- Κομισιόν: Μεγάλη φοροδιαφυγή από τον ΦΠΑ στην Ελλάδα
Στα 39,8 δισ. ευρώ εκτιμώνται αθροιστικά οι απώλειες εσόδων που είχε η Ελλάδα την περίοδο 2008-2012 στον τομέα του ΦΠΑ. Η Κομισιόν ανέφερε ότι οι απώλειες σε έσοδα ΦΑΠ για την Ελλάδα ανήλθαν στα 9,7 δισ. ευρώ, ή 4,7% του ΑΕΠ, το 2011.
Πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση στην Ευρωζώνη και με διαφορά και τη δεύτερη χειρότερη στο σύνολο της Ε.Ε. μετά τη Ρουμανία. Στα 193 δισ. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ ανέρχονται οι συνολικές απώλειες το ίδιο έτος στην Ε.Ε.
Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2008 οι απώλειες εσόδων ΦΠΑ στην Ελλάδα ήταν ίσες με το 3% του ΑΕΠ (7,0 δισ. ευρώ), το 2009 με το 3,5% (8,1 δισ.), το 2010 έφτασαν το 3,3% (7,3 δισ.) και το 2011 εκτοξεύτηκαν στο 4,7%.
Σύμφωνα με την εκτίμηση της Κομισιόν, η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει το 2011 έσοδα ύψους 24,8 δισ. ευρώ από το ΦΠΑ και τελικά εισπράχθηκαν 15 δισ. ευρώ. Εκτιμάται πως οι απώλειες του 2012 ανέρχονται σε 7,7 δισ. ευρώ.
Μελέτη της Κομισιόν, που γνωστοποιήθηκε πριν δημοσιευθεί στα κράτη-μέλη, περιέχει αποκαλυπτικά στοιχεία, τα οποία δείχνουν το οξύτατο πρόβλημα ορισμένων χωρών, κυρίως της Ελλάδας, στη συλλογή του ΦΠΑ.
Οπως προκύπτει από τη μελέτη, που βασίζεται σε στοιχεία μέχρι και το 2011, με την εμφάνιση της κρίσης το 2008 η κατάσταση στη χώρα μας επιδεινώθηκε ραγδαία. Παρά την αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ, τα έσοδα κατέρρευσαν και αυτό ως αποτέλεσμα της ισχυρής συρρίκνωσης της οικονομίας.
Ενδεικτικό της ραγδαίας επιδείνωσης της κατάστασης είναι και το γεγονός ότι η μέση απώλεια εσόδων ΦΠΑ την περίοδο 2000-2011 ήταν στη χώρα μας ίση με το 3% του ΑΕΠ, ενώ το 2011 έφτασε στο 4,7% του ΑΕΠ, καταγράφοντας ρεκόρ ετήσιας αύξησης.
Από τα κοινοτικά στοιχεία προκύπτει επίσης σαφέστατα ότι η κατάσταση στην Ελλάδα μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη Ρουμανία και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης με αδύνατο φορολογικό σύστημα, όπως η Σλοβακία, δεδομένου ότι στις χώρες του Νότου οι απώλειες εσόδων ήταν λίγο υψηλότερες από εκείνες των χωρών του Βορρά. Για παράδειγμα, οι απώλειες στην Ιταλία ανήλθαν στο 2,3% του ΑΕΠ, στην Ισπανία στο 1,4% και στην Πορτογαλία στο 1,6% του ΑΕΠ.
Πάντως, η Κομισιόν σημειώνει στη μελέτη ότι οι απώλειες εσόδων δεν είναι αποκλειστικά προϊόν φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, αλλά και άλλων παραγόντων που εμφανίζονται με έμφαση σε περιόδους κρίσης, όπως η χρεοκοπία, η αδυναμία πληρωμής ή και η καθυστέρηση στην καταβολή του φόρου από την πλευρά των επιχειρήσεων.
«Απαράδεκτα υψηλό» χαρακτήρισε ο αρμόδιος επίτροπος για θέματα φορολογίας, Αλγκίρντας Σεμέτα, το ποσό που χάνεται σε ετήσια βάση από τον ΦΠΑ, λαμβανομένης υπόψη, όπως είπε, και της ανάγκης που έχουν σήμερα πολλά κράτη-μέλη σε φορολογικά έσοδα προκειμένου να εξυγιάνουν τα δημόσια οικονομικά.
Πάντως, ο επίτροπος εκτιμά ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί χάρη στα μέτρα που προωθούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής και την πολιτική βούληση των κυβερνήσεων να περιορίσουν το φαινόμενο.
Εχει αποδειχτεί ότι η συμμόρφωση στην καταβολή του ΦΠΑ ακολουθεί πτωτική πορεία όταν καταγράφεται αύξηση φόρων, τουλάχιστον σε χώρες οι οποίες δεν διαθέτουν ικανοποιητικούς φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
- H έκθεση της Κομισιόν για τον ΦΠΑ στην Ε.Ε.
Ανάλογες τάσεις επικρατούν και όταν μία οικονομία βρίσκεται σε υφεσιακή πορεία. Τα παραπάνω αποτελέσματα συμφωνούν πλήρως με τη θεωρία που αναφέρεται στη φοροαποφυγή, αλλά και με προηγούμενες εκτιμήσεις.
Οι έρευνες αποδεικνύουν πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός και πώς -με ποιον τρόπο- θα πρέπει να αναμορφωθεί το καθεστώς του ΦΠΑ προκειμένου να ανταποκρίνεται στην κρίση που υπάρχει στην Ευρωζώνη.
Σαφέστατα η αναμόρφωση των κανόνων του ΦΠΑ και των μεθόδων είσπραξής του αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες όταν εφαρμόζονται προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Σχετικά με τη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύθηκαν τον περασμένο Μάιο με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για την ανάληψη δράσεων σε κοινοτικό και σε διεθνές επίπεδο με στόχο την καταπολέμησή της, η οποία κοστίζει κάθε χρόνο στα κράτη-μέλη σε απώλειες εσόδων 1.000 δισ. ευρώ.
- Κάτω οι τιμές των οικοδομικών υλικών
Μειωμένες κατά 1,8% ήταν οι τιμές των οικοδομικών υλικών τον Αύγουστο, καθώς η μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου παρέσυρε πτωτικά και τις τιμές πλειάδας παραγόμενων προϊόντων. Στον αντίποδα, συνεχίστηκαν τον ίδιο μήνα οι αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ειδικότερα, η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) κατέγραψε μειώσεις τιμών σε: Πετρέλαιο κίνησης- Diesel (12,2%), αγωγούς χάλκινους (7,3%), σωλήνες χαλκού (5%), σίδηρο οπλισμού (4,5%), κιγκλιδώματα σιδερένια (3,7%), ανελκυστήρες (3,4%), έτοιμο σκυρόδεμα (3,2%), διακόπτες (3,1%), κιγκλιδώματα αλουμινίου (2,8%), πίνακες διανομής ηλεκτρικού ρεύματος (2,8%), κιγκλιδώματα ανοξείδωτα (2,6%), πλαστικούς σωλήνες (2,5%), εντοιχισμένα ντουλάπια (2,1%), γυψοσανίδες (2%), κουφώματα αλουμινίου (1,9%), παράθυρα (1,8%) και παρκέτα (1,7%).
Αντίθετα, ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε: Ηλεκτρική ενέργεια (18,7%), σωλήνες πλαστικούς- συνθετικούς- ινοτσιµέντου (4,4%), τούβλα (4,1%), ενισχυτικά κονιαμάτων και έτοιμου σκυροδέματος (2,7%) και κλειδαριές (1,3%).
- ΕΛΣΤΑΤ
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών σημείωσε μείωση 1,8% τον Αύγουστο του 2013, σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο δείκτη του Αυγούστου 2012, έναντι αύξησης 0,6% που σημειώθηκε κατά την ίδια σύγκριση των δεικτών το 2012 προς το 2011.
Ο ίδιος δείκτης, τον Αύγουστο 2013 σε σύγκριση µε τον δείκτη του Ιουλίου 2013, παρουσίασε μείωση 0,1%, έναντι μείωσης επίσης 0,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2012.
- Σε πτώση οι ευρωπαϊκές αγορές
Οι ευρωπαϊκές μετοχές υποχωρούν από τα υψηλά πέντε ετών, καθώς ο αρχικός ενθουσιασμός που προκάλεσε η απόφαση της Fed να καθυστερήσει την μείωση των μέτρων τόνωσης της αγοράς, εξανεμίζεται.
Οι μετοχές της Adidas είναι μεταξύ των μεγάλων χαμένων της Ευρώπης σήμερα, υποχωρώντας αυτή τη στιγμή κατά 4,7% καθώς η γερμανική εταιρεία αθλητικών ειδών, απηύθυνε προειδοποίηση για τις προοπτικές της κερδοφορίας του 2013.
Και η νούμερο 2 εταιρεία του κλάδου των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας της Γερμανίας, η RWE AG, επίσης σημειώνει πτώση κατά 2,98%, μετά την ανακοίνωση μείωσης του μερίσματός της.
Η σημερινή συνεδρίαση στην Ευρώπη αναμένεται να έχει έντονες διακυμάνσεις λόγω της λήξης των παραγώγων του Σεπτεμβρίου, με τους επενδυτές να αναμένεται να έχουν μικρή όρεξη για μετακύληση των θέσεών τους στα συμβόλαια του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου.
Όπως επισημαίνει ο Guillaume Dumans, επικεφαλής έρευνας και ανάλυσης της 2Bremans, οι επενδυτές ανησυχούν τώρα για την έλλειψη θετικών καταλυτών στο επόμενο διάστημα. Αυτό, σε συνδυασμό με τη σημερινή λήξη των παραγώγων, δημιουργεί αρκετή νευρικότητα στην αγορά.
Αυτήν την ώρα ο δείκτης FTSEurofirst 300 σημειώνει απώλειες της τάξης του 0,02%, μετά το υψηλό πέντε και πλέον ετών, που άγγιξε στην χθεσινή συνεδρίαση.
Ο δείκτης των blue-chips της Eυρωζώνης, Euro STOXX 50, σημειώνει πτώση 0,14 % στις 2932,11 μονάδες.
Την ίδια στιγμή, απώλειες καταγράφει και ο CAC 40 στο Παρίσι, της τάξης του 0,14% στις 4200,09 μονάδες, ενώ χαμηλότερα κινείται τόσο ο FTSE 100 του Λονδίνου, -0,08% στις 6620,4 μονάδες, όσο και ο γερμανικός DAX, με πτώση 0,08% στις 8687,24 μονάδες.
Στα χρηματιστήρια της περιφέρειας, ο FTSE MIB της Ιταλίας σημειώνει της τάξης του 0,12% στις 18036,92 μονάδες και ο Ibex 35 της Ισπανίας υποχωρεί 0,14% στις 9140,9 μονάδες.
Το QE της Fed υπήρξε ένας σημαντικότατος παράγοντας πίσω από το παγκόσμιο ράλι των μετοχών του τελευταίου έτους, το οποίο έστειλε τις αποτιμήσεις των ευρωπαϊκών μετοχών στα υψηλά τεσσάρων ετών. Aυτό αποδεικνύει πως η κίνηση της αγοράς προς τα υψηλότερα αυτά επίπεδα οφείλεται περισσότερο στην παροχή μεγαλύτερης ρευστότητας, παρά στα θεμελιώδη μεγέθη των εταιρειών.
Ο δείκτης STOXX Europe 600 διαπραγματεύεται με p/e στο 13, ένα επίπεδο που δεν έχει δει από τον Νοέμβριο του 2009, ενώ ο δείκτης τιμής προς λογιστική αξία, p/bv, διαμορφώνεται στο 1,69, το υψηλότεορ επίπεδο από τις αρχές του 2011.
Οι αναλυτές επισημαίνουν πως η προσοχή των επενδυτών θα στραφεί στις διαπραγματεύσεις γύρω από τον προϋπολογισμό των ΗΠΑ, γεγονός που θα διατηρήσει την νευρικότητα στην αγορά. Η Ουάσινγκτον είναι αντιμέτωπη με δύο προθεσμίες, με τον προϋπολογισμό να πρέπει να έχει συμφωνηθεί μεχρι τις 30 Σεπτεμβρίου- για να αποφευχθεί το «κλείσιμο» της κυβέρνησης, και μία άλλη συμφωνία που πρέπει να έχει κλείσει μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, για να αποφευχθεί το default στο χρέος των ΗΠΑ
Ανδρέας Χριστοδουλάκης
πηγή: www.minpress.gr