Ερώτηση

550ΑΑ. Κύριοι,ιες  Καλημέρα. Είμαστε μία προσωπική εταιρία (Ετερόρρυθμη Εταιρία) που ασχολείται με την εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων που επιδοτούνται από την ΕΕ. Τα προγράμματα αυτά ολοκληρώνονται με τη συνεργασία ελευθέρων επαγγελματιών ειδικών και εξειδικευμένων επιστημόνων οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες συνδεόμενοι με την επιχείρηση με σύμβαση εργασίας που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή ο δε εργοδότης φέρει ακέραια και αποκλειστικά την ευθύνη της εμπρόθεσμης και ολοκληρωμένης παράδοσης του έργου. Μελετώντας τις σχετικές εγκύκλιους Α.Υ.Ο. Σ.800/129/ΠΟΛ.68/1987 και Σ.866/139/ΠΟΛ.74/1987 και οι Ε.Δ.Υ.Ο. Σ.1166/182/ΠΟΛ.116/1987, ΠΟΛ.1176/14.8.1991, ΠΟΛ.1279/27.11.2000 και ΠΟΛ.1244/30.10.2002, καταλήγουμε πως δεν προκύπτει αν οι παραπάνω συνεργάτες με την έκδοση των Αποδείξεων Παροχής Υπηρεσιών (ΑΠΥ), υπόκεινται σε Φ.Π.Α. ή όχι. Οι παραπάνω εγκύκλιοι θεωρούμε ότι αναφέρονται σε ερευνητικά κέντρα, Πανεπιστήμια και γενικώς Νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικά. Δεν διευκρινίζεται από πουθενά για τη συγκεκριμένη επιχείρηση αν οι εργαζόμενοι πρέπει να χρεώνουν Φ.Π.Α. στην εταιρία ή όχι, δεδομένου ότι πληρεί όλες τις άλλες προϋποθέσεις (η εργασία παρέχεται για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, εκτελείται με τις οδηγίες, τις εντολές και την εποπτεία του εργοδότη που έχει και την ευθύνη για το αποτέλεσμα, υπάρχει διαρκής απασχόληση και φυσική παρουσία του παρέχοντος στους χώρους εργασίας του εργοδότη και η αμοιβή καταβάλλεται περιοδικά. Μπορείτε να μας διαφωτίσετε περαιτέρω;

Απάντηση

Σύμφωνα με το  με Αρ. πρωτ.: Δ14Β1025920ΕΞ 14.2.2013 έγγραφο με θέμα: Υπαγωγή ή μη στο Φ.Π.Α. της αμοιβής προσώπου που συμβάλλεται ως ερευνητής σε πανεπιστημιακό ερευνητικό πρόγραμμα διευκρινίστηκαν τα ακόλουθα:

“1. Όπως προκύπτει από το έγγραφό σας συμβληθήκατε με σύμβαση ανάθεσης έργου με το ………… Πανεπιστήμιο …………. ως ερευνήτρια-μεταδιδάκτορας με σκοπό την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Συστηματική προσέγγιση στην παραγωγή ……………. με ιδιαίτερη εμπορική και φαρμακευτική αξία». Τίθεται το ερώτημα αν η ανωτέρω υπηρεσία υπάγεται ή όχι στο Φ.Π.Α..

2. Με την Α.Υ.Ο. 1040588/1700/528/0014/ΠΟΛ.1128/8.4.1997 καθορίστηκε η διαδικασία καταβολής Φ.Π.Α. κατά την αγορά, εισαγωγή ή ενδοκοινοτική απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, καθώς και τη λήψη υπηρεσιών, που πραγματοποιούνται από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή Ιδρύματα Τεχνολογίας και Έρευνας, που συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων για λογαριασμό της.

3. Σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 4 της εν λόγω Α.Υ.Ο., οι υπηρεσίες που παρέχονται στο εσωτερικό της χώρας, στα πρόσωπα του άρθρου 1 της ίδιας απόφασης από πρόσωπα που συμβάλλονται με αυτά ως ερευνητές σε ερευνητικά προγράμματα, δεν υπάγονται στο Φ.Π.Α., καθώς για το σκοπό αυτό θεωρείται ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης μεταξύ του παρέχοντα την υπηρεσία και του λήπτη αυτής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 1, δεύτερο εδάφιο του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000), ανεξάρτητα από την υφιστάμενη ή μη μεταξύ τους σύμβαση.

4. Με τα άρθρα 1 και 2 της ίδιας ως άνω απόφασης και το άρθρο 5 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1015/14.1.2000 ορίζονται τα δικαιούχα πρόσωπα και οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της απόφασης αυτής. Σημειώνεται ότι μια από τις προϋποθέσεις εφαρμογής της είναι τα δικαιούχα πρόσωπα να συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων, που χρηματοδοτούνται από αυτήν, μερικά ή ολικά (άρθρο 2.1 Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1128/8.4.1997)

5. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 6 της Α.Υ.Ο. 1004368/52700014 Α/ΠΟΛ.1015/14.1.2000, με την οποία τροποποιήθηκε η Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1128/8.4.1997, ορίζεται ότι τα δικαιούχα πρόσωπα μπορούν αντί της αναστολής καταβολής του Φ.Π.Α. να εφαρμόζουν το κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., καταβάλλοντας τον αναλογούντα Φ.Π.Α. στις αγορές, εισαγωγές, ενδοκοινοτικές αποκτήσεις και στις λήψεις υπηρεσιών, και να ζητούν επιστροφή Φ.Π.Α. κατά το μέρος των εσόδων που προέρχονται από κοινοτική χρηματοδότηση.

6. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι ερευνητές που συμμετέχουν στην πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων δεν υπάγονται στο Φ.Π.Α. μόνο στην περίπτωση που για το πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν ακολουθείται η ειδική διαδικασία της ΠΟΛ.1128/8.4.1997. Αντίθετα, στην περίπτωση που ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή της εν λόγω απόφασης ή ο φορέας υλοποίησης έχει επιλέξει το κανονικό καθεστώς, δεν έχει εφαρμογή η παράγραφος 5 του άρθρου 4 της ΠΟΛ.1128/8.4.1997.

7. Στην περίπτωση που δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 5 του άρθρου 4 της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1128/8.4.1997, ισχύουν οι διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κώδικα Φ.Π.Α., όπως εξειδικεύτηκαν με τις Α.Υ.Ο. Σ.800/129/ΠΟΛ.68/4.3.1987 και Σ.866/139/ΠΟΛ.74/10.3.1987 και ερμηνεύτηκαν με την ΕΔΥΟ Σ.1166/182/ΠΟΛ.116/6.4.1987, κατά τις οποίες η παροχή υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα προς το Δημόσιο, Δήμους, ΝΠΔΔ ΚΛΠ, έστω και με σύμβαση μίσθωσης έργου, δεν υπάγεται στο Φ.Π.Α., όταν από τον τρόπο της παροχής των υπηρεσιών αυτών προκύπτει ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγονται την ευθύνη του εργοδότη.

8. Η διάταξη αυτή έχει γενική εφαρμογή σε κάθε περίπτωση παροχής υπηρεσιών από φυσικά πρόσωπα, εφόσον μετά από έλεγχο των πραγματικών περιστατικών από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. διαπιστώνεται ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης. Προς το σκοπό αυτό θα πρέπει να συντρέχουν τουλάχιστον οι ακόλουθες προϋποθέσεις: -Η υπηρεσία να παρέχεται για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, -να εκτελείται σύμφωνα με τις οδηγίες, τις εντολές και την εποπτεία του εργοδότη, -την ευθύνη για το αποτέλεσμα της υπηρεσίας να την έχει ο εργοδότης, - να υπάρχει διαρκής απασχόληση και φυσική παρουσία του παρέχοντος στους χώρους εργασίας του εργοδότη, -η αμοιβή να καταβάλλεται περιοδικά (π.χ. μηνιαία)

9. Σε περίπτωση που δε διαπιστωθεί, κατά τα ανωτέρω, σχέση εξάρτησης, οι υπηρεσίες έρευνας τις οποίες παρέχετε υπάγονται στο Φ.Π.Α.

10. Σε κάθε περίπτωση που, σύμφωνα με τα ανωτέρω, κριθεί ότι η υπηρεσία δεν υπάγεται στο Φ.Π.Α., το ……….. Πανεπιστήμιο ……….., δεν υποχρεούται στην καταβολή Φ.Π.Α, εφόσον αυτή προβλέπεται διακριτά στη σύμβαση.

11. Σε κάθε περίπτωση ο έλεγχος των πραγματικών περιστατικών ανήκει στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.” Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω και από τη στιγμή που στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του Κώδικα Φ.Π.Α., που στηρίζονται όλες οι ΠΟΛ που υπάρχουν στο σημείο 7 του εγγράφου που σας παραθέσαμε, προβλέπεται ότι: “Δε θεωρείται ότι ασκούν οικονομική δραστηριότητα κατά τρόπο ανεξάρτητο οι μισθωτοί και λοιπά φυσικά πρόσωπα, τα οποία συνδέονται με τον εργοδότη τους με σύμβαση εργασίας ή με οποιαδήποτε άλλη νομική σχέση που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη”.

Θεωρούμε ότι οι επιστήμονες με τους οποίους συνεργάζεστε, έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν απαλλαγή από το ΦΠΑ, από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ τους, ο οποίος είναι και αρμόδιος να κρίνει με βάση τα πραγματικά περιστατικά. Η αναφορά σε ΝΠΔΔ είναι ενδεικτική και κατά τη γνώμη μας, δεν απορρίπτει εκ των προτέρων τις περιπτώσεις που η υπηρεσία παρέχεται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις.  

Η ομάδα της ASTBOOKS.