ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ.Φ.Α.Σ.

Ερώτηση

738AA. Είναι το πρώτο ερώτημα που υποβάλω. Πελάτης μου διαιτολόγος έχει αναλάβει μια έρευνα (αξιολόγηση διατροφικών συνηθειών…)  για λογαριασμό Ελληνικού Πανεπιστημίου. Υπάρχει «Σύμβαση Ανάθεσης Έργου» όπου αναφέρεται διάρκεια 28/01/2013 μέχρι 31/12/2013 και συνολική αμοιβή 4.613,00 ευρώ.Το Πανεπιστήμιο για να καταβάλει το ποσό (ή μέρος αυτού) στον διαιτολόγο ζητάει νόμιμο παραστατικό (Τιμολόγιο κλπ) ή βεβαίωση από την Δ.Ο.Υ. ότι για την συγκεκριμένη σύμβαση δεν απαιτείται έναρξη εργασιών και μπορεί να αμειφθεί με Απόδειξη Δαπάνης. Υπέβαλα αίτηση στην αρμόδια εφορία : «Παρακαλώ να μου χορηγήσετε βεβαίωση που να φαίνεται ότι δεν είμαι υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών από τη σύμβαση…(όπως παραπάνω). Δεν είμαι επιτηδευματίας από άλλη αιτία, ενώ είμαι μέτοχος κατά 95% και Δ/νων Σύμβουλος & Πρόεδρος της διαιτολογικής « Α….. Α.Ε.» με ΑΦΜ 99……» Επισύναψα την σύμβαση και μια σχετική (Υ.Ο.) Απόφαση Αρ. Πρωτ. Δ15Α.1053283 της 28/03/2013 . Η εφορία δυσκολεύεται και μάλλον θα απαντήσει αρνητικά, κυρίως λόγω της ιδιότητας του πελάτη ως «μέτοχος κατά 95% και Δ/νων Σύμβουλος & Πρόεδρος…»
η οποία τον διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα πρόσωπα που μπορούν να αμειφθούν με απόδειξη δαπάνης (άνεργοι, φοιτητές, ευκαιριακά απασχολούμενοι κλπ), δηλαδή ότι ουσιαστικά του προσδίδει εμπορική ιδιότητα.

Παρακαλώ για την βοήθειά σας.

 

Απάντηση

Με την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζονται τα Υπόχρεα απεικόνισης συναλλαγών ημεδαπά πρόσωπα. Όπως ειδικότερα διευκρινίστηκε με την ΠΟΛ. 1004/2013:

Με την παράγραφο αυτή ορίζονται ως υπόχρεοι:

• Το ημεδαπό πρόσωπο των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 2 του ν. 2238/1994 (ήτοι τα φυσικά πρόσωπα, οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, οι κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, οι συμμετοχικές ή αφανείς εταιρείες).

• Το ημεδαπό πρόσωπο των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 101 του ν. 2238/1994, ήτοι οι ανώνυμες εταιρείες, οι δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις, οι συνεταιρισμοί και οι ενώσεις τους, οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, οι ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες και τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου συμπεριλαμβανομένων και των ιδρυμάτων. Τα τελευταία από τα ως άνω πρόσωπα εφαρμόζουν μερικώς τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 της παρούσης.

• Η κοινοπραξία που διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 293 του ν. 4072/2012 (Φ.Ε.Κ. 86 Α711-4-2012). Στην εν λόγω κοινοπραξία μπορεί να συμμετέχει οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ημεδαπό ή αλλοδαπό, υπόχρεο ή μη εφαρμογής των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ. και ο σκοπός της μπορεί να είναι η διενέργεια οποιασδήποτε εμπορικής πράξης, όχι απαραίτητα συγκεκριμένης και γενικά δεν απαιτείται η κάλυψη των προϋποθέσεων, που τίθεντο με τις προϊσχύουσες διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ. (π.δ. 186/1992). Για την εν λόγω κοινοπραξία εφαρμόζονται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 293 του πιο πάνω αναφερομένου νόμου (4072/2012), αναλόγως οι διατάξεις για την ομόρρυθμη εταιρεία. Σημειώνεται ότι κοινοπραξίες που είχαν συσταθεί με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992) εξακολουθούν να ισχύουν.

• Οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα που συστήνεται με βάση ειδική διάταξη νόμου.

Τα παραπάνω αναφερόμενα πρόσωπα είναι υπόχρεα εφαρμογής των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ.για την δραστηριότητα που ασκούν στην Ελληνική Επικράτεια, από την άσκηση της οποίας αποβλέπουν στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή γεωργική επιχείρηση ή από ελευθέρια επαγγέλματα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση.

Όπως είχε γίνει δεκτό με το110426/746/0015/16.11.2007 έγγραφο του Υπ. Οικονομικών

«1. Με τις διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφος 1 του Κ.Β.Σ. (π.δ. 186/1992) ορίζεται ότι κάθε ημεδαπό ή αλλοδαπό, φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοινωνία του Αστικού Κώδικα που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή βιοτεχνική ή γεωργική επιχείρηση ή από ελεύθερο επάγγελμα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, καθώς και οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, αναφερόμενο στο εξής με τον όρο "επιτηδευματίας", τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό, κατά περίπτωση.
2. Περαιτέρω από τη Διοίκηση έχει γίνει δεκτό ότι τα πρόσωπα που συμμετέχουν στα Διοικητικά Συμβούλια νομικών προσώπων αλλά και γενικά σε κάθε είδους επιτροπές ή συμβούλια  δεν αποκτούν την ιδιότητα του επιτηδευματία από τη συμμετοχή τους  σε αυτά  κατά την έννοια των πιο πάνω διατάξεων και ως εκ τούτου δεν υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων, έκδοση στοιχείων του Κ.Β.Σ. κ.λ.π.»

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα φυσικά πρόσωπα δεν αποκτούν την ιδιότητα του υπόχρεου απεικόνισης συναλλαγών από τη συμμετοχή τους και μόνο στα Διοικητικά Συμβούλια νομικών προσώπων αλλά και γενικά σε κάθε είδους επιτροπές ή συμβούλια.

Με το Αρ. Πρωτ. Δ15Α.1053283 της 28/03/2013 έγγραφο του Υπ. Οικονομικών που αναφέρετε και στην ερώτησή σας έγιναν δεκτά τα παρακάτω:

ΘΕΜΑ: «Φυσικά πρόσωπα (δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι, υποψήφιοι διδάκτορες, φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, άνεργοι, κλπ) που συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα. Υποχρεώσεις ΚΦΑΣ»

Με αφορμή τα παραπάνω σχετικά έγγραφα και τα προφορικά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην Υπηρεσία μας, αναφορικά με το θέμα, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:

Με τις διατάξεις της περίπτωσης ε΄ του πέμπτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ., όπως ίσχυαν μέχρι 31.12.2012, οριζόταν ότι, δεν θεωρείται επιτηδευματίας το φυσικό πρόσωπο που συνδέεται με σχέση μίσθωσης έργου με φορέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου το οποίο χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται γενικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον δεν είναι επιτηδευματίας από άλλη αιτία, το ποσό αυτών των αμοιβών του δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του ορίου που ορίζεται από την παράγραφο 5 του άρθρου αυτού, για αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες, δηλαδή τα 10.000 ευρώ και οι υπηρεσίες που παρέχει αφορούν αποκλειστικά το ερευνητικό έργο που χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. όπως ισχύουν από 1.1.2013, καταργήθηκαν οι προαναφερόμενες διατάξεις του Κ.Β.Σ. και με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ.όπως αυτές ερμηνεύτηκαν με την εγκύκλιό μας ΠΟΛ.1004/4.1.2013, δεν είναι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών τα φυσικά πρόσωπα με εξαίρεση αυτά που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα κατονομαζόμενο στην παράγραφο 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, τα οποία ευκαιριακά και ως παρεπόμενη δραστηριότητα, πωλούν αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες, σε πρόσωπο που έχει υποχρέωση να εκδίδει στοιχείο προβλεπόμενο από τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., δηλαδή σε πρόσωπο υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών, ή πρόσωπο της παρ. 1 του άρθρου 3 του Κώδικα αυτού. Ο χαρακτηρισμός δε των προσώπων αυτών ως μη υπόχρεα απεικόνισης συναλλαγών για τις εν λόγω ευκαιριακές πράξεις δεν συναρτάται από το ύψος της αμοιβής ή από την αξία των πωλούμενων αγαθών.

Κατά την πάγια θέση της Διοίκησης, όταν δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή φοιτητές μεταπτυχιακοί ή μη αυστηρά στο πλαίσιο των σπουδών τους, οι οποίοι βέβαια δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία, ασχολούνται ευκαιριακά, δηλαδή όχι κατά σύστημα, με ερευνητική εργασία, έστω και αν το επάγγελμα του «ερευνητή» κατονομάζεται στην παρ.1 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε., δύναται να θεωρηθεί ότι αποκτούν εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα της παρ.3 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε.. Τα υπόψη πρόσωπα πρέπει να κρίνονται με βάση τα πραγματικά στοιχεία από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.,καθόσον για να θεωρηθεί ότι δεν ασκούν το ελευθέριο επάγγελμα του «ερευνητή», πρέπει όντως η κύρια δραστηριότητά τους να είναι άλλη όπως υπάλληλος που αποκτά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, φοιτητής κ.λπ. και η παροχή υπηρεσιών «ερευνητή» να είναι ευκαιριακή και παρεπόμενη.

Σύμφωνα με τα παραπάνω τα φυσικά πρόσωπα, ήτοι δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι, υποψήφιοι διδάκτορες, φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, άνεργοι, κλπ., που μετέχουν, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη σύμβασης έργου, σε ερευνητικά προγράμματα, επιχορηγούμενα ή μη, τα οποία εκτελούνται τόσο από πρόσωπα υπόχρεα απεικόνισης συναλλαγών, όσο και από διάφορους φορείς, θεωρείται ότι δεν είναι ερευνητές, δηλαδή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994 , αλλά παρέχοντες υπηρεσίες συμμετέχοντες σε ερευνητικό έργο, δηλαδή πηγής εισοδήματος της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του νόμου αυτού (ν. 2238/1994) και ως εκ τούτου για την περιστασιακή συμμετοχή τους στα προγράμματα αυτά, δεν είναι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών, εφόσον βέβαια δεν είναι υπόχρεα από άλλη αιτία. Επομένως για την δραστηριότητά τους αυτή δεν τηρούν βιβλία και δεν εκδίδουν στοιχεία, για την αμοιβή δε που λαμβάνουν, ανεξάρτητα από το ύψος αυτής, εκδίδεται από τον αντισυμβαλλόμενο απόδειξη δαπάνης, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 13 του άρθρου 8 του Κ.Φ.Α.Σ.

Σημειώνεται ότι τα προαναφερόμενα αναλογικά ισχύουν και για τις κατηγορίες εργαζομένων, οι οποίοι συμμετέχουν σε καινοτόμες δράσεις εκπαίδευσης που υλοποιούν φορείς εποπτευόμενοι από το Υπουργείο Παιδείας (όπως το ΙΕΠ, ΙΤΥΕ, κλπ.) και προσφέρουν ως επιμορφωτές, δημιουργοί εκπαιδευτικού υλικού σε έντυπη μορφή ή ηλεκτρονική μορφή, υπηρεσίες υποστήριξης καινοτόμων εκπαιδευτικών δράσεων πρωτοβάθμιας-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ειδικής αγωγής, τεχνολογίας, πληροφορικής και επικοινωνιών κλπ.

Επίσης τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση ανάθεσης σε εν ενεργεία δημόσιο ή ιδιωτικό υπάλληλο, από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, στα πλαίσια εκτέλεσης εθνικών ή συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. έργων, επιμόρφωσης στην Ελληνική γλώσσα, ομάδων προσώπων.

Τέλος διευκρινίζεται ότι ο εν ενεργεία δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος ή συνταξιούχος που ασχολείται ως εισηγητής, δεν είναι υπόχρεος εφαρμογής των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ. και ως εκ τούτου δεν τηρεί βιβλία και δεν εκδίδει στοιχεία για τη δραστηριότητά του αυτή, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν είναι υπόχρεος εφαρμογής των διατάξεων του Κώδικα αυτού για κάποια άλλη δραστηριότητα, όπως άλλωστε διευκρινίστηκε και με την εγκύκλιό μας ΠΟΛ.1004/4.1.2013.»

Συνεπώς, βάσει των ανωτέρω, τα μέλη διοικητικών συμβουλίων νομικών προσώπων δεν είναι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών σύμφωνα με τον ΚΦΑΣ, ωστόσο σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρεται και στο έγγραφο που σας παραθέσαμε “ τα υπόψη πρόσωπα πρέπει να κρίνονται με βάση τα πραγματικά στοιχεία από την αρμόδια Δ.Ο.Υ”

Η ομάδα της AST BOOKS.