Ερωτήσεις Σεμιναρίου “Φ.Π.Α. – Όλες οι αλλαγές με τους τελευταίους Νόμους και επίκαιρα Τουριστικά θέματα” 19.07.2016
Ερώτηση 1
Ανώνυμη εταιρεία κάνει αγορά μεταχειρισμένων (used) εκτυπωτών και Η/Υ για δικιά της χρήση από εταιρεία που ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο invoice ο προμηθευτής πρέπει να χρεώσει ΦΠΑ;
Εμφανίζω στον Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα του μήνα την εν λόγω αγορά;
Απάντηση 1
Σύμφωνα με το γενικό κανόνα της παρ. 2α του άρθρου 14 του Ν.2859/2000, εφόσον και οι δύο αντισυμβαλλόμενοι είναι εγγεγραμμένοι στο σύστημα vies, πρόκειται για ενδοκοινοτική συναλλαγή (απόκτηση). Σε αυτή την περίπτωση δεν χρεώνεται ΦΠΑ στο τιμολόγιο διότι ο φόρος οφείλεται στην Ελλάδα και αποδίδεται με τη δήλωση της οικείας περιόδου από την ελλ. επιχείρηση. Περαιτέρω, εφόσον η ελλ. εταιρεία έχει δικαίωμα έκπτωσης, το ασκεί με τη μέθοδο της χρεοπίστωσης. Η εν λόγω συναλλαγή θα πρέπει να εμφανιστεί στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα.
Βεβαίως, στο γενικό κανόνα υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις: π.χ. ο πωλητής να είναι απαλλασσόμενος χωρίς δικαίωμα έκπτωσης στη χώρα του (π.χ. γιατρός) ή να ανήκει στο καθεστώς μικρών επιχειρήσεων. Αυτή η περίπτωση δεν θεωρείται ενδοκοινοτική απόκτηση, παρόλα αυτά το τιμολόγιο δεν έχει ΦΠΑ (λόγω απαλλαγής), ενώ η ελλ. επιχείρηση δεν υποβάλλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα.
Ερώτηση 2
Α) Ελληνική μεταφορική επιχείρηση μεταφέρει αγαθά για λογαριασμό ελληνικής επιχείρησης με τόπο αναχώρησης την Κύπρο και τόπο προορισμού την Γαλλία.
Β) Ελληνική μεταφορική επιχείρηση μεταφέρει αγαθά για λογαριασμό Ισπανικής επιχείρησης με τόπο αναχώρησης την Ισπανία και τόπο προορισμού την Ελλάδα.
Γ) Ελληνική μεταφορική επιχείρηση μεταφέρει για λογαριασμό ελληνικής επιχείρησης με τόπο αναχώρησης την Ελλάδα και τόπο προορισμού την Τουρκία.
Δ) Ελληνική μεταφορική επιχείρηση μεταφέρει αγαθά για λογαριασμό Τούρκικης επιχείρησης με τόπο αναχώρησης της Τουρκία και τόπο προορισμού την Ελλάδα.
Οι παραπάνω συναλλαγές έχουν ΦΠΑ και εάν όχι βάση ποιου άρθρου απαλλάσσονται;
Απάντηση 2
Α) Τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα, διότι εκεί έχει την έδρα της η επιχείρηση που λαμβάνει την υπηρεσία. Η ελληνική μεταφορική εκδίδει τιμολόγιο με ΦΠΑ 24%, εκτός αν ο λήπτης της υπηρεσίας παράσχει το Ειδικό Διπλότυπο Δελτίο Απαλλαγής (ΕΔΔΑ) της ΠΟΛ.1167/2015 (βλ. www.taxpress.gr).
Β) Τόπος φορολογίας είναι η Ισπανία, διότι εκεί έχει την έδρα της η επιχείρηση που λαμβάνει την υπηρεσία. Η ελληνική μεταφορική εκδίδει τιμολόγιο χωρίς ΦΠΑ και σε αυτό αναγράφεται «Χωρίς ΦΠΑ - Τόπος παροχής εκτός Ελλάδας (Αρ. 14 παρ. 2α΄ Ν.2859/2000)». Υπάρχει υποχρέωση υποβολής ανακεφαλαιωτικού πίνακα ενδοκοινοτικών συναλλαγών.
Γ) Τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα, διότι εκεί έχει την έδρα της η επιχείρηση που λαμβάνει την υπηρεσία. Η εν λόγω υπηρεσία μεταφοράς απαλλάσσεται από το ΦΠΑ άνευ προϋποθέσεων, βάσει άρθρου 24, παρ. 1ε του Κώδικα ΦΠΑ. Εναλλακτικά, για σκοπούς απαλλαγής, η ελληνική μεταφορική μπορεί να ζητήσει και να λάβει από το λήπτη της υπηρεσίας το Ειδικό Διπλότυπο Δελτίο Απαλλαγής (ΕΔΔΑ) της ΠΟΛ.1167/2015 (άρθρο 24, παρ. 1ζ).
Δ) Τόπος φορολογίας είναι η Τουρκία, διότι εκεί έχει την έδρα της η επιχείρηση που λαμβάνει την υπηρεσία (Αρ. 14 παρ. 2α΄ Ν.2859/2000). Σε αυτή την περίπτωση το τιμολόγιο εκδίδεται από τη μεταφορική χωρίς ΦΠΑ, όμως ο εισαγωγέας θα καταβάλλει στο τελωνείο το ΦΠΑ που αναλογεί στην υπηρεσία μεταφοράς (και μετά θα τον εκπέσει ως φόρο εισροών) διότι η εν λόγω υπηρεσία θεωρείται μέρος της φορολογητέας αξίας της εισαγωγής (άρθρο 20 Κώδικα ΦΠΑ).
Τα παραπάνω προκύπτουν συνδυαστικά από τις εξής διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ:
- Άρθρο 14, παρ. 2α: Ο τόπος παροχής υπηρεσιών προς υποκείμενο στον φόρο πρόσωπο, που ενεργεί με την ιδιότητα αυτή, είναι ο τόπος όπου το εν λόγω πρόσωπο έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας. Ωστόσο, εάν οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται σε μόνιμη εγκατάσταση του υποκείμενου στον φόρο προσώπου που βρίσκεται σε τόπο διαφορετικό από τον τόπο όπου έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας, ως τόπος παροχής των υπηρεσιών αυτών θεωρείται ο τόπος όπου βρίσκεται η μόνιμη εγκατάστασή του. Ελλείψει τέτοιας έδρας ή μόνιμης εγκατάστασης, ως τόπος παροχής υπηρεσιών θεωρείται ο τόπος της μόνιμης κατοικίας ή της συνήθους διαμονής του υποκείμενου στον φόρο στον οποίο παρέχονται οι υπηρεσίες.
- Άρθρο 14, παρ. 15β: Για τις υπηρεσίες μεταφοράς αγαθών σε υποκείμενους στο φόρο, για τις οποίες ο τόπος παροχής είναι το εσωτερικό της χώρας με βάση την παράγραφο 2 περίπτωση α΄, ο τόπος παροχής θεωρείται ότι είναι εκτός Ένωσης στην περίπτωση που οι υπηρεσίες αυτές εκτελούνται υλικά εξ ολοκλήρου εκτός Ένωσης.
- Άρθρο 20, παρ. 1: Στην εισαγωγή αγαθών η φορολογητέα αξία διαμορφώνεται:
α) από τη δασμολογητέα αξία των εισαγόμενων αγαθών, όπως αυτή προσδιορίζεται από τις ισχύουσες κοινοτικές διατάξεις,
β) από τους δασμούς, φόρους, τέλη, εισφορές και δικαιώματα που οφείλονται εκτός του εσωτερικού της χώρας, καθώς και όσα εισπράττονται κατά την εισαγωγή υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων, εκτός από το φόρο του παρόντος νόμου,
γ) από τα παρεπόμενα έξοδα της εισαγωγής αγαθών, όπως τα έξοδα προμήθειας, μεσιτείας, τόκων, συσκευασίας, φόρτωσης, εκφόρτωσης, ασφάλισης και μεταφοράς μέχρι του πρώτου τόπου του προορισμού τους στο εσωτερικό της χώρας, εφόσον και κατά το μέρος που δεν έχουν συμπεριληφθεί στη δασμολογητέα αξία. Ως πρώτος τόπος προορισμού νοείται ο τόπος, ο οποίος αναγράφεται στη φορτωτική ή σε οποιοδήποτε έγγραφο με το οποίο εισάγονται τα αγαθά στη χώρα. Αν δεν υπάρχει τέτοια ένδειξη, ως πρώτος τόπος προορισμού θεωρείται ο τόπος της πρώτης εκφόρτωσης των αγαθών στο εσωτερικό της χώρας,
δ) από τα αναφερόμενα στην προηγούμενη περίπτωση γ' έξοδα, τα οποία πραγματοποιούνται, για τυχόν μεταφορά των αγαθών από τον πρώτο τόπο προορισμού σε άλλο τόπο στο εσωτερικό της χώρας ή στο εσωτερικό άλλου κράτους - μέλους της Κοινότητας που είναι γνωστός κατά το χρόνο τελωνισμού τους και τη θέση τους σε ανάλωση.
- Άρθρο 24, παρ. 1, περ. ε΄ & ζ΄: Απαλλάσσεται από το φόρο
ε) η παροχή υπηρεσιών, στις οποίες περιλαμβάνονται οι μεταφορές και οι βοηθητικές εργασίες τους, εφόσον οι υπηρεσίες αυτές συνδέονται άμεσα με εξαγωγές αγαθών, καθώς και με αγαθά που υπάγονται στις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 και της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 25 .
Ως μεταφορές για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου νοούνται και οι μεταφορές αγαθών μέσω αγωγών ή η παροχή πρόσβασης σε τέτοιους αγωγούς.
Στις υπηρεσίες αυτές δεν περιλαμβάνονται οι προβλεπόμενες από τις διατάξεις του άρθρου 22.
ζ) η εισαγωγή και η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών που πραγματοποιείται από υποκείμενο στο φόρο, καθώς και η παράδοση αγαθών προς υποκείμενο στο φόρο, με σκοπό να εξαχθούν εκτός της Κοινότητας αυτούσια ή μεταποιημένα, καθώς και οι παροχές υπηρεσιών, που συνδέονται άμεσα με την εξαγωγική του δραστηριότητα και μέχρι του ποσού των εξαγωγών που πραγματοποίησε ο υποκείμενος στο φόρο κατά την προηγούμενη δωδεκάμηνη χρονική ή δωδεκάμηνη διαχειριστική περίοδο.
- Άρθρο 28, παρ. 1δ: Απαλλάσσεται από το φόρο η εισαγωγή και η ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών που πραγματοποιούνται από υποκείμενο στο φόρο και η παράδοση αγαθών προς υποκείμενο στο φόρο, με σκοπό την παράδοση τους με τους όρους της παραπάνω περίπτωσης α', καθώς και η παροχή υπηρεσιών που αφορούν αυτές τις παραδόσεις αγαθών με προορισμό ένα άλλο κράτος-μέλος, μέχρι του ποσού των παραδόσεων αυτών, που πραγματοποίησε ο υποκείμενος στο φόρο, κατά την προηγούμενη δωδεκάμηνη χρονική ή δωδεκάμηνη διαχειριστική περίοδο.
Η παρούσα απαλλαγή, καθώς και η απαλλαγή που προβλέπεται στην περίπτωση ζ' της παραγράφου 1 του άρθρου 24, παρέχεται συνολικά μέχρι του κοινού ορίου, που προβλέπεται από τις διατάξεις αυτές.
Ερώτηση 3
Ελληνική μεταφορική μεταφέρει αγαθά για λογαριασμό ελληνικής επιχείρησης με τόπο αναχώρησης την Ελλάδα και τόπο προορισμού την Τουρκία. Εάν δεν υπάρχει ΕΔΔΑ εκδίδεται τιμολόγιο με ΦΠΑ 24% σε όλους τους τρόπους μεταφοράς (δηλαδή οδικό, ναυτιλιακό, αεροπορικό);
Απάντηση 3
Ο γενικός κανόνας του τόπου παροχής υπηρεσιών δεν διακρίνει τον τρόπο που γίνεται η μεταφορά, οπότε κατ’ αρχήν ο τόπος παροχής (άρα και φορολογίας) είναι η Ελλάδα.
Όμως, η εν λόγω υπηρεσία απαλλάσσεται του φόρου σύμφωνα με την παρ. 1ε του άρθρου 24 του Ν.2859/2000, ως άμεσα συνδεόμενη με εξαγωγή αγαθών. Κατά τη γνώμη μας, αυτή η απαλλαγή παρέχεται άνευ προϋποθέσεων (μετά την κατάργηση της ΠΟΛ.1164/92 από την ΠΟΛ.1262/93), αρκεί βεβαίως να αποδεικνύεται ότι η εν λόγω υπηρεσία μεταφοράς αφορούσε εξαγωγή.
Βεβαίως, προκειμένου η επιχείρηση να είναι 100% καλυμμένη σε περίπτωση φορολογικού ελέγχου, η παραπάνω υπηρεσία μεταφοράς μπορεί να υπαχθεί και στην παρ. 1ζ του ίδιου άρθρου και νόμου (βλ. προηγούμενη απάντηση 2) και να λάβει το ΕΔΔΑ της ΠΟΛ.1167/2015.
Τέλος, υπάρχουν και πολλές άλλες περιπτώσεις που υπάρχει απαλλαγή ΦΠΑ. Για παράδειγμα, με το άρθρο 25 του ν. 2859/2000 ορίζεται ότι απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι παροχές υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με τις παραδόσεις αγαθών, τα οποία προορίζονται:
αα) να προσκομιστούν στο τελωνείο και να τεθούν σε καθεστώς τελωνειακής αποθήκευσης, ελεύθερης ζώνης, ελεύθερης αποθήκης, τελωνειακής αποταμίευσης ή ενεργητικής τελειοποίησης,
ββ) να γίνουν δεκτά στα χωρικά θαλάσσια ύδατα, για να ενσωματωθούν σε εξέδρες γεωτρήσεων ή εκμετάλλευσης, με σκοπό την κατασκευή, επισκευή, συντήρηση, μετασκευή ή τον εξοπλισμό τους ή για τη σύνδεση των εξεδρών αυτών με την ξηρά, καθώς και για τον ανεφοδιασμό αυτών των εξεδρών γεωτρήσεων ή εκμετάλλευσης,
γγ) να τεθούν σε καθεστώς τελωνειακής επίβλεψης, ελεύθερου τελωνειακού συγκροτήματος, αποθηκών ανεφοδιασμού Κανονισμού (Ε.Ο.Κ.) 3665/87 ως κάθε φορά ισχύει, Καταστημάτων Αφορολόγητων Ειδών.
Τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις αα' και ββ' καθεστώτα νοούνται όπως αυτά ορίζονται από τις ισχύουσες κοινοτικές τελωνειακές διατάξεις.