Ερώτηση
325ΑΑ. Παρακαλώ όπως μου διευκρινίσετε εάν επαγγελματίας με έδρα το σπίτι του και αντικείμενο εργασιών «εγκαταστάσεις συναγερμών και συστημάτων ασφαλείας σε αυτοκίνητα, οχήματα» και τήρηση βιβλίων B κατηγορίας μπορεί να καταχωρεί εκτός από δαπάνες και αγορές εμπορευμάτων (συναγερμών), στα έξοδα του. Μπορεί κατόπιν στο Τ.Π.Υ που εκδίδει να χρεώνει και πώληση εμπορεύματος π.χ συναγερμού. Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Απάντηση
Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών ο οποίος αντικατέστησε τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, ισχύουν τα ακόλουθα:
Στο βιβλίο εσόδων - εξόδων καταχωρούνται διακεκριμένα:
α) Το είδος του δικαιολογητικού, ο αύξων αριθμός και η χρονολογία έκδοσης ή λήψης του, καθώς και το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία του εκδότη των στοιχείων αγορών και εξόδων.
β) Τα έσοδα από την πώληση εμπορευμάτων, προϊόντων, πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας, από την παροχή υπηρεσίας και από λοιπές πράξεις.
γ) Οι δαπάνες για αγορά αγαθών, διακεκριμένα και ανάλογα με τον προορισμό τους για μεταπώληση ή παραγωγή προϊόντων, οι δαπάνες λήψης υπηρεσιών, τα γενικά έξοδα και λοιπές πράξεις.
δ) Η αξία αγοράς και πώλησης των παγίων στοιχείων.
ε) Ο Φ.Π.Α. που αντιστοιχεί στις πιο πάνω πράξεις.
στ) Οι αυτοπαραδόσεις αγαθών ή η ιδιοχρησιμοποίηση υπηρεσιών.
ζ) Τα έσοδα και έξοδα για λογαριασμό τρίτου που αφορούν πράξεις για τις οποίες εκδίδονται εκκαθαρίσεις των παραγράφων 7 και 8 του άρθρου 6 του παρόντος.
η) Οι επιστροφές και οι εκπτώσεις που γίνονται με ιδιαίτερο στοιχείο επί των πιο πάνω πράξεων, οι οποίες καταχωρούνται αφαιρετικά από τις αντίστοιχες στήλες.
Το ποσό κάθε πράξης των περιπτώσεων β', γ', δ' και στ' αναλύεται στον χρόνο ενημέρωσης, σε ιδιαίτερες στήλες του τηρούμενου βιβλίου ή σε καταστάσεις ανάλογα με τις ανάγκες του Φ.Π.Α..
Συνεπώς μπορείτε και υποχρεούστε να καταχωρείτε τις αγορές αυτές στα βιβλία σας.
Όσον αφορά στο δεύτερο ερώτημά σας, δεδομένου ότι από 01/01/2013 ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων αντικαταστάθηκε από τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών, δεν μπορούμε να σας απαντήσουμε με ακρίβεια καθώς στον Κ.Β.Σ.
με την παράγραφο 1 του άρθρου 3 οριζόταν ότι:
Οι επιτηδευματίες διακρίνονται ανάλογα με το αντικείμενο των εργασιών τους:
α) σε εκείνους που πωλούν αγαθά, χονδρικώς ή λιανικώς, αυτούσια ή μετά από επεξεργασία, ιδίως κατεργασία ή εξευγενισμό ή συναρμολόγηση ή διασκευή ή συσκευασία,
β) σε εκείνους που παρέχουν υπηρεσίες,
γ) σε εκείνους που πωλούν αγαθά και παρέχουν υπηρεσίες (μικτή δραστηριότητα).
Και περεταίρω:
Για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα αυτού θεωρείται:
δ) ως παροχή υπηρεσιών και:
αα) η διάθεση ηλεκτρομαγνητικών ή άλλων μέσων στα οποία ενσωματώνεται το δικαίωμα λήψης υπηρεσιών, ββ) η παροχή λογισμικού και η ενημέρωσή του, γγ) η επεξεργασία αγαθών τρίτων με τη χρησιμοποίηση ή μη ίδιων υλικών, των οποίων το κόστος σε κάθε περίπτωση δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) της συνολικής αμοιβής, δδ) η περίπτωση κατά την οποία χρησιμοποιούνται υλικά, των οποίων το κόστος σε κάθε περίπτωση δεν υπερβαίνει το ένα τρίτο (1/3) της συνολικής αμοιβής, με την προϋπόθεση ότι από τη χρησιμοποίηση των υλικών αυτών δεν παράγεται νέο είδος αγαθού.
Ωστόσο, στο νέο Κώδικα δεν υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη, συνεπώς για το θέμα αυτό, όπως και για αρκετά άλλα θέματα που δεν προβλέπονται από το νέο Κώδικα, αναμένονται διευκρινίσεις.
Έτσι, για το τιμολόγιο που θα εκδίδετε δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες, ωστόσο προκειμένου για λιανικές συναλλαγές, υποχρεούστε να εκδίδετε τις αποδείξεις μέσω ταμειακής μηχανής ή επί μηχανογραφικής έκδοσης, μέσω υπολογιστή, καθώς δεν εμπίπτετε στις εξαιρέσεις που προβλέπονται με την ΠΟΛ. 1037 /1992 η οποία ισχύει και με τις νέες διατάξεις. Σύμφωνα λοιπόν με τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. και σε συνδυασμό με το άρθρο 1 του ν.1809/1988:
Οι επιτηδευματίες (σ.σ. υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών πλέον) που πωλούν αγαθά λιανικώς ή κυρίως λιανικώς ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό και τηρούν βιβλία δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (π.δ. 186/1992, ΦΕΚ 84 A΄)υποχρεούνται να χρησιμοποιούν φορολογικές ταμειακές μηχανές για την έκδοση των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών. Την υποχρέωση αυτή έχουν και οι κυρίως χονδροπωλητές επιτηδευματίες, όταν οι λιανικές τους πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών διενεργούνται κατά σύστημα και όχι περιστασιακά, ανεξάρτητα από το ποσοστό των πωλήσεων αυτών επί του συνόλου των ετήσιων πωλήσεών τους. Με απόφαση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. της έδρας του επιτηδευματία του προηγούμενου εδαφίου μπορεί να απαλλαγεί ο επιτηδευματίας αυτός από την υποχρέωση χρησιμοποίησης φορολογικής ταμειακής μηχανής, για την έκδοση των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι για την απαλλαγή αυτή. Οι ιδιότητες και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των φορολογικών ταμειακών μηχανών και τα στοιχεία που πρέπει να περιέχονται στις εκδιδόμενες από αυτές αποδείξεις ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι επιτηδευματίες αυτοί, αντί να χρησιμοποιούν φορολογικές ταμειακές μηχανές, μπορούν να εκδίδουν θεωρημένες διπλότυπες αποδείξεις λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών με τρόπο μηχανογραφικό, στις οποίες όμως πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία των αποδείξεων των φορολογικών ταμειακών μηχανών. Κατ΄ εξαίρεση, επιτρέπεται η έκδοση χειρόγραφων θεωρημένων διπλότυπων αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, σε ειδικές μόνο περιπτώσεις, για συναλλαγές που πραγματοποιεί ο επιτηδευματίας εκτός του κεντρικού καταστήματος ή του υποκαταστήματός του. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, μετά από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής του άρθρου 7 του νόμου αυτού, μπορεί να επιτρέπεται η χρησιμοποίηση ταμειακών συστημάτων δικτύου ηλεκτρονικών υπολογιστών - ταμειακών μηχανών, αντί της χρησιμοποίησης εγκεκριμένων φορολογικών ταμειακών μηχανών, για την έκδοση των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών.
Περεταίρω, θα θέλαμε να σας επισημάνουμε ότι εάν δεν έχετε δηλώσει στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και την εμπορία συναγερμών ως δραστηριότητα που ασκείτε, θα πρέπει να προβείτε σε επέκταση δραστηριότητας.
Με δεδομένο ότι η έδρα σας είναι το σπίτι σας, σας παραθέτουμε την ακόλουθη Υπουργική Απόφαση σε περίπτωση που προβείτε σε μεταβολή για επέκταση δραστηριότητας, καθώς μπορεί να προκύψει θέμα για την καταλληλότητα του χώρου.
ΠΟΛ 1154
ΘΕΜΑ: «Διενέργεια επιτόπιου ελέγχου (αυτοψίας) κατά την υποβολή των δηλώσεων έναρξης/μεταβολής εργασιών.
Μετά την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3853/2010 (ΦΕΚ 90 Α) και της Κ.Υ.Α. με αριθ. K1-802/23.3.2011(ΦΕΚ 470 Β'), με τις οποίες η σύσταση προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιρειών καθώς και η διαδικασία έναρξης αυτών ολοκληρώνεται, από τις Υπηρεσίες Μίας Στάσης (Υ.Μ.Σ.) χωρίς να απαιτείται προηγούμενη αυτοψία στην έδρα τους και με αφορμή την υποβολή ερωτημάτων στην Υπηρεσία μας, γραπτών και προφορικών τόσο για τη διενέργεια αυτοψίας κατά την υποβολή δηλώσεων έναρξης και μεταβολής εργασιών όσο και για τα στοιχεία προσδιορισμού της έδρας και των λοιπών εγκαταστάσεων της επιχείρησης, σας διευκρινίζουμε τα εξής:
1. Όπως είναι γνωστό σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 της 1070576/2627/ΔΜ ΠΟΛ.1102/14.7.2005Α.Υ.Ο.Ο., κατά την υποβολή των δηλώσεων έναρξης ή μεταβολής εργασιών και σε κάθε περίπτωση αλλαγής της επαγγελματικής εγκατάστασης, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. υποχρεούται να εκδίδει εντολή ελέγχου για τη διαπίστωση της ύπαρξης ή μη της δηλούμενης από την επιχείρηση επαγγελματικής εγκατάστασης.
Η βεβαίωση έναρξης ή μεταβολής εργασιών δύναται να χορηγείται, κατ' εξαίρεση, χωρίς τη διενέργεια αυτοψίας, με αιτιολογημένη απόφαση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ..
2. Στο άρθρο 3 της ανωτέρω Α.Υ.Ο.Ο., ορίζεται ότι με τις ανωτέρω δηλώσεις συνυποβάλλεται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., στοιχείο προσδιορισμού της έδρας και των λοιπών εγκαταστάσεων της επιχείρησης, που μπορεί να είναι τίτλος ιδιοκτησίας ή συμφωνητικό μίσθωσης ή υπομίσθωσης νομίμως θεωρημένο από τη Δ.Ο.Υ. ή υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/86 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου.
3. Από το συνδυασμό των διατάξεων της οδηγίας 2006/112/ΕΚ για το Φ.Π.Α. (άρθρα 213,214,360,361) και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 (άρθρα 17,19,22,23), προκύπτει ότι τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε, τα δεδομένα καταχώρησης στην ηλεκτρονική βάση του VIES, σχετικά με την ταυτότητα, τη δραστηριότητα, τη νομική μορφή, τη διεύθυνση, την ημερομηνία χορήγησης Α.Φ.Μ κ.λ.ττ., να είναι πλήρη, ενημερωμένα και ακριβή, εφαρμόζοντας διαδικασίες εξακρίβωσης των δεδομένων αυτών.
4. Η υποχρέωση διαπίστωσης της ύπαρξης ή μη της δηλούμενης από την επιχείρηση επαγγελματικής εγκατάστασης, στόχο έχει κατά κύριο λόγο την αποφυγή δημιουργίας εικονικών επιχειρήσεων.
Για λόγους διευκόλυνσης της υπηρεσίας αλλά και ομοιόμορφης αντιμετώπισης των επιχειρήσεων, είτε αυτές υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών στις Δ.Ο.Υ. είτε στις Υ.Μ.Σ., ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. ο οποίος έχει την ευθύνη της συνολικής εύρυθμης λειτουργίας της, θα κρίνει κατά περίπτωση, σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να πραγματοποιείται αυτοψία.
Στο σημείο αυτό υπενθυμίζουμε ότι με την ΠΟΛ.1173/25.11.2010 παρέχεται η δυνατότητα στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. να εκδίδει εντολή ελέγχου σε περιπτώσεις όπως π.χ. τα επαγγέλματα στα οποία έχει σημειωθεί κατά το παρελθόν η δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων, έναρξη σε υπερήλικες, σε μονοπρόσωπες ΕΠΕ κ.λ.π., λαμβάνοντας υπόψη και την ενδεχόμενη αντικειμενική αδυναμία της υπηρεσίας για την πραγματοποίησή της.
Ειδικότερα, στις επιχειρήσεις που η διαδικασία έναρξης εργασιών τους έχει ολοκληρωθεί από τις Υ.Μ.Σ., θα πραγματοποιείται αυτοψία, στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο, πριν τη θεώρηση βιβλίων και στοιχείων του Κ.Β.Σ. της επιχείρησης.
5. Εξαιρετικά θα πραγματοποιείται αυτοψία στην έδρα της επιχείρησης πριν τη χορήγηση της σχετικής βεβαίωσης, στις περιπτώσεις που υποβάλλεται στις Δ.Ο Υ. δήλωση έναρξης ή μεταβολής εργασιών και δηλώνεται η πραγματοποίηση ενδοκοινοτικών συναλλαγών, καθώς και στις περιπτώσεις που η διαδικασία έναρξης εργασιών έχει ολοκληρωθεί σε μία από τις Υ.Μ.Σ. και έχει δηλωθεί η διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών.
6. Έχει διαπιστωθεί ότι, σε αρκετές Δ.Ο.Υ. διενεργείται έλεγχος αυτοψίας σε κατηγορίες επιτηδευματιών, όπως είναι π.χ. η κατηγορία των ελευθέρων επαγγελματιών του άρθρου 48 του ν. 2238/1994 (δικηγόροι, γιατροί κ.λ.π) ή στους πράκτορες λαχείων και ΠΡΟ-ΠΟ κ.λπ., στις οποίες εξ αντικειμένου δεν έχει σημειωθεί φαινόμενο εικονικής έναρξης αφού εκλείπουν παντελώς οι λόγοι.
Επισημαίνουμε ότι, δεν είναι απαραίτητος ο έλεγχος αυτοψίας κατά την έναρξη των εν λόγω επαγγελμάτων, καθώς και ο έλεγχος στις περιπτώσεις που ιδρύονται από τις επιχειρήσεις εγκαταστάσεις εκτός της έδρας τους, όπως υποκαταστήματα, αποθήκες κ.λ.π., δεδομένου ότι, για τη διαπίστωση ύπαρξης της επιχείρησης ουσιαστικός είναι ο έλεγχος της έδρας της.
Ειδικά στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ως επαγγελματική στέγη η κατοικία του φορολογούμενου (όπως επαγγέλματα παροχής υπηρεσιών, διενέργεια εμπορίου μέσω διαδικτύου κ.λ.π.), η Δ.Ο.Υ. δε θα επεκτείνεται σε περαιτέρω έλεγχο ύπαρξης ή μη άλλων προϋποθέσεων, οι οποίες τυχόν προβλέπονται από άλλες διατάξεις που δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων της.
7. Όσον αφορά τα στοιχεία προσδιορισμού της έδρας, δηλαδή τίτλο ιδιοκτησίας ή μισθωτήριο ή υπεύθυνη δήλωση περί δωρεάν παραχώρησης χώρου, τονίζουμε ότι αυτά, λογίζονται ως κατ' αρχήν αποδεικτικά στοιχεία, που πιστοποιούν τη σύνδεση του χώρου με το συγκεκριμένο επιτηδευματία.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, (όπως π.χ. μεταβίβαση επιχείρησης ή κληρονομική διαδοχή επιχείρησης) που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση μισθωτηρίου, μπορεί να υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση από τον φορολογούμενο, στην οποία αναφέρεται η ακριβής διεύθυνση της επαγγελματικής στέγης, καθώς και οι λόγοι αδυναμίας προσκόμισής του ή άλλου αποδεικτικού στοιχείου.
Ειδικά στις περιπτώσεις που ως λόγος μη προσκόμισης του μισθωτηρίου, αναφέρεται το γεγονός ότι, η μίσθωση έχει γίνει στο όνομα προηγούμενου νομικού προσώπου, στο οποίο συμμετείχε ο ενδιαφερόμενος, που πρόκειται να ασκήσει ατομικά επιχείρηση στη συγκεκριμένη διεύθυνση ή το αντίθετο, δηλαδή έναρξη εταιρείας με μισθωτήριο στο όνομα φυσικού προσώπου που συμμετέχει σ' αυτή, ζητείται φωτοαντίγραφο του συμφωνητικού αυτού, γιατί εκείνο που ενδιαφέρει, είναι η εξακρίβωση της ύπαρξης της συγκεκριμένης επαγγελματικής στέγης, όπου θα ασκηθεί πραγματικά η δραστηριότητα.
Εξ άλλου σε αρκετές περιπτώσεις η ύπαρξη και η προσκόμιση μισθωτηρίου δεν αποκλείει περίπτωση καταστρατήγησης των φορολογικών διατάξεων. Σε καμία όμως περίπτωση η ελεγκτική εξουσία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. δε μπορεί να θεωρηθεί ως θεματοφύλακας των μισθωτικών συμφερόντων του ιδιοκτήτη, άλλωστε, ούτε και δικαιοδοσία έχει να υπεισέρχεται σε θέματα εφαρμογής των διατάξεων σχετικά με τις εμπορικές μισθώσεις ή σε θέματα που αφορούν τις ενοχικές σχέσεις των συμβαλλομένων.
Το ίδιο εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ως έδρα η κατοικία του φορολογούμενου και από το προσκομιζόμενο μισθωτήριο δεν παρέχεται η δυνατότητα χρήσης του μισθίου ως επαγγελματικού χώρου.
8. Αυτονόητο είναι, ότι παραμένει η διακριτική ευχέρεια στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., εφόσον συντρέχουν λόγοι, να διενεργεί αυτοψία και στις ανωτέρω περιπτώσεις καθώς και σε μεταγενέστερο της έναρξης χρόνο, προκειμένου να διαπιστώσει την ύπαρξη της επιχείρησης στη συγκεκριμένη έδρα, καθώς και αν έχουν επέλθει αλλαγές στα δεδομένα της επιχείρησης που δεν είναι δηλωμένα στο υποσύστημα Μητρώου του TAXIS
Η ομάδα της AST BOOKS.