Ερώτηση
51ΑΑ ΠΩΣ ΧΡΕΩΝΟΥΜΕ ΤΗΣ ΚΟΙΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ , ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΕ ΜΙΑ Α.Ε. ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ, ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΜΙΑΣ Π.Χ. ΟΤΕ , ΔΕΗ , ΕΞΟΔΑ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΟΣ , ΚΛΠ ΚΑΙ ΤΙ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΚΔΩΣΩ (ΤΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΟΜΟ;)**ΤΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΟΠΕΙ 31/12/11;
Απάντηση
Σύμφωνα με την 1024754/187/0015/ ΠΟΛ. 1039/9-3-2006 Α.Υ.Ο.Ο. (ΦΕΚ 311Β΄/15-3-2006) ο επιτηδευματίας που ασχολείται με την κατασκευή και πώληση οικοδομών και για κάθε «οικοδομή» που υπάγεται στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 6 του Κώδικα ΦΠΑ (Ν. 2859/2000) όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το Ν. 3427/2005 (ΦΕΚ 312 Α΄/27.12.2005), υποχρεούται:
α) Σε τήρηση θεωρημένου πρόσθετου βιβλίου με τίτλο «βιβλίο κοστολογίου οικοδομών».
β) Σε έκδοση θεωρημένου διπλότυπου στοιχείου με τίτλο «Παράδοση κτισμάτων» στον κύριο του οικοπέδου, για την οικοδομή που ανεγείρεται με το σύστημα της αντιπαροχής.
Ειδικότερα σε ότι αφορά τις πιο πάνω υποχρεώσεις διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1067/2006 Ως κόστος "οικοδομής" θεωρείται κάθε δαπάνη που αφορά: αγορά αγαθών (τσιμέντων κλπ.), λήψη υπηρεσιών, μισθοδοσία εργατικών, εισφορές ΙΚΑ, δημοτικά τέλη κλπ. που πραγματοποιείται για την ανέγερση και αποπεράτωση της οικοδομής, ανεξάρτητα από το χρόνο που πραγματοποιείται (πριν ή μετά από την έκδοση της άδειας ή την υποβολή της δήλωσης μεταβολών του υποκαταστήματος) ή αν αφορά μία ή περισσότερες "οικοδομές" ή αν υπάγεται ή όχι στο Φ.Π.Α.
Δεν θεωρούνται ως κόστος "οικοδομής" τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας (π.χ. τα έξοδα γραφείων, η ΔΕΗ γραφείων, οι μισθοί διοικητικού προσωπικού κλπ.). Η αξία όμως του οικοπέδου πάνω στο οποίο ανεγείρεται η οικοδομή, ανεξάρτητα από τον τρόπο απόκτησής του (αγορά, δωρεά, κληρονομιά, διανομή κλπ.), θεωρείται ως κόστος "οικοδομής".
Όταν πρόκειται για ανέγερση οικοδομής με αντιπαροχή, τότε ως αξία οικοπέδου αναγράφεται στο βιβλίο κοστολογίου η αξία των κτισμάτων που παραδίνονται στον οικοπεδούχο με την έκδοση του στοιχείου "Παράδοση Κτισμάτων". Αν με το εργολαβικό συμφωνήθηκε να καταβάλλει κάποιο ποσό ο οικοπεδούχος στον εργολάβο, τότε ως αξία οικοπέδου αναγράφεται η αξία του στοιχείου μειωμένη με το χρηματικό αυτό ποσό (Εγκ. πολ. 1067/06, Α.Υ.Ο. πολ. 1039/06). Το οικόπεδο καταχωρείται στο βιβλίο κοστολογίου μέχρι τις 15 του επόμενου μήνα από εκείνον που εκδόθηκε το στοιχείο "Παράδοση Κτισμάτων" και την ίδια μέρα μειώνονται οι δαπάνες που είχαν καταχωρηθεί στο βιβλίο αυτό και βάρυναν τα παραδιδόμενα κτίσματα, όπως προκύπτει από το στοιχείο "Παράδοση Κτισμάτων".
Επίσης, ως κόστος "οικοδομής" θεωρούνται και οι αποσβέσεις των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την ανέγερση της "οικοδομής", όπως είναι π.χ. οι αποσβέσεις για τα μηχανήματα, τα φορτηγά αυτοκίνητα κλπ. που υπολογίζονται για τη φορολογία εισοδήματος (Εγκ. πολ. 1067/2.5.06). Δηλαδή, υπολογίζονται πρώτα οι αποσβέσεις αυτές αναλυτικά ανά πάγιο στοιχείο και ανά οικοδομή στο μητρώο πάγιων στοιχείων και στη συνέχεια καταχωρούνται στο βιβλίο κοστολογίου οικοδομών συγκεντρωτικά για όλα τα πάγια στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν μέσα στην ίδια διαχειριστική περίοδο για την κάθε "οικοδομή" χωριστά (Εγκ. πολ. 1067/06). Αν το ίδιο πάγιο στοιχείο χρησιμοποιείται σε πολλές "οικοδομές" και δεν μπορούν να επιμεριστούν οι αποσβέσεις με βάση την πραγματική χρησιμοποίησή του, τότε οι αποσβέσεις αυτές επιμερίζονται στις "οικοδομές" με βάση την επιφάνεια της κάθε "οικοδομής" σε σχέση με τη συνολική επιφάνεια όλων των "οικοδομών" στις οποίες χρησιμοποιήθηκε.
Στο βιβλίο κοστολογίου κάθε «οικοδομής» ή στη μερίδα που τηρείται γι΄ αυτήν καταχωρούνται διακεκριμένα σε στήλες ή οριζοντίως:
Το είδος του δικαιολογητικού, ο αύξων αριθμός και η ημερομηνία έκδοσης ή λήψης του (π.χ. τιμ. πώλ. 301/30-6-06). Δικαιολογητικό εγγραφής της δαπάνης αποτελεί:
α) Το στοιχείο αξίας που προβλέπεται από τις διατάξεις του ΚΒΣ (τιμολόγιο πώλησης του προμηθευτή, τιμολόγιο αγοράς, τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, απόδειξη δαπάνης κ.λ.π.). Επί αγοράς αγαθών που στέλνονται με Δ.Α. στο χώρο της «οικοδομής» καθώς και επί επιστροφής αυτών στον προμηθευτή δικαιολογητικό εγγραφής αποτελεί το στοιχείο αξίας (τιμολ. πώλησης, πιστωτικό τιμολόγιο) και όχι το δελτίο αποστολής των αγαθών αυτών στο χώρο της οικοδομής ή στον προμηθευτή αντίστοιχα.
β) Δημόσιο έγγραφο (π.χ. συμβόλαιο κ.λ.π.).
γ) Οποιοδήποτε πρόσφορο αποδεικτικό στοιχείο (π.χ. τριπλότυπο καταβολής τελών ή εισφορών κ.λ.π.).
δ) Λογιστικό σημείωμα (αθεώρητο).
Με το λογιστικό σημείωμα επιμερίζεται η δαπάνη αγοράς αγαθών ή λήψης υπηρεσιών και λοιπών επιβαρύνσεων που αφορούν δύο ή περισσότερες «οικοδομές» και εμφανίζεται στο ίδιο δικαιολογητικό εγγραφής, καθώς και οι αποσβέσεις των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν σε δύο ή περισσότερες «οικοδομές». Το λογιστικό σημείωμα αποτελεί δικαιολογητικό εγγραφής της δαπάνης ή των αποσβέσεων σε όλες τις «οικοδομές» που αφορά η κοινή δαπάνη.
Η γενική περιγραφή δαπάνης.
Η δαπάνη αγοράς αγαθών, λήψης υπηρεσιών κλπ. περιγράφεται στο βιβλίο με τη γενική κατηγορία αυτής (πχ. υδραυλικά, ξυλουργικά, ηλεκτρολογικά κλπ), χωρίς να αποκλείεται αναλυτικότερη κατ΄ είδος περιγραφή της.
Όταν στο δικαιολογητικό εγγραφής που αφορά μία μόνο «οικοδομή» περιλαμβάνονται αγαθά ή υπηρεσίες και λοιπές δαπάνες διαφορετικής γενικής κατηγορίας (π.χ. ηλεκτρολογικά και υδραυλικά), η καταχώρηση αυτού στο βιβλίο μπορεί να γίνει με μία εγγραφή και ως περιγραφή της δαπάνης αναγράφεται η γενική περιγραφή των επιμέρους δαπανών (ηλεκτρολογικά, υδραυλικά).
Η καθαρή (χωρίς ΦΠΑ) αξία της δαπάνης, όπως προκύπτει από το δικαιολογητικό εγγραφής (φορολογικό στοιχείο, δημόσιο έγγραφο, λογιστικό σημείωμα κλπ) χωρίς να απαιτείται η παρακολούθηση της αξίας αυτής σε χωριστές στήλες ανά συντελεστή ΦΠΑ.
Ο ΦΠΑ της ανωτέρω δαπάνης
Η αξία μαζί με το ΦΠΑ στις περιπτώσεις που δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης αυτού (π.χ. δαπάνες της παραγράφου 4 του άρθρου 30 του Κώδικα Φ.Π.Α.) και η αξία των δαπανών που δεν βαρύνονται με Φ.Π.Α.
Επιμερισμός δαπάνης αγοράς αγαθών. Περιεχόμενο λογιστικού σημειώματος.
α . Αγαθά με την ίδια τιμή κτήσης (ίδιο τιμολόγιο) που αφορούν πολλές «οικοδομές».
Για τα αγαθά τα οποία αποστέλλονται από τον προμηθευτή με δελτίο αποστολής στο χώρο της κάθε «οικοδομής» και έχουν τιμολογηθεί με το ίδιο τιμολόγιο συντάσσεται λογιστικό σημείωμα που αποτελεί δικαιολογητικό εγγραφής και στο οποίο αναγράφεται:
- Ο αριθμός και η ημερομηνία του τιμολογίου.
- Το είδος κάθε αγαθού ή η γενική κατηγορία του.
- Ο αριθμός και η ημερομηνία του σχετικού Δ. Αποστολής.
- Η ποσότητα αποστολής σε κάθε «οικοδομή», η τιμή μονάδας όπως προκύπτει από το τιμολόγιο, η αξία του αγαθού που αφορά κάθε «οικοδομή» και ο ΦΠΑ που αναλογεί στην αξία αυτή.
Ο επιμερισμός της αξίας όλων των αγαθών της περίπτωσης αυτής μπορεί να απεικονίζεται στο ίδιο λογιστικό σημείωμα, όμως αναλυτικά ανά αγαθό (είδος ή γενική κατηγορία) και ανά τιμολόγιο.
β . Αγαθά με διαφορετική τιμή κτήσης που αφορούν μία οικοδομή .
Για τα αγαθά που έχουν αγοραστεί με διαφορετική τιμή κτήσης στην ίδια ή σε προηγούμενες χρήσεις και στέλνονται σε μία «οικοδομή» με ένα ή περισσότερα Δ. Αποστολής, συντάσσεται λογιστικό σημείωμα προσδιορισμού της αξίας, το οποίο αποτελεί το δικαιολογητικό εγγραφής.
Στο λογιστικό σημείωμα αναγράφονται:
- Ο α/α και η ημερομηνία του Δ. Αποστολής.
- Το είδος ή η γενική κατηγορία του αγαθού (πχ. τούβλα).
- Η ποσότητα κάθε Δ. Αποστολής.
- Η αξία της συνολικής ποσότητας, η οποία προσδιορίζεται με μία από τις παραδεκτές μεθόδους προσδιορισμού της τιμής κτήσης (π.χ FIFO, LIFO, μέσο σταθμικό κόστος κλπ.) και η οποία ακολουθείται πάγια. Επί τήρησης βιβλίων τρίτης κατηγορίας ο προσδιορισμός γίνεται με την ίδια μέθοδο που εφαρμόζεται και για τον προσδιορισμό της αξίας κτήσης στο τέλος της χρήσης. Ο προσδιορισμός της αξίας μπορεί να γίνεται ανά δελτίο αποστολής.
- Ο ΦΠΑ που αναλογεί στην πιο πάνω αξία.
Ο προσδιορισμός της αξίας των αγαθών της περίπτωσης αυτής μπορεί να γίνεται στο ίδιο λογιστικό σημείωμα, διακεκριμένα όμως ανά είδος ή γενική κατηγορία αγαθού.
γ . Αγαθά με διαφορετική τιμή κτήσης που αφορούν πολλές «οικοδομές» .
Για τα αγαθά που έχουν αγοραστεί με διαφορετική τιμή κτήσης και αποστέλλονται σε δύο ή περισσότερες «οικοδομές» συντάσσεται λογιστικό σημείωμα για τον προσδιορισμό της αξίας τους και τον επιμερισμό αυτής στην κάθε «οικοδομή». Το λογιστικό σημείωμα αποτελεί δικαιολογητικό εγγραφής στο βιβλίο της κάθε μίας από αυτές.
Στο λογιστικό σημείωμα αναγράφονται:
- Το είδος ή η γενική κατηγορία του αγαθού.
- Ο α/α και η ημερομηνία του κάθε Δ. Αποστολής.
- Η ποσότητα αποστολής σε κάθε «οικοδομή».
- Η αξία της συνολικής ποσότητας που στάλθηκε σε όλες τις «οικοδομές», η οποία προσδιορίζεται με μία από τις παραδεκτές μεθόδους που ακολουθείται πάγια, όπως αναφέρεται στην προηγούμενη περίπτωση.
- Η αξία που αναλογεί σε κάθε «οικοδομή», η οποία βρίσκεται με επιμερισμό της συνολικής αξίας βάσει της ποσότητας που στάλθηκε σε κάθε οικοδομή.
- Ο ΦΠΑ που αναλογεί στην αξία αυτή.
Αντί να προσδιορίζεται συνολική αξία και να επιμερίζεται αυτή στις επιμέρους «οικοδομές», μπορεί να προσδιορίζεται αξία διακεκριμένα για κάθε Δ. Αποστολής.
Επισημάνσεις:
- Λογιστικό σημείωμα ανάλογου περιεχομένου σύμφωνα με τα προαναφερόμενα στις υποπεριπτώσεις α, β και γ συντάσσεται και για τα αγαθά που στέλλονται από τη μία «οικοδομή» στην άλλη. Το λογιστικό σημείωμα αποτελεί δικαιολογητικό εγγραφής στο βιβλίο ή στη μερίδα και των δύο «οικοδομών».
- Ο επιμερισμός της αξίας όλων των αγαθών στις «οικοδομές» που αφορούν μπορεί να απεικονίζεται στο ίδιο λογιστικό σημείωμα, εφόσον καταχωρούνται σ΄ αυτό κατά περίπτωση τα δεδομένα που προαναφέρονται στις πιο πάνω υποπεριπτώσεις.
Επιμερισμός δαπάνης παροχής υπηρεσίας ή λοιπών επιβαρύνσεων. Περιεχόμενο λογιστικού σημειώματος .
Ο επιμερισμός όλων των δαπανών λήψης υπηρεσιών και των λοιπών επιβαρύνσεων μπορεί να απεικονίζεται στο ίδιο λογιστικό σημείωμα. Ο επιμερισμός μπορεί να γίνεται ανά κατηγορία της δαπάνης ή ανά τιμολόγιο.
Ειδικότερα:
- Ο επιμερισμός δαπανών της ίδιας κατηγορίας που καλύπτονται με διαφορετικά δικαιολογητικά γίνεται ανά δικαιολογητικό ή ενιαία για όλα ή μερικά από αυτά, εφόσον αφορούν τις ίδιες «οικοδομές» και επιμερίζονται με το ίδιο κριτήριο (επιφάνεια της οικοδομής).
- Ο επιμερισμός δαπανών διαφορετικής κατηγορίας που προκύπτουν από το ίδιο δικαιολογητικό (πχ. τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών) γίνεται ανά δαπάνη ή ενιαία, εφόσον αφορούν τις ίδιες «οικοδομές», επιμερίζονται με το ίδιο κριτήριο (επιφάνεια) και στο λογιστικό σημείωμα αναγράφεται διακεκριμένα ή κατηγορία και η αξία κάθε μίας από αυτές.
Στο λογιστικό σημείωμα αναγράφεται:
- Το είδος της δαπάνης ή της επιβάρυνσης, το οποίο μπορεί να περιγράφεται μόνο με την κατηγορία του (π.χ. ελαιοχρωματισμός κτιρίου κ.λ.π.).
- Το είδος και ο αύξων αριθμός των δικαιολογητικών που αφορούν την επιμεριζόμενη δαπάνη.
- Η συνολική αξία της δαπάνης.
- Ο ΦΠΑ που αναλογεί σ΄ αυτήν.
- Για τον επιμερισμό της δαπάνης αναγράφονται ακόμη οι «οικοδομές» που αφορά αυτή, καθώς και η συνολική επιφάνεια της κάθε «οικοδομής», όταν ο επιμερισμός γίνεται βάση αυτής.
- Η αξία που αφορά κάθε «οικοδομή».
- Ο ΦΠΑ που αναλογεί σ΄ αυτή.
Επιμερισμός αποσβέσεων. Περιεχόμενο λογιστικού σημειώματος .
Για τις αποσβέσεις των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν σε πολλές «οικοδομές» συντάσσεται λογιστικό σημείωμα επιμερισμού αυτών στη κάθε «οικοδομή».
Στο λογιστικό σημείωμα αναγράφεται:
- Το είδος του πάγιου περιουσιακού στοιχείου.
- Η ετήσια απόσβεσή του.
- Οι «οικοδομές» που χρησιμοποιήθηκε.
- Η επιφάνεια κάθε «οικοδομής», όταν ο επιμερισμός γίνεται βάση αυτής.
- Το ποσό της απόσβεσης που αναλογεί σε κάθε «οικοδομή».
Ο επιμερισμός των αποσβέσεων των παγίων μπορεί να γίνει με ένα λογιστικό σημείωμα, το οποίο θα αποτελεί το δικαιολογητικό εγγραφής στο βιβλίο κάθε «οικοδομής» και η εγγραφή στο βιβλίο κάθε «οικοδομής» μπορεί να γίνει με το συνολικό ποσό των αποσβέσεων όλων των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν στην κάθε «οικοδομή».
Τρόπος καταχώρησης στο βιβλίο των δαπανών που επιμερίζονται
Η αξία των δαπανών που βαρύνουν κάθε «οικοδομή» και ο Φ.Π.Α. που αναλογεί σ΄ αυτήν (όπως προκύπτει από τα λογιστικά σημειώματα που συντάσσονται σύμφωνα με τα προαναφερόμενα) μπορεί να καταχωρείται στο βιβλίο κοστολογίου κάθε «οικοδομής» είτε ανά είδος ή γενική κατηγορία αγαθού ή υπηρεσίας ή συγκεντρωτικά για όλα τα είδη ή κατηγορίες αγαθών ή υπηρεσιών με αναγραφή της συνολικής αξίας και του Φ.Π.Α. όλων των αγαθών ή των υπηρεσιών που αφορούν κάθε οικοδομή.
Το λογιστικό σημείωμα συντάσσεται το αργότερο μέχρι τις 15 του επόμενου μήνα, με ημερομηνία σύνταξης την τελευταία μέρα του προηγούμενου μήνα που αφορούν οι δαπάνες και με την ημερομηνία αυτή καταχωρείται στο βιβλίο κοστολογίου. Φυσικά, το λογιστικό σημείωμα μπορεί να συντάσσεται προαιρετικά και για μικρότερα χρονικά διαστήματα από εκείνα του μήνα.
-Ειδικά, όταν μεταβιβάζεται ιδιοκτησία, το λογιστικό σημείωμα επιμερισμού των κοινών δαπανών, που έχουν πραγματοποιηθεί από την αρχή του μήνα μέχρι την υποβολή της ειδικής δήλωσης Φ.Π.Α. και αφορούν την αντίστοιχη "οικοδομή", συντάσσεται και καταχωρείται στο βιβλίο κοστολογίου οικοδομών μέχρι την ημερομηνία της κατάθεσης της δήλωσης αυτής.
-Οι ετήσιες αποσβέσεις από τα πάγια περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν σε δύο ή περισσότερες "οικοδομές" επιμερίζονται στις οικοδομές που αφορούν μέχρι την προθεσμία που κλείνει ο ισολογισμός ή μέχρι την προθεσμία που υποβάλλεται η δήλωση φορολογίας εισοδήματος όταν τηρούνται βιβλία β΄ κατηγορίας. Το λογιστικό σημείωμα όμως συντάσσεται με ημερομηνία την τελευταία μέρα της χρήσης και με την ημερομηνία αυτή καταχωρείται στο βιβλίο κοστολογίου.
Ειδικά, όταν η "οικοδομή" ολοκληρώνεται, το λογιστικό σημείωμα που αφορά τον επιμερισμό των αποσβέσεων των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν στη συγκεκριμένη "οικοδομή" από την έναρξη της χρήσης μέχρι και την ολοκλήρωσή της συντάσσεται μέχρι τις 15 του επόμενου μήνα από εκείνον της ολοκλήρωσης της "οικοδομής" και με ημερομηνία την ημέρα του μήνα που ολοκληρώθηκε η "οικοδομή".