1ο Μέρος

Λογιστικός χειρισμός επιταγών εισπρακτέων - πληρωτέων

1. Επιταγές εισπρακτέες μεταχρονολογημένες

Για τη λογιστική παρακολούθηση των "μεταχρονολογημένων" επιταγών, σύμφωνα με τις αρχές και τους κανόνες του Γ.Λ.Σ., εφαρμόζονται τα ακόλουθα, με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι η χρησιμοποίηση των επιταγών αυτών δεν αντίκειται στις κείμενες διατάξεις (του Εμπορικού Δικαίου του αστικού Δικαίου της Φορολογικής Νομοθεσίας ή των Νομισματικών Κανόνων) θέμα το οποίο δεν εξετάζουμε εδώ, περιοριζόμενοι σε ό,τι αφορά το λογιστικό χειρισμό τους:

  • α) Οπως καθορίζεται στην περίπτ. 1 της § 2.2.309 του Γ.Λ.Σ., στους υπολογισμούς του πρωτοβάθμιου 38 “χρηματικά διαθέσιμα” καταχωρούνται και παρακολουθούνται -μαζί με τα μετρητά κ.λπ.- μόνο “οι εισπρακτέες επιταγές επί λογαριασμών όψεως” και τέτοιες επιταγές είναι εκείνες που είναι συνταγμένες σύμφωνα με τον τύπο που καθορίζεται από την ειδική νομοθεσία περί επιταγής και περιέχουν όλα τα στοιχεία που απαιτεί η νομοθεσία αυτή. Οι επιταγές αυτές, όπως καθορίζεται και στο υπόδειγμα Ισολογισμού, καταχωρούνται στον Ισολογισμό στην κατηγορία Δ-IV-1 των διαθεσίμων του ενεργητικού.
  • β) Οι μεταχρονολογημένες επιταγές, οι οποίες χρησιμοποιούνται σε μεγάλη έκταση τα τελευταία χρόνια αντί των συναλλαγματικών, δεν είναι "πληρωτέες εν όψει", γιατί λαμβάνονται εν γνώσει της μεταχρονολογημένης εκδόσεώς τους και με την ειδική συμφωνία να μην εμφανισθούν προς πληρωμή πριν από την αναφερόμενη χρονολογία εκδόσεώς τους, συνεπώς δεν επιτρέπεται να καταχωρούνται στα χρηματικά διαθέσιμα (λογ/σμός 38). Οι επιταγές αυτές καταχωρούνται στο κενό δευτεροβάθμιο λογαριασμό 33.90 -του πρωτοβάθμιου 33 "χρεώστες διάφοροι"- ο οποίος συμπληρώνεται με τον τίτλο "επιταγές εισπρακτέες (μεταχρονολογημένες)" και κατά την έλευση της αναφερόμενης χρονολογίας εκδόσεως, οπότε γίνονται όψεως, μεταφέρονται στα χρηματικά διαθέσιμα (λογ/σμός 38).
  • γ) Επιταγή που δεν φέρει χρονολογία εκδόσεως (“λευκή επιταγή”), δεν συγκεντρώνει τα απαραίτητα στοιχεία που απαιτεί ο νόμος περί επιταγής και δεν είναι επιταγή, συνεπώς δεν καταχωρείται στους λογαριασμούς που παρακολουθούνται οι επιταγές, αλλά σε ειδικό ζεύγος λογαριασμών τάξεως. Η “λευκή επιταγή” αυτή, όταν συμπληρωθεί η χρονολογία εκδόσεώς της (ή άλλο τυχόν ελλείπον στοιχείο της), σύμφωνα με την εξουσιοδότηση του εκδότη και τη σχετική μετά τούτου συμφωνία, αποκαταστά την εγκυρότητα της επιταγής και καταχωρείται στους οικείους λογαριασμούς των επιταγών, σύμφωνα με τα προηγούμενα.
  • δ) Σε περίπτωση που η “εν όψει πληρωτέα” επιταγή εμφανιστεί εμπρόθεσμα, και σύμφωνα με το νόμο προς πληρωμή και δεν πληρωθεί και η άρνηση αυτή βεβαιωθεί δια σχετικής "σφραγίσεώς" της ή συντάξεως διαμαρτυρικού, γίνεται μεταφορά της επιταγής αυτής, από τον λογαριασμό 38 “χρηματικά διαθέσιμα” στον κενό δευτεροβάθμιο λογαριασμό 33.91 -του πρωτοβάθμιου 33 "χρεώστες διάφοροι"- ο οποίος συμπληρώνεται με τον τίτλο "επιταγές σε καθυστέρηση (σφραγισμένες)".
  • ε) Σε περίπτωση που η "εν όψει πληρωτέα" επιταγή δεν εμφανιστεί εμπρόθεσμα -και σύμφωνα με το νόμο- προς πληρωμή, οπότε δεν θα συνταχθεί βεβαίωση αρνήσεως πληρωμής (δηλαδή δεν θα σφραγιστεί κ.λπ. σύμφωνα με το νόμο), γίνεται μεταφορά, της επιταγής αυτής, από το λογαριασμό 38 “χρηματικά διαθέσιμα”, στον λογαριασμό αρχικής (βασική) αιτίας εκδόσεώς της (π.χ. σε χρέωση του προσωπικού λογαριασμού του πελάτη, από τον οποίο είχε ληφθεί η επιταγή).
  • στ) Σύμφωνα με τις γενικές αρχές που υιοθετούνται από τις προσαρμοσμένες προς την 4η Οδηγία της Ε.Ο.Κ. νέες διατάξεις του Ν.2190/1920 "περί ανωνύμων εταιριών" (νέα άρθρα 42α και 42β), οι λογαριασμοί 33.90 "επιταγές εισπρακτέες (μεταχρονολογημένες)" και 33.91 "επιταγές σε καθυστέρηση (σφραγισμένες)" καταχωρούνται ιδιαιτέρως στον Ισολογισμό, στην κατηγορία των απαιτήσεων του κυκλοφορούντος ενεργητικού Δ-ΙΙ και με αρίθμηση 3α και 3β, αντίστοιχα.
  • ζ) Σε περίπτωση που οποιαδήποτε οικονομική μονάδα, κάνοντας χρήση της παρεχόμενης από το Γ.Λ.Σ. ευχέρειας, έχει χρησιμοποιήσει τους κωδικούς 33.90 και 33.91, οι παραπάνω κατηγορίες επιταγών καταχωρούνται σε οποιοδήποτε από τους ελεύθερους κωδικούς 33.92, 33.93, 33.94.  (Γνωμ. ΕΣΥΛ 26/971/1988)

 

2. Επιταγές πληρωτέες μεταχρονολογημένες

Για τις μεταχρονολογημένες επιταγές πληρωτέες εφαρμόζονται ανάλογα τα όσα καθορίζονται  παραπάνω  για τις μεταχρονολογημένες επιταγές εισπρακτέες και συγκεκριμένα:

  • α) Οι μεταχρονολογημένες επιταγές πληρωτέες παρακολουθούνται στον κενό δευτεροβάθμιο λογαριασμό 53.90 - του πρωτοβάθμιου 53 «πιστωτές διάφοροι» - ή, εάν αυτός έχει χρησιμοποιηθεί από την οικονομική μονάδα, σ’ έναν από τους επόμενους κενούς δευτεροβάθμιους 53.91-53.97, ο οποίος συμπληρώνεται με τον τίτλο «επιταγές πληρωτέες (μεταχρονολογημένες)» και κατά την έλευση της αναφερόμενης χρονολογίας εκδόσεως, οπότε γίνονται όψεως, μεταφέρονται στο λογ/σμό 38.03 «καταθέσεις όψεως σε δρχ.».
  • β) Σύμφωνα με τις γενικές αρχές που υιοθετούνται από τις προσαρμοσμένες προς την 4η Οδηγία της ΕΟΚ νέες διατάξεις του Ν. 2190/1920 «περί ανώνυμων εταιριών» (νέα άρθρα 42α και 42β), ο λογαριασμός 53.90 «επιταγές πληρωτέες (μεταχρονολογημένες)» καταχωρείται ιδιαιτέρως στον ισολογισμό, στην κατηγορία των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Γ-II και με αρίθμηση 2α.
  • γ) Η ανάπτυξη του λογ/σμού 53.90 σε τριτοβάθμιους λογ/σμούς γίνεται ελεύθερα από κάθε οικονομική μονάδα, σύμφωνα με τις ανάγκες της.  (Γνωμ. ΕΣΥΛ 38/1047/1988)

 

3. Χαρτόσημο-πινακίου επιταγών

Σύμφωνα με την από 21.12.2001 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, εξακολουθεί να επιβάλλεται το τέλος χαρτοσήμου 2,5%ο πλέον εισφοράς υπέρ Ο.Γ.Α. (σύνολο 3%ο) που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν.1957/1991, για τα πινάκια στα οποία καταγράφονται επιταγές που προσκομίζονται στις Τράπεζες για είσπραξη, ενεχυρίαση ή φύλαξη.

 

3.1 Τρόπος απόδοσης των οφειλόμενων τελών χαρτοσήμου για τα πινάκια επιταγών των τραπεζών

Καθορίζεται ο τρόπος απόδοσης των οφειλόμενων τελών χαρτοσήμου για τα πινάκια επιταγών των τραπεζών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν.1957/1991, ως ακολούθως: Τα τέλη χαρτοσήμου που οφείλονται για τα ανωτέρω πινάκια αποδίδονται στη ΔΟΥ, συγκεντρωτικά για κάθε ημερολογιακό πενθήμερο, εντός πέντε (5) ημερών από τη λήξη αυτού. Κάθε τραπεζικό κατάστημα καταχωρεί σε κατάσταση, υπόδειγμα της οποίας επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της, τα εκδοθέντα πινάκια επιταγών εντός του ημερολογιακού πενθημέρου, την οποία υποβάλλει εις διπλούν στη ΔΟΥ στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται το κατάστημα, για την απόδοση των οφειλόμενων τελών χαρτοσήμου και την έκδοση του σχετικού διπλοτύπου είσπραξης. Στις περιπτώσεις που η διαχείριση των εργασιών αυτών πραγματοποιείται μέσω της κεντρικής υπηρεσίας των τραπεζών, τα οφειλόμενα τέλη χαρτοσήμου για τα εκδοθέντα πινάκια επιταγών κάθε ημερολογιακού πενθημέρου αποδίδονται στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ) στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται η κεντρική υπηρεσία των τραπεζών, με την υποβολή εις διπλούν των προαναφερομένων καταστάσεων, κατά τραπεζικό κατάστημα.  (ΠΟΛ. 1268/9.12.2002, ΠΟΛ. 1135/14.11.2007)

 

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ

ΤΡΑΠΕΖΑ: …………………………… ΔΟΥ: ………………..
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ: …………………
ΕΠΩΝΥΜΙΑ
ΠΕΛΑΤΗ
ΑΦΜ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ

ΕΚΔΟΣΗΣ

ΠΙΝΑΚΙΟΥ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΠΙΝΑΚΙΟΥ (ΤΕΜΑΧΙΑ) ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΣΟΥ ΕΠΙΤΑΓΩΝ ΠΙΝΑΚΙΟΥ

ΤΕΛΗ

ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ

ΕΙΣΦΟΡΑ ΟΓΑ ΣΥΝΟΛΟ
ΣΥΝΟΛΟ
Ημερομηνία………………Ο Υπόχρεος

ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ

Δ.Ο.Υ. ………………………
Αρ. διπλ. είσπραξης ……….
Ημερομηνία ………………..

Ο Παραλαβών

 

4. Παράδειγμα με επιταγές πληρωτέες

Η εταιρεία ΑΛΦΑ ΕΠΕ αγοράζει εμπορεύματα συνολικής αξίας 100.000 € την 1/8/2013. Την 30/9/2013 πληρώνει τον προμηθευτή με επιταγές που λήγουν 31/12/2013. Οι εγγραφές είναι οι εξής:

Λ/σμός (1) Χ Π
20.01 Αγορές εμπορευμάτων χρήσης 81.300,81
54.00 ΦΠΑ εισροών 18.699,19
50.00 Προμηθευτές εσωτερικού 100.000,00
1/8/2013 - Αγορά εμπορευμάτων
Λ/σμός (2) Χ Π
50.00 Προμηθευτές εσωτερικού 100.000,00
53.90 Επιταγές πληρωτέες (μεταχρονολογημένες) 100.000,00
30/9/2013 – Πληρωμή προμηθευτή με επιταγές λήξης 31/12/2013
Λ/σμός (3) Χ Π
53.90 Επιταγές πληρωτέες (μεταχρονολογημένες) 100.000,00
38.03 Καταθέσεις όψεως σε ευρώ 100.000,00
31/12/2013 – Εξόφληση επιταγών

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τέλος 1ου μέρους

Το δεύτερο μέρος θα δημοσιευθεί την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013