Ερωτήματα για την φορολογία (861)

Ερώτηση

861ΑΑ. Θα ήθελα να σας  κάνω την εξής ερώτηση: Ιατρός δημοσίου λαμβάνει 6500 ευρώ ως επίδομα μητρότητας. Σύμφωνα με πρόσφατη ΠΟΛ 1149/20-6-2013 το επίδομα τοκετού δεν συνυπολογίζεται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Θα μπει δηλαδή στον κωδικό 658 ή δεν θα το βάλουμε καθόλου;Ως παρόμοια περίπτωση θα αντιμετωπίσω και το επίδομα μητρότητας;

Απάντηση

Όπως πολύ σωστά αναφέρετε, με την ΠΟΛ.1149/2013 ορίστηκαν τα ακόλουθα:

(…….)

Αντίθετα, όσα επιδόματα - βοηθήματα δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, δίδονται ως κοινωνική παροχή για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες φορολογούμενων, δίδονται χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας, χωρίς να αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων, δεν αναγράφονται στον συγκεκριμένο κωδικό της δήλωσης και συνεπώς δεν τίθεται θέμα επιβολής εισφοράς. Παραδείγματα επιδομάτων που σύμφωνα με την θέση της Διοίκησης δεν αποτελούν εισόδημα, είναι το διατροφικό επίδομα, το επίδομα τυφλότητας, το επίδομα τοκετού, τα επιδόματα λουτροθεραπείας, εισπευσοθεραπείας, αεροθεραπείας, ενεσοθεραπείας κλπ.

(………)

Περεταίρω, σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1065/2012 με την οποία κοινοποιήθηκε η 375/2009 γνωμοδότηση του ΝΣΚ , που έγινε αποδεκτή από τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών:

(…………)
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, τα επιδόματα μητρότητας (κυοφορίας και λοχείας) που καταβάλλονται από το ΙΚΑ στην ασφαλισμένη του, δυνάμει του άρθρου 39 του Ν. 1846/1951, υπολογίζονται μεν ως προς το ύψος τους με βάση το βασικό επίδομα ασθενείας μετά των τυχόν προσαυξήσεων λόγω οικογενειακών βαρών και αντιστοιχούν προς το επίδομα αυτό για 42 ημέρες προ της πιθανής ημέρας του τοκετού και για ίσο χρόνο μετά τον τοκετό πλην, όμως, καταβάλλονται εφ΄ άπαξ και η πηγή προέλευσής τους εξαντλείται με την επέλευση του γεγονότος αυτού. Περαιτέρω, τα επιδόματα μητρότητας καταβάλλονται στην ασφαλισμένη μόνο όταν αυτή «απέχει της εργασίας» και επομένως αποτελούν έσοδο που παρέχεται για την κάλυψη πρόσθετων δαπανών που προκύπτουν από τη συγκεκριμένη κατάσταση. Εφόσον, λοιπόν, δεν υφίσταται ειδική διάταξη που να υποβάλλει τα επιδόματα μητρότητας στη φορολογία εισοδήματος, οι παροχές αυτές είναι αφορολόγητες (παραβ. Ν.Σ.Κ Ολομ., πλειοψ. 434/1992).
Ομοίως, το επίδομα τοκετού καταβάλλεται εφ΄ άπαξ και η πηγή προέλευσης του εσόδου αυτού εξαντλείται με το γεγονός του τοκετού ενώ περαιτέρω ρητά ορίζεται στο νόμο ότι αυτό χορηγείται αντί της δέουσας μαιευτικής περίθαλψης και συνεπώς αντικρίζει πρόσθετες δαπάνες περίθαλψης.
Κατά συνέπεια το έσοδο από τα επιδόματα μητρότητας και τοκετού δεν φέρει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος, δηλαδή την περιοδικότητα και τη μόνιμη πηγή εκμετάλλευσης και για το λόγο αυτό δεν μπορεί να ενταχθεί στη διάταξη του άρθρου 45 παρ.1 του Κ.Φ.Εισοδήματος , η οποία προϋποθέτει, όπως σαφώς προκύπτει από τη γραμματική διατύπωσή της, ότι το έσοδο πρέπει να έχει τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος προκειμένου αυτό να χαρακτηρισθεί ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και ειδικότερα ως επίδομα ή παροχή «που χορηγείται περιοδικά με οποιαδήποτε μορφή είτε σε χρήμα είτε σε είδος ή άλλες αξίες για παρούσα ή προηγούμενη υπηρεσία ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία....».
III. Εν όψει των ανωτέρω, η απάντηση στο προκείμενο ερώτημα είναι ότι τα επιδόματα μητρότητας (κυοφορίας και λοχείας) καθώς και το βοήθημα τοκετού που παρέχονται από το ΙΚΑ στις ασφαλισμένες του, δυνάμει των άρθρων 39 και 31 παρ. 7 του Α.Ν. 1846/1951 , δεν έχουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος και συνεπώς είναι αφορολόγητα, αφού δεν υπάρχει ειδική διάταξη νόμου που να τα υποβάλλει στη φορολογία εισοδήματος.

Βάσει λοιπόν των ανωτέρω, το επίδομα μητρότητας αντιμετωπίζεται από πλευράς φορολογίας όπως και το επίδομα τοκετού  και επομένως δε θα ληφθεί υπόψη για τον υπολογισμό της έκτακτης εισφοράς.

Τα ποσά αυτά θα συμπεριληφθούν στους κωδικούς 657 προκειμένου για μητέρα που υποβάλλει μόνη της δήλωση ή 658 προκειμένου για μητέρα που υποβάλλει δήλωση μαζί με το σύζυγο.

Η ομάδα της AST BOOKS.