ΠΟΛ.1147/30.11.2009

Διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών

Με αφορμή την πρόσφατη ψήφιση του Ν.3777/2009 (ΦΕΚ 127/Α’/28.7.2009) και προφορικά ερωτήματα που έχουν τεθεί στην υπηρεσία μας, σχετικά με τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών διαφορετικών κρατών – μελών, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
1. Με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως και 17 του πιο πάνω νόμου ενσωματώθηκε στο εσωτερικό μας δίκαιο η Οδηγία 2005/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 26ης Οκτωβρίου 2005 (L310/25.11.2005), με την οποία καθορίζεται το νομικό πλαίσιο των διασυνοριακών συγχωνεύσεων κεφαλαιουχικών εταιρειών διαφορετικών κρατών – μελών. Ειδικότερα, με τις διατάξεις του νόμου αυτού, οι οποίες εφαρμόζονται σε περίπτωση συγχώνευσης ημεδαπής κεφαλαιουχικής εταιρείας (Α.Ε., Ε.Π.Ε., ετερόρρυθμης κατά μετοχές εταιρείας και ευρωπαϊκής εταιρείας SE με έδρα στην Ελλάδα) με αλλοδαπή κεφαλαιουχική εταιρεία που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της υπόψη οδηγίας, είτε με απορρόφηση, είτε με σύσταση νέας εταιρείας η οποία έχει την έδρα της στην ημεδαπή, ρυθμίζεται το σχετικό εταιρικό δίκαιο για την πραγματοποίηση των πιο πάνω συγχωνεύσεων (κατάρτιση κοινού σχεδίου συγχώνευσης, δημοσιότητα, έκθεση ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, συμμετοχή εργαζομένων στα όργανα της διοίκησης, κ.λπ.).
2. Ειδικότερα, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν.3777/2009, η εκτίμηση της περιουσίας των συγχωνευόμενων εταιρειών πραγματοποιείται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, νομικά ή φυσικά πρόσωπα, που ορίζονται από τις εταιρείες που συγχωνεύονται (παρ. 1) ή διορίζονται για το σκοπό αυτό, κατόπιν κοινής αίτησης των εταιρειών αυτών από δικαστική ή διοικητική αρχή του κράτους – μέλους, η νομοθεσία του οποίου διέπει μια από τις εταιρείες που συγχωνεύονται ή την εταιρεία που προκύπτει από τη διασυνοριακή συγχώνευση ή είναι εγκεκριμένοι από τέτοια αρχή. Αρμόδια διοικητική αρχή για το διορισμό των ανωτέρω ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων στην ημεδαπή είναι η Διεύθυνση Ανωνύμων Εταιρειών και Πίστεως της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης (παρ. 2). Η έκθεση των εμπειρογνωμόνων περιλαμβάνει τα στοιχεία που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 71 του Κ.Ν.2190/1920 περί ανωνύμων εταιρειών (παρ. 3).
3. Εξάλλου, με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως και 8 του Ν.2578/1998, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην εσωτερική μας νομοθεσία η Οδηγία 90/434/ΕΟΚ του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, όπως αυτή ισχύει μετά την τροποποίησή της με την Οδηγία 2005/19/ΕΚ, παρέχονται φορολογικά κίνητρα για τη συγχώνευση εταιρειών δύο ή περισσοτέρων κρατών – μελών. Ειδικότερα, με τις διατάξεις της περ. α’ του άρθρου 2 του νόμου αυτού προβλέπεται συγχώνευση ημεδαπής Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. και εταιρείας άλλου κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είτε με απορρόφηση, είτε με σύσταση νέας εταιρείας. Η υπεραξία που προκύπτει κατά την ως άνω πράξη δεν υπόκειται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3 του Ν.2578/1998, σε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα κατά το χρόνο που λαμβάνει χώρα η εν λόγω πράξη, ενώ περαιτέρω, με τις διατάξεις του ίδιου άρθρου προβλέπονται και άλλου είδους φορολογικά κίνητρα για την πραγματοποίηση των διασυνοριακών αυτών συγχωνεύσεων, ήτοι μη φορολόγηση των αφορολόγητων εκπτώσεων και αποθεματικών που έχουν σχηματισθεί από την εισφέρουσα ημεδαπή Α.Ε. ή Ε.Π.Ε., διατήρηση του δικαιώματος μεταφοράς των ζημιών παρελθουσών χρήσεων των πιο πάνω εταιρειών στα επόμενα έτη κ.λπ.
4. Επιπλέον, με την Οδηγία 2005/19/ΕΚ, σχετικά με το κοινό φορολογικό καθεστώς για τις συγχωνεύσεις, διασπάσεις, εισφορές ενεργητικού και ανταλλαγές μετοχών μεταξύ εταιρειών διαφορετικών κρατών – μελών (όπως ενσωματώθηκε στην εσωτερική μας νομοθεσία με το Ν.3517/2006) επεκτάθηκαν τα ευεργετήματα της Οδηγίας 90/434/ΕΟΚ, και στις ημεδαπές Ε.Π.Ε., καθώς και σε πράξεις που μέχρι σήμερα δεν καλύπτονταν από αυτή, όπως για παράδειγμα μερική διάσπαση, μεταφορά της καταστατικής έδρας ευρωπαϊκής εταιρείας (SE) ή ευρωπαϊκής συνεταιριστικής εταιρείας (SCE) σε άλλο κράτος – μέλος κ.λπ.
5. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι μέχρι την ψήφιση του Ν.3777/2009 οι διατάξεις του Ν.2578/1998, όπως αυτές ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με το Ν.3517/2006, είχαν καταστεί ουσιαστικά ανενεργές, αφού δεν υπήρχε το νομικό (εταιρικό) πλαίσιο για την πραγματοποίηση των διασυνοριακών αυτών συγχωνεύσεων. Μετά τη ψήφιση του πιο πάνω νόμου, και δεδομένου ότι η οδηγία 2005/56/ΕΚ δεν ρυθμίζει φορολογικά θέματα και ούτε έχει προταθεί από την Ε.Ε. άλλο φορολογικό καθεστώς που να τροποποιεί ή να καταργεί το προγενέστερο (Οδηγία 90/434/ΕΟΚ), συνάγεται ότι σε περίπτωση συγχώνευσης ημεδαπής Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. και εταιρείας άλλου κράτους – μέλους της Ε.Ε., η οποία λαμβάνει χώρα με βάση τις διαδικασίες που προβλέπονται από το Ν.3777/2009, έχουν εφαρμογή οι ευεργετικές διατάξεις των άρθρων 1 έως και 8 του Ν.2578/1998. Κατά συνέπεια, η υπεραξία που προκύπτει από την εκτίμηση της περιουσίας της απορροφούμενης ημεδαπής επιχείρησης από τους ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες του άρθρου 6 του Ν.3777/2009, δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα κατά το χρόνο που λαμβάνει χώρα η συγχώνευση, σύμφωνα με τα οριζόμενα από το άρθρο 3 του Ν.2578/1998.

 

Ακριβές Αντίγραφο

Η Προϊσταμένη της Γραμματείας

 

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ