, κατά τη διάρκεια της διαχειριστικής περιόδου και μέχρι την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, τα βιβλία τηρούνται, τα δε στοιχεία, καθώς και τα λοιπά δικαιολογητικά εγγραφών, φυλάσσονται στην επαγγελματική εγκατάσταση που αφορούν και επιδεικνύονται άμεσα στο φορολογικό έλεγχο.
Επίσης σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος τα βιβλία, τα στοιχεία, τα λοιπά δικαιολογητικά των εγγραφών, καθώς και τα ηλεκτρομαγνητικά μέσα αποθήκευσης αυτών κάθε διαχειριστικής περιόδου, μπορεί να φυλάσσονται σε οποιονδήποτε τόπο εντός ή εκτός της Ελληνικής Επικράτειας και επιδεικνύονται στην προθεσμία που ορίζεται από την αρμόδια φορολογική αρχή.
Ακόμη οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζουν μεταξύ άλλων ότι όπου από τις κείμενες διατάξεις γίνεται παραπομπή στις διατάξεις του Κ.Β.Σ. νοούνται οι συναφείς διατάξεις των άρθρων 1-12 του Κ.Φ.Α.Σ..
Περαιτέρω οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 36 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992), όπως ίσχυαν μέχρι 31/12/2012, όριζαν ότι ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. και ο υπάλληλος που ορίζεται απ’ αυτόν δικαιούται, οποιαδήποτε εργάσιμη για τον υπόχρεο ώρα, να λαμβάνει γνώση, να ελέγχει και να θεωρεί όλα τα βιβλία και στοιχεία που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό ή άλλους νόμους, καθώς και αυτά που τηρούνται προαιρετικά από τον υπόχρεο και να λαμβάνει γνώση οποιουδήποτε άλλου βιβλίου, εγγράφου ή στοιχείου και κάθε περιουσιακού στοιχείου που βρίσκεται στην επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία ή στο κατάστημα κάθε άλλου υπόχρεου. Με τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., καταργήθηκαν οι διατάξεις του ΚΒΣ, αλλά τα παραπάνω με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 8 του ν. 4110/2013, οι οποίες ισχύουν από 23-1-2013, προστέθηκαν στις διατάξεις του άρθρου 66 του ΚΦΕ, ως παράγραφος 10.
Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι, στην περίπτωση μη επίδειξης, άμεσα σε προληπτικό έλεγχο ή ύστερα από πρόσκληση, των βιβλίων και στοιχείων, καταλογίζεται παράβαση των διατάξεων του άρθρου 9 του Κ.Φ.Α.Σ. και επιβάλλονται οι κυρώσεις που ορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 5 του νόμου 2523/1997, όπως ισχύει.
Όσον αφορά στα υπόλοιπα, σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1097/2009 προβλέπονται τα ακόλουθα:
(…….)
Ακόμη, σημειώνεται ότι η μη επιτόπια επίδειξη των δηλώσεων Φ.Π.Α. και παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων δεν αποτελεί κατ΄ αρχήν παράβαση. Στις περιπτώσεις αυτές θα υποδεικνύεται επίσης εγγράφως, με απλή κοινοποίηση στον επιτηδευματία ιδιαίτερου Υπηρεσιακού Σημειώματος Ελέγχου(Υ.Σ.Ε.), να προσκομίσει τις δηλώσεις στην έδρα του ειδικού συνεργείου ελέγχου σε χρόνο(ημέρα κ.λ.π.) που θα ορίζεται σαφώς στο Υ.Σ.Ε.(σχετ. και η εγκ. ΠΟΛ. 1254/2001). Σε περίπτωση που δεν προσκομισθούν οι σχετικές δηλώσεις θα ενημερώνεται άμεσα εγγράφως η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για τις δικές της περαιτέρω ενέργειες.
(……..)
Τέλος, με την ΠΟΛ.1254/2001 έχουν διευκρινιστεί τα ακόλουθα:
Επίδειξη δηλώσεων ΦΠΑ κατά τη διενέργεια ελέγχου
1. Με το άρθρο 38 του ν.2859/7.11.2000 "Κώδικας ΦΠΑ" (ΦΕΚ 248/Α'/7.11.2000) ορίζεται ότι οι υπόχρεοι στο φόρο που ενεργούν φορολογητέες πράξεις ή πράξεις απαλλασσόμενες του φόρου για τις οποίες έχουν δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών με βάση τις διατάξεις του άρθρου 30, οφείλουν να υποβάλλουν στη ΔΟΥ, που είναι αρμόδια για την επιβολή του φόρου εισοδήματος τους, δηλώσεις ΦΠΑ.
2. Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 48 του ανωτέρω νόμου, κατά τη διάρκεια του ελέγχου επιτρέπεται κάθε αναγκαία εξέταση ή έρευνα στην επαγγελματική εγκατάσταση του υπόχρεου στο φόρο και κυρίως στους χώρους παραγωγής, επεξεργασίας γενικά, αποθήκευσης ή παράδοσης των αγαθών, καθώς και στον τόπο παροχής των υπηρεσιών, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 36 του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και του άρθρου 25 του ν.820/1978 (ΦΕΚ 174/Α').
3. Περαιτέρω με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 48 του ως άνω νόμου, ο υπόχρεος στο φόρο επιδεικνύει ή παραδίδει κάθε έγγραφο ή άλλο στοιχείο που του ζητούν για τη διεξαγωγή του ελέγχου. Τις ίδιες υποχρεώσεις έχουν και τα πρόσωπα τα οποία, από τη σχέση εργασίας που έχουν με τον υπόχρεο, μπορούν να δώσουν τα ζητούμενα στοιχεία.
4. Με τις διατάξεις της υπ' αριθ. 1023240/1107/163/0014/ΠΟΛ.1055/2.3.2001 ΑΥΟ παρέχεται η δυνατότητα υποβολής της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ με ηλεκτρονικά μέσα.
5. Από το άρθρο 4 του ν.2523/1997 (Διοικητικές και Ποινικές κυρώσεις στη φορολογική νομοθεσία και άλλες διατάξεις), ορίζεται ότι: "Τα πρόσωπα που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την κείμενη φορολογική νομοθεσία υπόκεινται για κάθε παράβαση σε πρόστιμο που ορίζεται από σαράντα χιλιάδες (40.000) δρχ. μέχρι τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) δρχ. (Από 1.1.2002: 117 - 1170 Ευρώ, όπως ορίζεται στο σημείο α της περ. 3 του άρθρου 21 του ν.2948/2001). Το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται στις περιπτώσεις που δεν προβλέπεται η επιβολή πρόσθετου φόρου ή δεν προκύπτει ποσό φόρου για καταβολή".
6. Από τα ανωτέρω δεν προκύπτει ότι ο υποκείμενος στο φόρο έχει την υποχρέωση διαφύλαξης των δηλώσεων ΦΠΑ στην έδρα της επιχείρησής του, πλην όμως υποχρεούται να συνεργαστεί και να θέσει στη διάθεση του ελέγχου όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη διεξαγωγή και ολοκλήρωσή του. Εφόσον κατά το διενεργούμενο έλεγχο, δεν διαπιστώνεται άρνηση ελέγχου αλλά μη διαφύλαξη στην έδρα της επιχείρησης των δηλώσεων ΦΠΑ και ο υποκείμενος αναλάβει την υποχρέωση να προσκομίσει τις σχετικές δηλώσεις εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, που θα τίθεται από τον έλεγχο, στην αρμόδια φορολογική αρχή, δεν θεωρείται ότι υπάρχει παράβαση, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 48 του ν.2859/2000.
7. Τέλος σε περίπτωση που διαπιστωθεί άρνηση διευκόλυνσης ελέγχου ή δεν προσκομισθούν οι σχετικές δηλώσεις ΦΠΑ εντός της τεθείσας από τον έλεγχο προθεσμίας, η οποία εξομοιώνεται με άρνηση διευκόλυνσης ελέγχου σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 48 του ως άνω νόμου, θα επιβάλλεται το πρόστιμο που ορίζεται από το άρθρου 4 του ν.2523/1997.
Συνεπώς, βάσει όλων των ανωτέρω, η μη επιτόπια επίδειξη των δηλώσεων Φ.Π.Α. και παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων μπορεί να μην αποτελεί παράβαση, οπωσδήποτε όμως, τα κλιμάκια του Σ.Δ.Ο.Ε. έχουν το δικαίωμα και την υποχρέωση έκδοσης υπηρεσιακού σημειώματος.
Η ομάδα της AST BOOKS.