ΠΟΛ.1037/21.2.2008

Αντιμετώπιση πρακτικών θεμάτων ένταξης στην Α’ κατηγορία τήρησης βιβλίων του ΚΒΣ (Π.Δ.186/1992) των πρατηριούχων υγρών καυσίμων για την εμπορία πετρελαίου και των πωλητών πετρελαίου θέρμανσης για την εμπορία πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) – θέρμανσης και έκδοσης στοιχείων

Με τις υπ’ αριθ. 1013365/71/0015/ΠΟΛ.1022/1.2.2008 και 1013370/72/0015/ΠΟΛ.1023/1.2.2008 αποφάσεις του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών (ΑΥΟΟ), οι οποίες έχουν προωθηθεί για δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εντάσσονται στην Α’ κατηγορία τήρησης βιβλίων του ΚΒΣ (Π.Δ.186/1992), για διαχειριστικές περιόδους που αρχίζουν από 1.1.2008 και εφεξής, οι επιτηδευματίες εκμεταλλευτές πρατηρίου υγρών καυσίμων για την εμπορία πετρελαίου (θέρμανσης και κίνησης) και οι επιτηδευματίες του Μητρώου Διακινητών Πετρελαίου Θέρμανσης (ΔΙΠΕΘΕ) για την εμπορία πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) – θέρμανσης.
Όποιος από τους παραπάνω επιτηδευματίες διατηρεί και κλάδο πώλησης άλλων αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, τηρεί για τον κλάδο αυτόν τα βιβλία της κατηγορίας που αντιστοιχεί στα ετήσια ακαθάριστα έσοδα του κλάδου αυτού, όχι όμως κατηγορίας κατώτερης της Β’, με την επιφύλαξη των διατάξεων των παρ. 4 και 6 του άρθρου 4 του ΚΒΣ (Π.Δ.186/1992).
Η ένταξη στην Α’ κατηγορία καταλαμβάνει όλους τους πιο πάνω επιτηδευματίες (ατομικές επιχειρήσεις, προσωπικές εταιρείες κ.λπ.), πλην Α.Ε. και Ε.Π.Ε.
Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση που τηρούνταν βιβλία Γ’ κατηγορίας και η διαχειριστική περίοδος των υπόχρεων λήγει στις 30 Ιουνίου, η αλλαγή κατηγορίας από τη Γ’ στην Α’ θα γίνει από 1.7.2008.
Για την αντιμετώπιση των πρακτικών προβλημάτων που δημιουργούνται από την ένταξη στην Α’ κατηγορία βιβλίων των επιτηδευματιών αυτών, λόγω και του χρόνου έκδοσης των πιο πάνω αποφάσεων, διευκρινίζονται τα ακόλουθα:

Ι. Ένταξη στην Α’ κατηγορία βιβλίων – Προσαρμογή
Οι επιτηδευματίες αυτοί, οι οποίοι τηρούσαν βιβλία Β’ ή Γ’ κατηγορίας και από 1.1.2008 εντάσσονται στην Α’ κατηγορία βιβλίων, μπορούν να υποβάλουν τη σχετική δήλωση μεταβολής και δήλωση αποθεμάτων μετάταξης, όπου απαιτείται, μέχρι 31.3.2008 και μέχρι την ημερομηνία αυτή να ενημερώσουν ή να εκτυπώσουν, κατά περίπτωση, βιβλίο αγορών ή μηνιαία κατάσταση βιβλίου αγορών, για τις συναλλαγές των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου.
Τα δεδομένα που είχαν ήδη καταχωρηθεί στο βιβλίο εσόδων – εξόδων ή τα λογιστικά βιβλία μέχρι και τον μήνα Φεβρουάριο, εν προκειμένω οι αγορές, μπορεί να καταχωρηθούν συγκεντρωτικά στο βιβλίο αγορών. Στην περίπτωση αυτή, τα βιβλία Β’ ή Γ’ κατηγορίας, συμπεριλαμβανομένων και της μηνιαίας κατάστασης εσόδων – εξόδων και του ισοζυγίου λογαριασμών αναλυτικών καθολικών, κατά περίπτωση, πρέπει να διαφυλαχθούν στον χρόνο που ορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 21 του ΚΒΣ και για τη χρήση 2008.
Στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις αυτές τηρούν βιβλίο αγορών για άλλη τους δραστηριότητα στην ίδια εγκατάσταση, τηρούν το βιβλίο αυτό και για τις αγορές που πραγματοποιούν και για τη δραστηριότητα πώλησης του πετρελαίου, με την προϋπόθεση υποβολής σχετικής δήλωσης μεταβολής, για τη μεταβολή της κατηγορίας των βιβλίων για το πετρέλαιο, στην αρμόδια ΔΟΥ.
Αντί της θεώρησης ιδιαίτερου βιβλίου αγορών, οι εν λόγω επιχειρήσεις που τηρούσαν βιβλίο εσόδων – εξόδων (χειρόγραφα ή μηχανογραφικά) για τη δραστηριότητα αυτή, μπορούν να συνεχίσουν να τηρούν το βιβλίο αυτό ως βιβλίο αγορών ή μηνιαία κατάσταση βιβλίου αγορών, κατά περίπτωση, μέχρι εξάντλησης των θεωρημένων εντύπων. Στο βιβλίο αυτό δεν καταχωρούνται τόσο τα εκδιδόμενα στοιχεία για χονδρικές πωλήσεις (τιμολόγια, τιμολόγια – δελτία αποστολής) όσο και οι αποδείξεις λιανικής πώλησης που εκδίδονται κατά την πώληση του πετρελαίου. Αυτονόητο είναι ότι, και στην περίπτωση αυτή, πρέπει να υποβάλουν τη σχετική δήλωση μεταβολής, για τη μεταβολή της κατηγορίας των βιβλίων (από Β’ σε Α’), στην αρμόδια ΔΟΥ.
Διευκρινίζεται ακόμη ότι, στην περίπτωση που ο επιτηδευματίας ασκεί και άλλες δραστηριότητες (π.χ. πώληση βενζίνης, εμπορία αξεσουάρ κ.λπ.) και εντάσσεται γι’ αυτές σε διαφορετική κατηγορία βιβλίων (π.χ. αγορών για το πετρέλαιο και τη βενζίνη, βιβλίο εσόδων – εξόδων για την εμπορία αξεσουάρ κ.λπ.) και οι δραστηριότητες αυτές διενεργούνται από την ίδια εγκατάσταση, παρέχεται η δυνατότητα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4.2.3 του άρθρου 4 της ερμηνευτικής εγκυκλίου του ΚΒΣ (εγκύκλιος 3/24.11.1992), στα τηρούμενα βιβλία της ανώτερης κατηγορίας (π.χ. εσόδων – εξόδων, λογιστικά βιβλία) και σε ιδιαίτερες στήλες ή σε ιδιαίτερους λογαριασμούς, κατά περίπτωση, να παρακολουθείται και η κίνηση των άλλων δραστηριοτήτων που εντάσσονται στην κατώτερη κατηγορία βιβλίων, χωρίς να απαιτείται χωριστή τήρηση βιβλίου αγορών.
Στην περίπτωση κατά την οποία τηρούνταν βιβλία Γ’ κατηγορίας του ΚΒΣ και παράλληλα τηρούταν και βιβλίο αποθήκης και οι επιτηδευματίες αυτοί ενταχθούν στην Α’ κατηγορία τήρησης βιβλίων του ΚΒΣ, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, παύει να υφίσταται και η υποχρέωση τήρησης του βιβλίου αποθήκης, σύμφωνα με όσα αναφέρονται και στην παρ. 8.0 του άρθρου 8 της ερμηνευτικής εγκυκλίου του ΚΒΣ (εγκύκλιος 3/24.11.1992).

II. Σύνταξη απογραφής εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων κατά την 31.12.2007
Οι εν λόγω επιτηδευματίες, οι οποίοι τηρούσαν βιβλία Β’ κατηγορίας μέχρι την 31.12.2007, ανεξάρτητα από την ένταξή τους στην Α’ κατηγορία βιβλίων από 1.1.2008, συντάσσουν μέχρι τις 20.2.2008 απογραφή εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων (και για το πετρέλαιο) που κατείχαν κατά την 31.12.2007, εφόσον τα ακαθάριστα έσοδά τους υπερέβησαν τα 150.000,00 ευρώ και με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην ΑΥΟΟ 1100938/845/0015/ΠΟΛ.1134/14.12.2004, σχετική με την απαλλαγή ορισμένων κατηγοριών επιτηδευματιών της Β’ κατηγορίας βιβλίων από τη σύνταξη απογραφής.

III. Τήρηση βιβλίων ανώτερης κατηγορίας
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 4 του ΚΒΣ, ο επιτηδευματίας μπορεί να συνεχίσει να τηρεί το βιβλίο εσόδων – εξόδων ή τα βιβλία Γ’ κατηγορίας που τηρεί για το πετρέλαιο, χωρίς την υποβολή σχετικής δήλωσης μεταβολής. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις, πρέπει να τηρούνται όλα τα βιβλία και τα στοιχεία που ορίζονται για την ανώτερη κατηγορία.

IV. Έκδοση στοιχείων
Α. Αναφορικά με την έκδοση των φορολογικών στοιχείων για τις συναλλαγές που αφορούν το πετρέλαιο [κίνησης και εσωτερικής καύσης (diesel) - θέρμανσης] από τους πρατηριούχους υγρών καυσίμων με βάση τη σχετική ΑΥΟΟ 1013365/71/0015/ΠΟΛ.1022/1.2.2008, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:
Οι εν λόγω επιτηδευματίες από τις 15.2.2008 και εφεξής εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικής πώλησης για το πετρέλαιο κίνησης με τον τρόπο που ορίζεται με την ΑΥΟΟ 1069392/725/0015/ΠΟΛ.1094/22.7.2003, δηλαδή με τη χρήση απλής φορολογικής ταμειακής μηχανής του Ν.1809/1988 ή με τη χρήση μηχανισμού ΕΑΦΔΣΣ του ίδιου νόμου, επί μηχανογραφικής έκδοσής τους, χωρίς να αποκλείεται και η χρήση φορολογικού μηχανισμού ενσωματωμένου στις αντλίες του πετρελαίου για όσους διαθέτουν (προαιρετικά) τέτοιο μηχανισμό. Σε περίπτωση χρήσης απλής φορολογικής ταμειακής μηχανής, τα σχετικά ποσά αθροίζονται σε ιδιαίτερο αθροιστή (τμήμα), η δε συνολική τους ημερήσια αξία εμφανίζεται στο δελτίο ημερήσιας κίνησης «Ζ». Όσοι από τους ως άνω επιτηδευματίες εξέδιδαν τις αποδείξεις λιανικής πώλησης από θεωρημένα χειρόγραφα στελέχη, σύμφωνα με την ίδια ως άνω υπουργική απόφαση, μπορούν να εξακολουθήσουν να τα εκδίδουν και μετά από την εφαρμογή των διατάξεων της ΑΥΟΟ ΠΟΛ.1022/1.2.2008. Για τις χονδρικές πωλήσεις του πετρελαίου κίνησης εκδίδονται φορολογικά στοιχεία (δελτία αποστολής και τιμολόγια ή τιμολόγια – δελτία αποστολής κ.λ.π.) σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις των άρθρων 11 και 12 του ΚΒΣ (Π.Δ.186/1992).
Για τις λιανικές πωλήσεις πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) – θέρμανσης οι πρατηριούχοι υγρών καυσίμων εκδίδουν από 15.2.2008 και εφεξής τις αποδείξεις λιανικής πώλησης του είδους αυτού καυσίμου σύμφωνα με τις διατάξεις των πρόσφατα εκδοθεισών ΑΥΟΟ ΠΟΛ.1018/30.1.2008 και ΠΟΛ.1034/14.2.2008.
Για τις χονδρικές πωλήσεις του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) – θέρμανσης από την εν λόγω κατηγορία επιτηδευματιών εκδίδονται παραστατικά επίσης σύμφωνα με τα οριζόμενα με τις ίδιες ως άνω υπουργικές αποφάσεις.

Επισήμανση
Επισημαίνεται ότι για τις λιανικές πωλήσεις φωτιστικού πετρελαίου (κηροζίνη θέρμανσης – όταν είναι ιχνηθετημένο με «φουρφουράλη» σε ποσοστό 20 ppm), παρά το ότι το είδος αυτό καυσίμου είναι εκτός του «συστήματος» εξομοίωσης των ειδικών φόρων κατανάλωσης πετρελαίου, εκδίδονται αποδείξεις λιανικής πώλησης από θεωρημένα χειρόγραφα στελέχη ή με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού του Ν.1809/1988 (απλή φορολογική ταμειακή μηχανή ή μηχανογραφικά με σήμανση ΕΑΦΔΣΣ), χωρίς να αποκλείεται και η χρήση φορολογικού μηχανισμού ενσωματωμένου, ενδεχομένως, σε αντλίες του είδους αυτού καυσίμου για όσους διαθέτουν (προαιρετικά) τέτοιο μηχανισμό.

Β. Αναφορικά με την έκδοση των φορολογικών στοιχείων από τους πωλητές πετρελαίου (εκτός αυτών που εκμεταλλεύονται πρατήριο) για την εμπορία πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) – θέρμανσης (σχετική ΑΥΟΟ ΠΟΛ.1023/2008), θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:
Για τις λιανικές και χονδρικές πωλήσεις του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) – θέρμανσης οι εν λόγω επιτηδευματίες από 15.2.2008 και εφεξής εκδίδουν παραστατικά με τον τρόπο που ορίζεται με τις πρόσφατα εκδοθείσες ΑΥΟΟ ΠΟΛ.1018/30.1.2008 και ΠΟΛ.1034/14.2.2008.

V. ΦΠΑ

Όσον αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000), διευκρινίζονται τα εξής:
1. Οι εν λόγω υποκείμενοι στον φόρο υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης μεταβολών – μετάταξης, σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 36 του Κώδικα ΦΠΑ, μόνο στην περίπτωση που προκύπτει μεταβολή στα τηρούμενα βιβλία και στο καθεστώς ΦΠΑ που υπάγονται. Π.χ. στην περίπτωση που η επιχείρηση τηρούσε ήδη βιβλίο αγορών για την εμπορία βενζίνης και βιβλίο εσόδων – εξόδων για την εμπορία πετρελαίου και άλλων δραστηριοτήτων (π.χ. πώληση αξεσουάρ) και συνεχίζει να τηρεί και τα δύο αυτά βιβλία μετά από την 1.1.2008, δεν απαιτείται υποβολή δήλωσης μεταβολών – μετάταξης, παρότι θα τηρεί το βιβλίο αγορών και για την εμπορία του πετρελαίου.
2. Ανεξάρτητα από την υποβολή ή μη δήλωσης μεταβολών – μετάταξης, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, η τήρηση βιβλίου αγορών για το πετρέλαιο από 1.1.2008 συνιστά μετάταξη από το κανονικό καθεστώς στο ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων για το συγκεκριμένο αγαθό και κατά συνέπεια, για τον υπολογισμό των ακαθάριστων εσόδων της πρώτης φορολογικής περιόδου (πρώτο τρίμηνο του έτους 2008), θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα αποθέματα του εν λόγω αγαθού που υπήρχαν κατά την 31.12.2007, όπως αυτά προκύπτουν από την απογραφή, στην περίπτωση που υπάρχει παρόμοια υποχρέωση από τις διατάξεις του ΚΒΣ, ή όπως αυτά υπολογίζονται ως μη διατεθέντα κατά την 31.12.2007, σύμφωνα με την περ. β’ της παρ. 10 του άρθρου 39 του Κώδικα ΦΠΑ.
Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση ύπαρξης αποθεμάτων κατά την 31.12.2007, υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης (Έντυπο 012 – ΦΠΑ), σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 39 του Κώδικα ΦΠΑ.
3. Στην περίπτωση που η επιχείρηση επιλέξει να συνεχίσει να τηρεί βιβλία Β’ ή Γ’ κατηγορίας για τα εν λόγω προϊόντα, έχει τη δυνατότητα τήρησης βιβλίου αγορών για τα προϊόντα αυτά από την έναρξη επόμενης διαχειριστικής περιόδου (1.1.2009, 1.1.2010 κ.λπ.), χωρίς να είναι υποχρεωμένη να παραμείνει στο κανονικό καθεστώς για μία πενταετία, σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 39 του Κώδικα ΦΠΑ, καθώς δεν θεωρείται ότι πραγματοποιείται μετάταξη στο κανονικό καθεστώς κατά την 1.1.2008, αλλά παραμονή στο καθεστώς αυτό, στο οποίο η επιχείρηση υπάγεται μέχρι 31.12.2007.
4. Ο ΦΠΑ που αναλογεί στις λιανικές πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέχρι 14.2.2008, δεν αποδίδεται στο Δημόσιο με βάση τα φορολογικά στοιχεία που εκδόθηκαν μέχρι την ημερομηνία αυτή, καθώς ο οφειλόμενος φόρος εκροών θα υπολογιστεί με τεκμαρτό τρόπο, με τη μετατροπή των αγορών (συμπεριλαμβανομένων και των αποθεμάτων κατά την 31.12.2007) σε πωλήσεις, με την προσθήκη του πραγματικού μικτού κέρδους που επιτυγχάνει η επιχείρηση ή με τον πολλαπλασιασμό των αγορών με κλάσμα που έχει αριθμητή τον Μοναδικό Συντελεστή Καθαρού Κέρδους (ΜΣΚΚ) επί αγορών και παρονομαστή τον ΜΣΚΚ επί των πωλήσεων, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 39 του Κώδικα ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι οι ΜΣΚΚ επί αγορών και επί πωλήσεων για τα εν λόγω αγαθά έχουν καθοριστεί με την ΑΥΟΟ 1013903/15001/Γ0012/ΠΟΛ.1027/4.2.2008. (Σημειώνεται ότι η εγκύκλιος 1083408/5239/0014/ΠΟΛ.1224/17.6.1993 του Υπουργείου Οικονομικών, με την οποία διευκρινίστηκε ότι θεωρούνται ειλικρινείς οι δηλώσεις ΦΠΑ, εφόσον το μικτό κέρδος που δηλώθηκε για την εμπορία υγρών καυσίμων είναι ίσο ή υπερβαίνει το ποσοστό του 4,5%, συνεχίζει να ισχύει.)
5. Στην περίπτωση που επιχείρηση, η οποία τηρεί βιβλίο αγορών από 1.1.2008 για τα εν λόγω αγαθά και η οποία μέχρι 31.12.2007 τηρούσε βιβλία Γ’ κατηγορίας του ΚΒΣ και έχει ήδη υποβάλει περιοδική δήλωση για τον μήνα Ιανουάριο του 2008, ο φόρος εκροών που αφορά πωλήσεις των εν λόγω αγαθών δεν οφείλεται τελικά στο Δημόσιο, καθώς ο οφειλόμενος φόρος θα επαναπροσδιοριστεί συνολικά (χονδρικές και λιανικές πωλήσεις), σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 39 του Κώδικα ΦΠΑ.
Ο φόρος αυτός θα πρέπει να συμπεριληφθεί στα προστιθέμενα στον φόρο εισροών ποσά της περιοδικής δήλωσης που θα υποβληθεί για το πρώτο τρίμηνο του έτους 2008.
Στην περίπτωση που η επιχείρηση εξακολουθεί να τηρεί βιβλία Γ’ κατηγορίας του ΚΒΣ για ενδεχόμενες λοιπές δραστηριότητες και, κατά συνέπεια, υποχρεούται σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων κάθε μήνα, θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική περιοδική δήλωση για τον Ιανουάριο του 2008 και ο φόρος εκροών που δηλώθηκε με την αρχική δήλωση του μηνός αυτού για τις πωλήσεις των εν λόγω αγαθών, θα συμπεριληφθεί στα προστιθέμενα στον φόρο εισροών ποσά της τροποποιητικής αυτής δήλωσης.

 

Ακριβές Αντίγραφο

Η Προϊσταμένη της Γραμματείας

 

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ & ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΝΙΚ. ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ