ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΦΠΑ

Ερώτηση

263AA.    Καλησπέρα σας. Τουριστικο γραφείο λαμβάνει τιμολόγιο χωρίς φπα (αρθρο 14-παρ.2) από χώρα Ε/Ε για παρασχεθείσες υπηρεσίες προς αυτό. Το τουριστικό γραφείο θα μετακυλίσει μέρος της δαπάνης αυτής σε  άλλη τουριστική επιχείρηση. Ερώτηση:  Η τιμολόγηση της δαπάνης αυτής προς την άλλη επιχ/ση θα είναι με φπα; Σας ευχαριστώ πολύ

 

Απάντηση

«Αρ.Πρωτ .: 1095254/2206/Α0012/8.2.2007
ΘΕΜΑ: Τρόπος φορολόγησης των επιχειρήσεων πρακτορείων ταξιδιών.

Απαντώντας στο από 26-10-2006 σχετικό έγγραφό σας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας πληροφορούμε τα εξής:

…………………………………

ΙΙ . Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 43 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν.2859/2000), όπως αυτές ερμηνεύτηκαν με τις εγκυκλίους Π.4336/3162/αρ.10/10.7.87 και 1098639/4519/ 1378/ ΠΟΛ. 1221/29.08.1995, οι επιχειρήσεις πρακτορείων ταξιδίων, υπάγονται στο ειδικό καθεστώς του άρθρου αυτού εφόσον και κατά το μέρος που για την πραγματοποίηση του ταξιδιού ή της περιήγησης χρησιμοποιούν προς άμεση εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών που παρέχονται από άλλους υποκείμενους στο φόρο.

Σύμφωνα με το ειδικό αυτό καθεστώς, το πρακτορείο παρέχει μια ενιαία υπηρεσία «πακέτο» προς τον ταξιδιώτη και φορολογείται για τη μικτή αμοιβή του, με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (19%). Η μικτή αμοιβή προκύπτει μετά την αφαίρεση, από το συνολικό ποσό που καταβάλλεται από τον πελάτη (το οποίο λαμβάνεται χωρίς φόρο), του κόστους (με φόρο) με το οποίο επιβαρύνεται το πρακτορείο για την παράδοση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών που το πρακτορείο λαμβάνει από άλλους υποκείμενους στο φόρο για την άμεση εξυπηρέτηση του ταξιδιώτη.

Στην ανωτέρω ενιαία υπηρεσία «πακέτο» εντάσσεται επίσης και η υπηρεσία μεταφοράς που το πρακτορείο παρέχει με ίδια μεταφορικά μέσα (ιδιόκτητα ή μισθωμένα) προς τον ταξιδιώτη, με την προϋπόθεση ότι για την αξία της μεταφοράς αυτής (υπολογιζόμενη με τεκμαρτό τρόπο) καταβάλλεται φόρος με το κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και η τεκμαρτή αυτή δαπάνη, με το ΦΠΑ που οφείλεται σύμφωνα με το κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, προσαυξάνει το κόστος του πακέτου.

Το πρακτορείο ταξιδίων δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου με τον οποίο επιβαρύνονται οι εισροές του.

Κατόπιν των ανωτέρω, είναι σαφές ότι, για τις ανάγκες του ΦΠΑ, από τα βιβλία και στοιχεία του πρακτορείου θα πρέπει να προκύπτει:

- Το συνολικό ποσό που εισπράττει το πρακτορείο από τον πελάτη, στα πλαίσια παροχής ενιαίας υπηρεσίας «πακέτο».

- Το κόστος (με ΦΠΑ) του πρακτορείου για τις παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που λαμβάνει από άλλους υποκείμενους στο φόρο, στα πλαίσια παροχής ενιαίας υπηρεσίας «πακέτο».

- Η τεκμαρτή αμοιβή για την ενδεχόμενη παροχή υπηρεσιών μεταφοράς με ίδια μεταφορικά μέσα και ο αναλογών ΦΠΑ, ο οποίος οφείλεται με το κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

……………………………..»

« Εγκύκλιος Υπ. Οικονομικών  10/1987 (Ερμηνεία διατάξεων Ν.1642/86 – Φ.Π.Α.)

 

 (Αρθρο 35 Ν. 1642/86) Ειδικό καθεστώς πρακτορείων ταξιδιών

……………………………

186. Προϋποθέσεις υπαγωγής των πρακτορείων ταξιδίων στο ειδικό καθεστώς. Από το συνδυασμό των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού, προκύπτει ότι για την υπαγωγή στο ειδικό καθεστώς και τον προσδιορισμό του φόρου, τόσο τα πρακτορεία ταξιδίων όσο και οι εξομοιούμενες με αυτά επιχειρήσεις τουριστικών περιηγήσεων, θα πρέπει να συγκεντρώνουν τις παρακάτω προϋποθέσεις:

- να ενεργούν στο όνομά τους,

- να χρησιμοποιούν για το σκοπό της άμεσης εξυπηρέτησης των ταξιδιωτών παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών τις οποίες προσφέρουν άλλοι υποκείμενοι στο φόρο και

- να έχουν την έδρα της οικονομικής δραστηριότητάς τους στην Ελλάδα.

Οι ανωτέρω προϋποθέσεις είναι αναγκαίο να συντρέχουν.

Αν λείπει έστω και μία από τις δύο πρώτες προϋποθέσεις δεν υφίσταται ειδικό καθεστώς πρακτορείων ταξιδιών, αν όμως λείπει η τρίτη μόνο προϋπόθεση ο τόπος φορολογίας δεν βρίσκεται στην Ελλάδα.

Αναλύοντας περαιτέρω τις πιο πάνω προϋποθέσεις, επισημαίνουμε τα ακόλουθα:

α. Το πρακτορείο θα πρέπει, καταρχήν, να ενεργεί στο όνομά του και για δικό του λογαριασμό στο προσφέροντας την υπηρεσία κατευθείαν προς τον πελάτη για ολόκληρο το ταξίδι (πακέτο).

Σ΄ αυτή την περίπτωση το πρακτορείο έρχεται σε επαφή, είτε κατευθείαν με τον πελάτη, είτε μέσω άλλων πρακτορείων και εισπράττει τίμημα για οτιδήποτε αφορά το ταξίδι (όλα πληρωμένα), δηλαδή για τη μεταφορά, το φαγητό, τα ποτά, το ξενοδοχείο, την επίσκεψη στα αξιοθέατα, στα μουσεία, στους αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους, στα κέντρα διασκέδασης κλπ.

Το ειδικό καθεστώς έχει επίσης εφαρμογή και οσάκις το πρακτορείο προσφέρει στον ταξιδιώτη του ταξίδι πακέτο, δηλαδή σύνολο επιμέρους παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών, που δεν προσφέρονται, όμως, κατ΄ ευθείαν σ΄ αυτό, αλλά σε άλλο πρακτορείο.

……………………..

Αντίθετα, δεν έχουμε εφαρμογή του καθεστώτος όταν το πρακτορείο απλώς παρεμβαίνει με οποιονδήποτε τρόπο, σε μια φάση του ταξιδιού ως μεσολαβητής (μεσίτης) μεμονωμένων υπηρεσιών (μεταφορά, κλείσιμο ξενοδοχείου κλπ.).

Στις περιπτώσεις αυτές το πρακτορείο λαμβάνει αμοιβή (μεσιτεία), είτε από το πρόσωπο που παρέχει την υπηρεσία (π.χ. μεταφορέα, ξενοδόχο κ.λ.π.) εφόσον είναι εντολοδόχος αυτού, είτε από τον πελάτη ταξιδιώτη. Για τις περιπτώσεις αυτές γίνεται ειδικότερα λόγος κατωτέρω.

β. Όπως σημειώνεται ανωτέρω, το πρακτορείο πρέπει να χρησιμοποιεί για την εκτέλεση του ταξιδιού υπηρεσίες άλλων υποκείμενων στο φόρο όπως του μεταφορέα, του ξενοδόχου, του εστιάτορα, του εκμεταλλευτή κέντρου διασκέδασης κ.λπ..

Όλες οι υπηρεσίες αυτές λαμβάνονται υπόψη σαν μια ενιαία υπηρεσία την οποία λογίζεται ότι προσφέρει το πρακτορείο προς τον ταξιδιώτη. Θεωρείται όμως υπηρεσία υπαγόμενη στο καθεστώς μόνο κατά το μέρος που προσφέρονται υπηρεσίες τρίτων.

Κατά συνέπεια, αν ειδικά κάποιες υπηρεσίες προσφέρονται από το ίδιο το πρακτορείο, όταν αυτό ενεργεί π.χ. σαν μεσίτης ή μεταφορέας, στην περίπτωση αυτή, το μέρος της αμοιβής που εισπράττεται από τον πελάτη, το οποίο αντιστοιχεί στην αξία των δικών του υπηρεσιών αποχωρίζεται από τη συνολική αμοιβή και φορολογείται σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις.

Από τα αμέσως ανωτέρω προκύπτει ότι το ειδικό καθεστώς δεν εφαρμόζεται πάντοτε σ΄ όλα τα πρακτορεία και ανεξάρτητα από τις πράξεις αυτών, αλλά αντίθετα βρίσκεται σε απόλυτη εξάρτηση προς τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Για το λόγο αυτό είναι ενδεχόμενο ένα και το αυτό πρακτορείο, για ένα συγκεκριμένο ταξίδι, να υπάγεται ταυτόχρονα για ορισμένες πράξεις στο κανονικό καθεστώς και για κάποιες άλλες στο ειδικό καθεστώς. Συνεπώς, κάθε παροχή υπηρεσιών των πρακτορείων ταξιδίων πρέπει να εξετάζεται αυτοτελώς και με προσοχή και να αναλύεται σε βάθος.

γ. Το πρακτορείο θα πρέπει επιπλέον να έχει την έδρα της οικονομικής δραστηριότητάς του στην Ελλάδα, ή, σε περίπτωση έλλειψης της έδρας, να έχει στην Ελλάδα τη μόνιμη εγκατάστασή του από την οποία να παρέχεται η ενιαία υπηρεσία.

Το πρακτορείο υπόκειται στο φόρο για τα ταξίδια που πραγματοποιεί στην Ελλάδα, στο εξωτερικό γενικά, καθώς επίσης και για τα μικτά (Ελλάδα και εξωτερικό). Δεν απαιτούνται πολλά ταξίδια, αρκεί και ένα μόνο, εφόσον όμως πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις.

…………………………………….

189. Πράξεις υπαγόμενες στο κανονικό καθεστώς και πράξεις απαλλασσόμενες από το φόρο. Οι διατάξεις της παραγρ. 5 ορίζουν τις αμοιβές των πρακτορείων ταξιδίων, που προέρχονται από υπηρεσίες τις οποίες παρέχουν αποκλειστικά ως μεσολαβητές με προμήθεια, καθώς επίσης και από υπηρεσίες που παρέχουν με μεταφορικά μέσο, που εκμεταλλεύονται τα ίδια, δεν εμπίπτουν στο ειδικό καθεστώς του άρθρου αυτού.

Η έννοια των διατάξεων αυτών είναι ότι αν οι συγκεκριμένες αμοιβές προέρχονται από υπηρεσίες που παρέχονται μεμονωμένα, για την υπαγωγή αυτών στο φόρο εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις του κανονικού καθεστώτος.

Επίσης αν οι υπηρεσίες αυτές δεν παρέχονται μεμονωμένα, αλλά στα πλαίσια μίας ενιαίας υπηρεσίας (πακέτο), πάλι γι΄ αυτές ισχύουν οι γενικές διατάξεις και με βάση αυτές υπάγονται στο φόρο μετά από τον αποχωρισμό τους από τις λοιπές υπηρεσίες του πακέτου π.χ. το πρακτορείο Χ πουλάει ταξίδια «πακέτο» στο πρακτορείο Ψ, ενεργώντας ως διαμεσολαβητής με προμήθεια.

Έτσι με τις γενικές διατάξεις φορολογούνται:

Οι αμοιβές για τις υπηρεσίες μεσολάβησης ενός πρακτορείου που ενεργεί με την του ιδιότητα μεσίτη με προμήθεια (απλή διαμεσολάβηση, έκδοση εισιτηρίων σιδηροδρομικών, ακτοπλοϊκών και αεροπορικών εταιρειών κλπ.). Στην περίπτωση που το πρακτορείο ενεργεί ως εντολοδόχος του ταξιδιώτη και στο όνομα αυτού η παρεχόμενη υπηρεσία φορολογείται εφόσον το ταξίδι πραγματοποιείται σε άλλη χώρα της Κοινότητας.

Σημειώνουμε ότι η προμήθεια που παίρνουν οι επιχειρήσεις πρακτορείων ταξιδίων που έχουν έδρα ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα για τη μεσολάβηση έκδοσης εισιτηρίων επιβάλλεται φόρος προστιθέμενης αξίας 18%. Ο φόρος αυτός επιβαρύνει τον αντισυμβαλλόμενο μεταφορέα ή οργανωτή εκδρομών.

Από το φόρο απαλλάσσονται οι παραπάνω προμήθειες που αναφέρονται στις αεροπορικές, σιδηροδρομικές και θαλάσσιες μεταφορές προσώπων από το εσωτερικό της χώρας στο εξωτερικό και αντίστροφα, καθώς επίσης και οι σχετικές μεταφορές που ενεργούνται μεταξύ δύο ή περισσότερων ξένων χωρών, οι διεθνείς δηλαδή μεταφορές γενικά.

Αν όμως, η διαμεσολάβηση δεν αφορά τις ανωτέρω διεθνείς μεταφορές προσώπων (αεροπορικές, σιδηροδρομικές, θαλάσσιες), αλλά διεθνείς οδικές μεταφορές ή μεταφορές στο εσωτερικό της χώρας, η πρακτόρευση σ΄ αυτές υπάγεται στο φόρο προστιθέμενης αξίας με συντελεστή 18% και ο σχετικός φόρος επιβαρύνει το λήπτη των υπηρεσιών.

Ειδικά, προκειμένου για διεθνείς οδικές μεταφορές που ενεργούνται με ξένα τουριστικά λεωφορεία, ο φόρος΄ υπολογίζεται κατ΄ αποκοπή με ειδική διαδικασία που ορίζεται από την Π. 7802/942/25.11.1986 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

β. Οι αμοιβές για τις υπηρεσίες μεταφοράς που παρέχει ένα πρακτορείο, εφόσον χρησιμοποιεί μεταφορικά μέσα που εκμεταλλεύεται το συγκεκριμένο πρακτορείο. Επομένως, για την εφαρμογή του κανονικού καθεστώτος, το πρακτορείο θα πρέπει να χρησιμοποιεί είτε δικά του μεταφορικά μέσα είτε μεταφορικά μέσα που ανήκουν σε τρίτους, αλλά η εκμετάλλευση των μέσων μεταφοράς να έχει αναληφθεί από το πρακτορείο αυτό. Θα πρέπει τέλος να τονιστεί ότι η υπηρεσία μεταφοράς με μέσα που εκμεταλλεύεται το πρακτορείο, φορολογείται πάντοτε με τις γενικές διατάξεις, ανεξάρτητα αν η μεταφορά αποτελεί τη μοναδική παρεχόμενη υπηρεσία (μεταφορά για θαλάσσια μπάνια) ή αν αποτελεί μία από τις πολλές υπηρεσίες ενός ταξιδιού πακέτο.»

Συνεπώς, κάθε παροχή υπηρεσιών των πρακτορείων ταξιδίων πρέπει να εξετάζεται αυτοτελώς για την υπαγωγή της στο κανονικό ή στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ.

Η ομάδα της AST BOOKS.