ΠΟΛ.1054/12.3.2008
Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 13 έως 17 του Ν.3296/2004, περί περαίωσης φορολογικών δηλώσεων χωρίς έλεγχο
Σε συνέχεια σχετικών εγκυκλίων που αφορούν την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 13 έως 17 του Ν.3296/2004, παρέχονται συμπληρωματικά οι ακόλουθες διευκρινίσεις και οδηγίες:
1. Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 14 του Ν.3296/2004 καθορίζονται περιπτώσεις δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, που, ενώ καταρχήν είναι υπαγόμενες στη διαδικασία περαίωσης κατά την παρ. 1 του ίδιου άρθρου και νόμου, τελικά εξαιρούνται αυτής για συγκεκριμένους λόγους.
Μεταξύ των εξαιρούμενων δηλώσεων είναι και αυτές που υποβάλλονται εμπροθέσμως αλλά ανακριβώς για τα βάσει των βιβλίων και στοιχείων δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων και των δεδομένων που αφορούν τυχόν παράλληλα ασκούμενες δραστηριότητες μη υπαγόμενες στην ανωτέρω διαδικασία περαίωσης (σχετική και η εγκύκλιος 1018145/1103/ΔΕ-Α’/ΠΟΛ.1027/22.2.2005).
Σε σχέση με την εφαρμογή των παραπάνω και ύστερα και από την υπ’ αριθ. 1027757/1257/ΔΕ-Α/ΠΟΛ.1049/6.3.2008 εγκύκλιο, με την οποία παρασχέθηκαν οδηγίες για την εφαρμογή της υπ’ αριθ. 1105941/1845/ΔΕ-Α/ΠΟΛ.1130/6.11.2007 απόφασης και τον τρόπο ελέγχου των δηλώσεων οικονομικού έτους 2007, που υποβλήθηκαν βάσει των διατάξεων των άρθρων 13 έως 17 του ως άνω Ν.3296/2004 και εμπίπτουν στο δείγμα ελέγχου κατά την πιο πάνω απόφαση, παραθέτουμε κατωτέρω ορισμένες βασικές περιπτώσεις ανακριβών και κατά συνέπεια εξαιρούμενων δηλώσεων από την περαίωση:
α) Δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, για τις οποίες διαπιστώνεται ότι δεν έχουν προσδιοριστεί ορθά τα λογιστικά κέρδη κατά τις ισχύουσες διατάξεις (Ν.2238/1994, άρθρο 31 κ.λπ.) βάσει βιβλίων και στοιχείων, όπως υπήρχε υποχρέωση.
Συνεπώς, δηλώσεις με εκπεσθείσες δαπάνες, οι οποίες έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία αλλά δεν είναι εκπιπτόμενες εκ του νόμου ή έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία χωρίς νόμιμη αιτιολογία ή παραστατικά ή δεν έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία κ.λπ., εξαιρούνται γενικά της περαίωσης.
β) Δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, για τις οποίες διαπιστώνεται ότι δεν είναι ακριβείς γενικά σε σχέση με τα δεδομένα των πάσης φύσεως βιβλίων, συμπεριλαμβανομένων και των πρόσθετων, καθώς και των στοιχείων.
Συνεπώς, δηλώσεις με λανθασμένη μεταφορά των ακαθάριστων εν γένει εσόδων ή οποιωνδήποτε άλλων δεδομένων από τα βιβλία και στοιχεία ή εφαρμογή λανθασμένων συντελεστών καθαρού κέρδους, όπου συντρέχει τέτοια περίπτωση, ή λανθασμένο γενικώς προσδιορισμό των καθαρών κερδών και του φόρου βάσει βιβλίων και στοιχείων, εξαιρούνται γενικά της περαίωσης.
Επίσης, εφόσον με βάση τις εγγραφές στα τυχόν τηρούμενα πρόσθετα βιβλία διαπιστώνεται η μη έκδοση των προβλεπόμενων στοιχείων εσόδων, τότε η οικεία δήλωση φορολογίας εισοδήματος εξαιρείται της περαίωσης.
γ) Δηλώσεις ΦΠΑ, που είναι ανακριβείς γενικά βάσει των δεδομένων των βιβλίων και στοιχείων είτε από πλευράς φόρου εκροών (λόγω π.χ. μη υπαγωγής στον φόρο υποκείμενων σε αυτόν εκροών) είτε από πλευράς φόρου εισροών (λόγω π.χ. έκπτωσης φόρου εισροών, χωρίς να υφίσταται τέτοιο δικαίωμα) είτε για οποιονδήποτε άλλον λόγο, πάντα όμως βάσει των δεδομένων των βιβλίων και στοιχείων.
Σημειώνεται ότι, σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, η εξαίρεση από την περαίωση είτε της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος είτε της δήλωσης ΦΠΑ συνεπάγεται την εξαίρεση συνολικά της οικείας χρήσης.
2. Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 17 του Ν.3296/2004 ορίζεται ότι οι διατάξεις των παρ. 2 του άρθρου 68 του Ν.2238/1994 και 3 του άρθρου 49 του Ν.2859/2000, περί έκδοσης συμπληρωματικών φύλλων ελέγχου ή πράξεων, έχουν εφαρμογή και για τις περαιούμενες κατά τα άρθρα 13 έως 16 του Ν.3296/2004 δηλώσεις. Περαιτέρω, ορίζεται επίσης ότι τα ανωτέρω ισχύουν ανάλογα και σε περιπτώσεις ύπαρξης ανέλεγκτων δελτίων πληροφοριών ή λοιπών εν γένει επιβαρυντικών στοιχείων κατά τον χρόνο υποβολής των πιο πάνω δηλώσεων.
Με βάση τα πιο πάνω αναφερόμενα, σε κάθε περίπτωση που κατά τον χρόνο της περαίωσης, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του Ν.3296/2004, υπάρχουν ήδη στην αρμόδια ΔΟΥ οποιαδήποτε γενικώς επιβαρυντικά στοιχεία που δεν έχουν ελεγχθεί ή αξιοποιηθεί, τότε για τα στοιχεία αυτά, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου, υπάρχει δικαίωμα έκδοσης συμπληρωματικών φύλλων ελέγχου ή πράξεων.
Τα παραπάνω έχουν, μεταξύ άλλων, εφαρμογή και στις περιπτώσεις επιτηδευματιών που εντάχθηκαν στις υπ’ αριθ. 1051082/549/0015/ΠΟΛ.1082/2.6.2003 και 1051083/550/0015/ΠΟΛ.1083/2.6.2003 αποφάσεις, εκδίδοντας αθεώρητα στοιχεία και προέβησαν σε περαίωση κατά τις ανωτέρω διατάξεις του Ν.3296/2004, αλλά διαπιστώνεται μετά από την περαίωση, στο πλαίσιο σχετικού ελέγχου κατά την υπ’ αριθ. 1059817/458/0015/ΠΟΛ.1088/27.6.2006 εγκύκλιο, ότι για τις διαχειριστικές περιόδους που έγινε η περαίωση δεν πληρούνταν οι σχετικές προϋποθέσεις ένταξης στις υπόψη αποφάσεις, λόγω ύπαρξης φορολογικών χρεών κατά την έννοια του άρθρου 36, παρ. 8 του ΚΒΣ.
Συνεπώς, στις προαναφερόμενες περιπτώσεις, παρά την προηγηθείσα περαίωση, οι ΔΟΥ νομιμοποιούνται και θα πρέπει να προβαίνουν για τις ως άνω διαχειριστικές περιόδους τόσο στην έκδοση των σχετικών αποφάσεων επιβολής προστίμου ΚΒΣ για την έκδοση των τυχόν αθεώρητων στοιχείων, σύμφωνα με τις οδηγίες της παραπάνω εγκυκλίου, όσο και στην έκδοση των απαραίτητων εν γένει συμπληρωματικών φύλλων ελέγχου ή πράξεων, ανάλογα με την περίπτωση, λόγω των περαιτέρω επιπτώσεων της παράβασης της έκδοσης αθεώρητων στοιχείων.
Επισημαίνεται ότι, στις περιπτώσεις που από τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώνεται ότι δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις ένταξης στις υπ’ αριθ. 1051082/549/0015/ΠΟΛ.1082/2.6.2003 και 1051083/550/0015/ΠΟΛ.1083/2.6.2003 αποφάσεις, λόγω μη υποβολής δηλώσεων, κατά την έννοια επίσης των διατάξεων του άρθρου 36, παρ. 8 του ΚΒΣ, τότε, επειδή η μη υποβολή δηλώσεων γενικά βάσει βιβλίων και στοιχείων συνιστά λόγο εξαίρεσης από την περαίωση (σχετικές οι διατάξεις του άρθρου 14, παρ. 3 του Ν.3296/2004), θα ερευνάται η τυχόν εξαίρεση από την περαίωση της διαχειριστικής περιόδου για την οποία διαπιστώθηκε ότι δεν πληρούνταν οι ως άνω προϋποθέσεις (σχετική η εγκύκλιος 1018145/1103/ΔΕ-Α’/ΠΟΛ.1027/22.2.2005, άρθρο 14) ή τυχόν προηγούμενων αυτής για τις οποίες είχε γίνει επίσης περαίωση, ανάλογα με τη διαχειριστική περίοδο που βαρύνει η μη υποβολή δηλώσεων.