Ερώτηση
22ΑΑ. ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΡΟΣΟΔΟΦΟΡΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΣ ΤΑΞΙ
1) Ιδιοκτήτης ταξί 100% που θέλει να απασχολήσει οδηγό και να μην δουλεύει ο ίδιος, μπορεί να τον ασφαλίζει στο ΙΚΑ με τεκμαρτές αποδοχές (χωρίς δώρα και επιδόματα) υπογράφοντας σύμβαση μίσθωσης προσοδοφόρου πράγματος;
2) Εφόσον το παραπάνω γίνεται πως προκύπτει το ποσό της απόδειξης επαγγελματικής δαπάνης που θα δικαιολογεί την αμοιβή του οδηγού;
3) Στα βιβλία του ιδιοκτήτη θα καταχωρηθεί σαν έξοδο μισθοδοσίας η αποδ. επαγγ. δαπάνης και το σύνολο των εισφορών του ΙΚΑ ;
4) Για τη διάρκεια της σύμβασης μίσθωσης πράγματος υπάρχει κάποια δέσμευση; 5) Στην επιθεώρηση εργασίας χρειάζεται να καταθέσουμε πίνακα;
Απάντηση
Κατά τη διάταξη του άρθρου 638 ΑΚ μίσθωση προσοδοφόρου πράγματος υπάρχει όταν παραχωρείται έναντι μισθώματος η χρήση πράγματος (εκτός από αγροτικό κτήμα) ή δικαιώματος για κάρπωσή του κατά τους κανόνες της τακτικής εκμετάλλευσης, διαφέρει δε της σύμβασης εργασίας, διότι στην τελευταία αντικείμενο είναι η παροχή υπηρεσιών αντί αμοιβής, ως προϊόντος ανεξάρτητης ή εξαρτημένης εργασίας, ενώ επί μισθώσεως προσοδοφόρου πράγματος παραχωρείται με αντάλλαγμα η χρήση και κάρπωση αυτού ανεξαρτήτως της εργασίας του μισθωτού και της εξάρτησής του ή μη από τον εκμισθωτή. Επομένως, η σύμβαση δυνάμει της οποίας ο ιδιοκτήτης ΔΧΕ αυτοκινήτου (ΤΑΞΙ) αναθέτει σε οδηγό την εκμετάλλευσή του, αντί καταβολής εκ μέρους του τελευταίου ορισμένου χρηματικού ποσού ανά διανυόμενο χιλιόμετρο, τα υπόλοιπα δε έσοδα καρπούται ο οδηγός, ο οποίος κατά την εκμετάλλευση του αυτοκινήτου δεν υπόκειται στις οδηγίες, την εποπτεία και τον έλεγχο του ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου, αλλά ενεργεί ελευθέρως κατά τη βούλησή του, τους δικούς του συνδυασμούς και το δικό του προγραμματισμό, είναι σύμβαση μίσθωσης προσοδοφόρου πράγματος και όχι σύμβαση παροχής εξαρτημένης εργασίας ή ανεξάρτητων υπηρεσιών (ΕφΑθ 3181/1995 ΑρχΝ 1995.639, ΕφΑθ 6984/1989 ΔΕΝ 1980.838).
Πέραιτέρω, η διάταξη του άρθρου 33 παρ.9 του Ν. 1759/1988 «ασφαλιστική κάλυψη ανασφάλιστων ομάδων, βελτίωση της κοινωνικοασφαλιστικής προστασίας και άλλες διατάξεις» ορίζει ότι οι διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 8 του νδ 3789/1957, με τις οποίες προστέθηκε εδάφιο στις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 27 του αν 1846/1951 αντικαθίσταται ως εξής: «3. Οι εργαζόμενοι ως οδηγοί αγοραίων αυτοκινήτων ταξί (με μετρητή ή χωρίς) εφόσον δεν είναι ιδιοκτήτες ή συνιδιοκτήτες τουλάχιστον κατά το μισό του αυτοκινήτου, αδιάφορα από τον τύπο, τη φύση, το κύρος και το είδος της συμβάσεως ή τον τρόπο αμοιβής τους υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΙΚΑ, για όλους τους κλάδους ασφαλίσεως (σύνταξη, ασθένεια ΙΚΑ-ΤΕΑΜ), καθώς επίσης και στους οργανισμούς, που τα έσοδά τους συνεισπράττονται από το ΙΚΑ. Η εργοδοτική εισφορά για την ασφάλιση των πιο πάνω προσώπων βαρύνει τον ιδιοκτήτη, ο οποίος έχει όλες τις κατά τον παρόντα νόμο ευθύνες του εργοδότη». Με τη διάταξη αυτή σκοπήθηκε η υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση του ΙΚΑ όλων των οδηγών ταξί της πιο πάνω κατηγορίας, οι οποίοι ανεξάρτητα από τον χαρακτηρισμό της σύμβασης, που τους συνδέει με το μοναδικό ιδιοκτήτη ή το συνιδιοκτήτη του ταξί, εργάζονται υπό συνθήκες που προσιδιάζουν σε μισθωτούς.
- Όταν υπάρχει παραχώρηση της εκμετάλλευσης, τότε ο οδηγός χαρακτηρίζεται ως εκμεταλλευτής και θα έχει τις φορολογικές υποχρεώσεις υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ., για τα έσοδα που αποκτά από την εκμετάλλευση του ΤΑΞΙ.
Η απόσβεση της αγοράς αυτοκινήτου θα αφαιρείται πάντοτε από το εισόδημα του ιδιοκτήτη. Επίσης και ο Φ.Π.Α. της αγοράς του αυτοκινήτου θα αφαιρείται πάντοτε από τον ιδιοκτήτη.
Ακόμη, σύμφωνα με την ΠΟΛ.1096/21.6.2010, κάθε εκμεταλλευτής ταξί (ιδιοκτήτης ή μη) τηρεί ιδιαίτερο βιβλίο εσόδων-εξόδων. Έτσι στην περίπτωση συνιδιοκτησίας ΤΑΞΙ που ο καθένας συνιδιοκτήτης εκμεταλλεύεται το ΤΑΞΙ κατά το ποσοστό ιδιοκτησίας του τηρείται ξεχωριστό βιβλίο εσόδων-εξόδων. Στην από κοινού εκμετάλλευση (κοινωνία) το βιβλίο εσόδων-εξόδων τηρείται από την κοινωνία που συστήνεται από τους συνιδιοκτήτες του ΤΑΞΙ.
Όταν ο εκμεταλλευτής απασχολεί οδηγό μισθωτό, ο εκμεταλλευτής καταχωρεί στο τηρούμενο βιβλίο του όλα τα έσοδα και όλα τα έξοδα, μεταξύ των οποίων και το μισθό του μισθωτού οδηγού, που καταβάλλεται με μισθοδοτική κατάσταση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του Κ.Β.Σ.
Επί απασχόλησης «οδηγού», μη μισθωτού ο οποίος δεν έχει την ιδιότητα του επιτηδευματία από άλλη αιτία, τα δε έξοδα λειτουργίας του ΤΑΞΙ βαρύνουν τον εκμεταλλευτή, γεγονός που αποδεικνύεται από κατατεθειμένο στη Δ.Ο.Υ. ιδιωτικό συμφωνητικό, ο εκμεταλλευτής εκδίδει απόδειξη δαπάνης για την καταβολή της αμοιβής αυτής (ανεξαρτήτως ύψους αυτής), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του Κ.Β.Σ., με αναγραφή σ’ αυτή και των τυχόν φόρων και των λοιπών φορολογικών επιβαρύνσεων, την οποία καταχωρεί στα βιβλία του. (παρακράτηση φόρου εισοδήματος 10% και χαρτόσημο πλέον ΟΓΑ 3.6%). Το ποσό αυτό δηλώνεται από τον οδηγό μη μισθωτό στο σύνολό του, ως εισόδημα μη κατονομαζόμενης πηγής.
Αντίθετα στην περίπτωση παραχώρησης εκμετάλλευσης ΤΑΞΙ, υποχρέωση τήρησης βιβλίων έχει τόσο ο πραγματικός εκμεταλλευτής όσο και ο ιδιοκτήτης αυτού.
Σε περιπτώσεις μίσθωσης της άδειας ΕΔΧ ΤΑΞΙ με ΑΔΗΜΕ Ταξιμέτρου ή μεριδίου αυτής σε τρίτον με σκοπό την εκμετάλλευσή της, τότε το γεγονός αυτό θα πρέπει να τεκμαίρεται από τη σύναψη ιδιωτικού συμφωνητικού το οποίο θα κατατεθεί αντίστοιχα στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. των αντισυμβαλλομένων (μισθωτή και εκμισθωτή).
Η διαδικασία δήλωσης της ΑΔΗΜΕ Ταξιμέτρου θα γίνεται με την χρήση του κωδικού 14 «Παραχώρηση Χρήσης», από τον εκμισθωτή και τον μισθωτή στις Δ.Ο.Υ. τους (ή μόνο από τον εκμισθωτή εξουσιοδοτημένος νόμιμα από τον μισθωτή –ιδιοκτήτη).
Εναλλακτικά παρέχεται η δυνατότητα η ανωτέρω διαδικασία δήλωσης της παραχώρησης χρήσης ΑΔΗΜΕ Ταξιμέτρου, να γίνεται μόνο από τον εκμισθωτή-εκμεταλλευτή κατ’ αντιστοιχία της διαδικασίας που προβλέπεται από την παράγραφο 5 του παρόντος με εξαίρεση ότι τη θέση του αγοραστή – νέου εκμεταλλευτή κατέχει ο εκμισθωτής και αντί της υποβολής αντιτύπου νόμιμου παραστατικού μεταβίβασης-πώλησης ή επικυρωμένου φωτοαντιγράφου συμβολαίου μεταβίβασης, υποβάλλεται επικυρωμένο αντίγραφο του ιδιωτικού συμφωνητικού, και η μεταβολή στο TAXIS θα γίνεται με την χρήση νέου κωδικού με αριθμό 39 «Παραχώρηση Χρήσης Ταξιμέτρου χωρίς B2» και μέσα στην νόμιμη προθεσμία των δεκαπέντε (15) ημερών.
Ο εκμισθωτής αναλαμβάνει πλέον κατ’ αντιστοιχία όλες τις υποχρεώσεις αγοραστή ΑΔΗΜΕ Ταξιμέτρου και υποχρεούται στη δήλωση οποιασδήποτε μεταβολής της ΑΔΗΜΕ Ταξιμέτρου μέχρι τη λήξη ισχύος του ιδιωτικού συμφωνητικού.
Περαιτέρω, στην περίπτωση που μετά τη λήξη της σύμβασης μίσθωσης ο εκμισθωτής δεν δηλώσει την μεταβολή αυτή (παύση) στην αρμόδια ΔΟΥ του εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των 15 ημερών, τότε παρέχεται η δυνατότητα της δήλωσης αυτής από μόνον τον μισθωτή της άδειας ΕΔΧ Ταξί και ΑΔΗΜΕ Ταξιμέτρου, με την προσκόμιση αντιγράφου του συμφωνητικού μίσθωσης και την υποβολή σχετικής υπεύθυνης δήλωσης στην αρμόδια ΔΟΥ του, εντός της ίδιας προθεσμίας. Και σε αυτήν την περίπτωση η Δ.Ο.Υ του μισθωτή –ιδιοκτήτη ΕΔΧ θα ακολουθεί την διαδικασία της παραγράφου 5 του παρόντος, χρησιμοποιώντας όμως τον κωδικό 39, η λεκτική περιγραφή του οποίου πλέον θα αναφέρεται στην “Παύση Παραχώρησης Χρήσης Ταξιμέτρου χωρίς B2” από τον εκμισθωτή.
Τέλος, σε σχέση με τη διάρκεια της σύμβασης σύμφωνα με την ΑΠ275/71 91161 Ολομ. Νο.Β μίσθωση πράγματος είναι η ενοχική, ειδικότερα δε υποσχετική, συναινετική, αμφοτεροβαρής, επαχθής και διαρκής σύμβαση, με την οποία ο ένας από τους συμβαλλόμενους (εκμισθωτής) αναλαμβάνει την υποχρέωση να παραχωρήσει στον αντισυμβαλλόμενο (μισθωτή) για ορισμένο ή αόριστο χρόνο τη χρήση του πράγματος έναντι της από τον αντισυμβαλλόμενο αυτού καταβολής του συμφωνημένου μισθώματος.