Β.7.5 Δέουσα επιμέλεια ως προς τον πελάτη
Στο Κεφάλαιο Γ΄ του ν.3691/2008, περιέχονται οι διατάξεις περί δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη που είναι ένα από τα κύρια μέτρα ενός αποτελεσματικού συστήματος αντιμετώπισης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Η Οδηγία 2005/60/ΕΚ ορίζει ότι στα μέτρα δέουσας επιμέλειας περιλαμβάνεται:
- η πιστοποίηση της ταυτότητας του πελάτη,
- η επαλήθευση των σχετικών στοιχείων,
- άλλα συμπληρωματικά ζητήματα που αφορούν τον πελάτη καθώς και
- η διαρκής παρακολούθηση των συναλλαγών.
Η Οδηγία αυτή επαναλαμβάνει κατά βάση τα μέτρα δέουσας επιμέλειας της Πρώτης και Δεύτερης Οδηγίας αλλά προσθέτει περισσότερες λεπτομέρειες όσον αφορά τις υποχρεώσεις των υπόχρεων προσώπων, περιλαμβανομένης μιας ειδικής απαίτησης για πιστοποίηση του/των πραγματικού/κών δικαιούχων νομικών προσώπων ή σχημάτων καθώς και της διαρκούς παρακολούθησης συναλλαγών και συναλλασσόμενων. Η Οδηγία 2005/60/ΕΚ – και αυτό είναι πολύ σημαντικό – επιτρέπει να εφαρμόζονται τα μέτρα δέουσας επιμέλειας με βάση την εκτίμηση του βαθμού κινδύνου. Αυτή είναι μία νέα προσέγγιση με σημαντικές πρακτικές δυσκολίες, ιδίως για τα πιστωτικά ιδρύματα και τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που πρέπει να υιοθετήσουν ειδικές διαδικασίες, συμπληρωματικές αλλά διακριτές από αυτές της εκτίμησης του πιστωτικού ή άλλου κινδύνου, πιθανόν με εγκατάσταση ειδικών λογισμικών στους Η/Υ. Η προσέγγιση αυτή δεν σημαίνει μειωμένη γενικώς εποπτεία και παρακολούθηση των συναλλαγών και δραστηριοτήτων των πελατών και των πραγματικών δικαιούχων, αλλά στοχευμένους ελέγχους. Δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα από υπόχρεα πρόσωπα για μη υποβολή αναφορών προς την Αρχή, επειδή δήθεν οι υπόψη συναλλαγές είχαν χαρακτηρισθεί από το υπόχρεο πρόσωπο ως χαμηλού κινδύνου. Τα μέτρα εκτίμησης κινδύνου πρέπει να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε αντικειμενικά κριτήρια (π.χ. με ειδικό λογισμικό σε Η/Υ) και λιγότερο στην υποκειμενική εκτίμηση του υπόχρεου προσώπου. Για τους λόγους αυτούς οι αρμόδιες αρχές πρέπει να βοηθούν αλλά και να ελέγχουν τα υπόχρεα πρόσωπα για τη σωστή εφαρμογή αυτών των μέτρων, αλλά και των άλλων μέτρων δέουσας επιμέλειας. Επίσης προβλέπεται, όπου αυτό είναι αναγκαίο, να εφαρμόζονται μέτρα απλουστευμένης ή αυξημένης δέουσας επιμέλειας.
Επιστημονική Ομάδα ASTbooks