ΠΟΛ. 1007/15.01.2008

 

ΠΟΛ.1007/15.1.2008

Φορολογική αντιμετώπιση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων από οικιακούς καταναλωτές

Με τον Ν.3468/2006 (ΦΕΚ 129/Α’/27.6.2006), που αφορά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, προωθείται, μεταξύ άλλων, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από την ηλιακή μέσω φωτοβολταϊκών σταθμών. Δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων παρέχεται όχι μόνο σε εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά και σε ιδιώτες (οικιακούς καταναλωτές), οι οποίοι καθίστανται κατ’ αυτόν τον τρόπο παραγωγοί ενέργειας, την οποία στη συνέχεια διαθέτουν αποκλειστικά στη ΔΕΗ ή στον Διαχειριστή Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣΜΗΕ) έναντι μιας καθορισμένης από τον νόμο τιμής.
Αναφορικά με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τα οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα και τη διάθεση της παραγόμενης ενέργειας από τους οικιακούς καταναλωτές, παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις:

1. Διεύθυνση ΦΠΑ
Σύμφωνα με την περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 2 του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000, όπως ισχύει), αντικείμενο του φόρου είναι η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, εφόσον πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στο εσωτερικό της χώρας από υποκείμενο στον φόρο που ενεργεί με αυτή την ιδιότητα.
Όπως ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 5 του ίδιου Κώδικα, παράδοση αγαθών, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2, θεωρείται κάθε πράξη με την οποία μεταβιβάζεται το δικαίωμα να διαθέτει κάποιος ως κύριος ενσώματα κινητά αγαθά. Ως ενσώματα κινητά αγαθά θεωρούνται και οι φυσικές δυνάμεις ή ενέργειες που μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συναλλαγής, όπως είναι το ηλεκτρικό ρεύμα, το αέριο, το ψύχος και η θερμότητα.
Όπως προκύπτει από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του Κώδικα ΦΠΑ και της παρ. 55 του Κεφαλαίου Α’ «Αγαθά» του Παραρτήματος III του Κώδικα ΦΠΑ, η παράδοση ηλεκτρικής ενέργειας υπάγεται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 9%.
Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 30 του Κώδικα ΦΠΑ, ο υποκείμενος στον φόρο έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών του κατά το μέρος που χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση πράξεων που υπάγονται στον φόρο.
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 39 του Κώδικα ΦΠΑ, οι επιχειρήσεις παράδοσης αγαθών μπορούν να απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, εφόσον κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα μέχρι του ποσού το οποίο, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΒΣ, αποτελεί το ανώτατο όριο απαλλαγής των επιτηδευματιών από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων. Η απαλλαγή αυτή δεν ισχύει για επιχειρήσεις που:
- αρχίζουν για πρώτη φορά τις εργασίες τους ή
- πραγματοποιούν ακαθάριστα έσοδα κατά ποσοστό τουλάχιστον 60% από χονδρικές πωλήσεις.
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η πώληση στη ΔΕΗ ή στον ΔΕΣΜΗΕ της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα, συνιστά φορολογητέα παράδοση αγαθού, η οποία υπάγεται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ.
Επισημαίνεται ότι η απαλλαγή που προβλέπεται από το άρθρο 39 για τις μικρές επιχειρήσεις, δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί στους εν λόγω οικιακούς καταναλωτές κατά την έναρξη της δραστηριότητάς τους, αλλά ούτε και κατά τις επόμενες διαχειριστικές περιόδους, λόγω του γεγονότος ότι πραγματοποιούν 100% χονδρικές πωλήσεις.
Κατά συνέπεια, οι οικιακοί καταναλωτές καθίστανται υποκείμενοι στον φόρο για την πώληση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά συστήματα που διαθέτουν, ανεξάρτητα από την ισχύ των εν λόγω συστημάτων και το ύψος των ετήσιων εσόδων που πραγματοποιούν, και έχουν όλες τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ για τους υποκείμενους στον φόρο, όπως υποβολή δήλωσης έναρξης στη ΔΟΥ της έδρας τους, επιβολή ΦΠΑ στην αξία του παραδιδόμενου ρεύματος στη ΔΕΗ ή τον ΔΕΣΜΗΕ, απόδοση του φόρου στη ΔΟΥ με την υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, άσκηση δικαιώματος έκπτωσης φόρου εισροών κ.λπ.

2. Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 28 του Ν.2238/1994: «Εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις είναι το κέρδος που αποκτάται από ατομική ή εταιρική επιχείρηση εμπορική, βιομηχανική ή από την άσκηση οποιουδήποτε κερδοσκοπικού επαγγέλματος το οποίο δεν υπάγεται στα ελευθέρια επαγγέλματα που αναφέρονται στο άρθρο 48 αυτού του νόμου».
Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι οι οικιακοί καταναλωτές που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα και διαθέτουν την παραγόμενη ενέργεια στη ΔΕΗ ή στον ΔΕΣΜΗΕ, ασκούν εμπορική επιχείρηση και στο εισόδημα που αποκτούν από αυτή επιβάλλεται φόρος εισοδήματος.

3. Διεύθυνση ΚΒΣ
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του ΚΒΣ (Π.Δ.186/1992) ορίζεται, μεταξύ των άλλων, ότι κάθε ημεδαπό φυσικό πρόσωπο που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, αναφερόμενο στο εξής με τον όρο «επιτηδευματίας», τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτόν, κατά περίπτωση.
Συνεπώς, σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις, οι οικιακοί καταναλωτές που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα και διαθέτουν την παραγόμενη ενέργεια στη ΔΕΗ ή στον ΔΕΣΜΗΕ και οι οποίοι, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα από τη Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος ασκούν εμπορική επιχείρηση, χαρακτηρίζονται ως επιτηδευματίες για την εφαρμογή των διατάξεων του ΚΒΣ και έχουν όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διατάξεις του (τήρηση βιβλίων, έκδοση στοιχείων κ.λπ.).