Ερώτηση

833ΑΑ. Θα ήθελα σας παρακαλώ να με βοηθήσετε όσον αφορά στο παρακάτω θέμα.

1) Για την μετάβαση ατομικής επιχείρισης (Σνακ Μπαρ), ποια είναι η διαδικασία που πρέπει να γίνει;

2) Οφείλεται φόρος υπεραξίας και πως υπολογίζεται; Σημείωση: Η επιχείριση είναι σε λειτουργία 8 μήνες και τα παραστατικά που έχουν εκδοθεί στο όνομά της είναι πολύ λίγα (δεν υπάρχουν παραστατικά για τα ψυγεία, φούρνους και γενικά για όλα τα πάγια τα οποία είναι απαραίτητα για την λειτουργία)

3) Τι πρόβλημα θα αντιμετωπίσει όσον αφορά αυτό το θέμα; Είναι εφικτό να γίνει μεταβίβαση χωρίς αυτά και στην συνέχει να κοπούν τα παραστατικά στον καινούργιο αγοραστή; ( εξαιτίας του λίγου χρόνου που λειτουργεί είναι ζημιογόνα)

Ευχαριστώ πολύ εκ των προτέρων.

Απάντηση

Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 5 του Ν.2859/2000:

4.Δε θεωρείται ως παράδοση αγαθών η μεταβίβαση αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους της από επαχθή ή χαριστική αιτία ή με τη μορφή εισφοράς σε υφιστάμενο ή συνιστώμενο νομικό πρόσωπο. Στην περίπτωση αυτή το πρόσωπο που αποκτά τα αγαθά θεωρείται, για την εφαρμογή του νόμου αυτού, ότι υπεισέρχεται ως διάδοχος στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του προσώπου που μεταβιβάζει. Η διάταξη αυτή δεν έχει εφαρμογή, αν το πρόσωπο που μεταβιβάζει ή το πρόσωπο που αποκτά τα αγαθά ενεργεί πράξεις για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου.

Στην περίπτωση λοιπόν της μεταβίβασης επιχείρηση ως συνόλου, δεν οφείλεται Φ.Π.Α. αλλά χαρτόσημο κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 15 παρ.1α του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.

Ακόμη, σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. 1 του Ν.2238/1994:
1.Φορολογείται αυτοτελώς λογιζόμενο ως εισόδημα:
α) Με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) κάθε κέρδος ή ωφέλεια που προέρχεται από τη μεταβίβαση:
αα) Ολόκληρης επιχείρησης με τα άυλα στοιχεία αυτής, όπως αέρας, επωνυμία, σήμα, προνόμια κ.λπ. ή υποκαταστήματος επιχείρησης, όπως αυτό ορίζεται από τις διατάξεις της παραγράφου1 του άρθρου 9 του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.
ββ) Εταιρικών μερίδων ή μεριδίων, ποσοστών συμμετοχής σε κοινωνία αστικού δικαίου που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα ή σε κοινοπραξία, εκτός κοινοπραξίας τεχνικών έργων, της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.
Για τον υπολογισμό της ωφέλειας, που προκύπτει από τη μεταβίβαση μεριδίων ημεδαπής εταιρείας περιορισμένης ευθύνης, αφαιρείται το κόστος απόκτησής της από την κατώτατη πραγματική αξία που έχουν κατά το χρόνο μεταβίβασης. Για τον προσδιορισμό της κατώτατης πραγματικής αξίας των μεριδίων που μεταβιβάζονται, ως κατώτατη πραγματική αξία ολόκληρης της εταιρίας λαμβάνεται το άθροισμα: i) των ιδίων κεφαλαίων της, που εμφανίζονται στον τελευταίο πριν από τη μεταβίβαση επίσημο ισολογισμό, ii) της άυλης αξίας της, iii) της αξίας των ακινήτων της εταιρείας κατά το μέρος που η αξία του καθενός από αυτά, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο μεταβίβασης στη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων, υπερβαίνει την αξία κτήσης του και iv) των αυξήσεων των ιδίων κεφαλαίων που έχουν μεσολαβήσει από το χρόνο σύνταξης του τελευταίου επίσημου ισολογισμού μέχρι το χρόνο μεταβίβασης των μεριδίων ή των μειώσεων των ιδίων κεφαλαίων που έχουν γίνει στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Ειδικότερα, για τον προσδιορισμό της άυλης αξίας, αφαιρούνται οι τόκοι των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας, οι οποίοι υπολογίζονται με βάση το μέσο όρο του επιτοκίου των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας, που εκδόθηκαν το Δεκέμβριο του έτους που προηγείται της μεταβίβασης, από το μέσο όρο των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης των πέντε (5) τελευταίων, πριν από τη μεταβίβαση, ισολογισμών και το ποσό που προκύπτει (R) αναπροσαρμόζεται αρχικά με την εφαρμογή της σταθερής ληξιπρόθεσμης ράντας:
α = R x 1-uⁿ
i
και στη συνέχεια το αποτέλεσμα που προκύπτει προσαυξάνεται με τους ακόλουθους ποσοστιαίους συντελεστές, ανάλογα με τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης:

Έτη λειτουργίας     Συντελεστές
Πάνω από 3 μέχρι 5    10%
Πάνω από 5 μέχρι 10    20%
Πάνω από 10 μέχρι 15    30%
Πάνω από 15    40%
Για την εφαρμογή της πιο πάνω ράντας:
- α = το ποσό που προκύπτει μετά την αναπροσαρμογή και αποτελεί την άυλη αξία της επιχείρησης,
- R = το ποσό που αναπροσαρμόζεται και αναφέρεται στο υπερκέρδος της επιχείρησης,
- n = το πενταετές μελλοντικό χρονικό διάστημα για το οποίο προσδοκάται υπερκέρδος,
-uⁿ = 1
(1+i)ⁿ
η παρούσα αξία του κεφαλαίου, η αξία του οποίου μετά από το πιο πάνω μελλοντικό διάστημα (n) είναι ένα λεπτό του ευρώ,
- i = το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας.
Ακόμη, με το έγγραφο 1097911/1834/Α0012
Προσδιορισμός της υπεραξίας κατά την μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης έχουν διευκρινιστεί τα ακόλουθα:

1.    Σύμφωνα με την 1066328/1394/Α0012/16.7.2003 εγκύκλιό μας, με την οποία παρέχονται διευκρινίσεις σχετικά με την 1030366/10307/Β0012/ΠΟΛ.1053/1.4.2003 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, κατά τον προσδιορισμό της καθαρής θέσης ομόρρυθμης εταιρείας με βιβλία Β' κατηγορίας και πιο συγκεκριμένα κατά τον υπολογισμό των παγίων, λαμβάνεται υπόψη η αναπόσβεστη αξία όλων των παγίων, τα οποία αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του νομικού προσώπου. Σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο δεν έχουν γίνει αποσβέσεις, για τον πιο πάνω υπολογισμό, λαμβάνεται η αξία των βιβλίων μειωμένη με τις αποσβέσεις που θα έπρεπε να είχαν γίνει, γιατί ο υπολογισμός αυτός έχει σκοπό την ανεύρεση της πραγματικής αξίας της επιχείρησης και όχι άλλους φορολογικούς σκοπούς.

2.    Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περίπτωσης στ' της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε. ορίζεται ότι πάγια στοιχεία των οποίων η αξία κτήσης του καθενός είναι μέχρι χίλια διακόσια (1.200) ευρώ, (σ.σ. 1.500 ευρώ πλέον) μπορούν να αποσβεσθούν εξ ολοκλήρου μέσα στη χρήση κατά την οποία αυτά χρησιμοποιήθηκαν ή τέθηκαν σε λειτουργία. Η διάταξη αυτή τέθηκε σε εφαρμογή με την παράγραφο 6 του άρθρου 9 του ν.3296/2004 και ισχύει για πάγια που αποκτώνται από διαχειριστικές περιόδους που αρχίζουν από την 1.1.2005 και μετά ενώ για προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους η αξία των παγίων που μπορούσαν να αποσβεσθούν εξ ολοκλήρου ανέρχονταν στο ποσό των 600 ευρώ.

3.    Ύστερα από τα παραπάνω σας πληροφορούμε ότι για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας κατά τη μεταβίβαση της επιχείρησης, με επαχθή αιτία (πώληση) θα ληφθεί υπόψη η αξία των παγίων μειωμένη με τις αποσβέσεις που θα έπρεπε να είχαν γίνει βάσει των διατάξεων του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε.. Συνεπώς, εφόσον τα πάγια της επιχείρησης πληρούν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2 του παρόντος, μπορούν να αποσβεσθούν εξ ολοκλήρου (σχετ. και το 1029360/564/Α0012/2.5.2007 έγγραφό μας).

Ωστόσο, στη δική σας περίπτωση που η λειτουργία της επιχείρησης είναι μόλις οκτώ μήνες, με ζημιογόνο αποτέλεσμα, δεν προκύπτει φόρος υπεραξίας, υπάρχει όμως υποχρέωση υποβολής της δήλωσης φόρου υπεραξίας και το γεγονός ότι δεν υπάρχουν τιμολόγια για τα πάγια οπωσδήποτε μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα, καθώς μπορεί να κληθείτε να απαντήσετε στο πως λειτουργούσε η επιχείρηση χωρίς ψυγεία κ.λ.π. Ακόμη, σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1102/2005 έχουν οριστεί τα ακόλουθα:

Αρθρο 6
Δήλωση Διακοπής Εργασιών
1. Τα Φυσικά Πρόσωπα της παρούσας υποχρεούνται να υποβάλλουν, εντός 10 ημερών από την οριστική παύση των εργασιών τους, το έντυπο Μ4 «Δήλωση Διακοπής Εργασιών».Τα Νομικά Πρόσωπα και οι Ενώσεις Προσώπων υποβάλλουν την ίδια δήλωση εντός τριάντα ημερών από την οριστική παύση των εργασιών τους.
2. Σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής επιχείρησης ως συνόλου, η δήλωση διακοπής εργασιών υποβάλλεται από τους κληρονόμους μέσα σε δέκα (10) ημέρες από την ενεργό ανάμιξή τους στην κληρονομούμενη επιχείρηση και όχι πέραν των δέκα (10) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας αποποίησης, που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα, σε κάθε άλλη περίπτωση.
3. Πριν από τη σχετική καταχώριση της δήλωσης διακοπής εργασιών στο υποσύστημα Μητρώου ακυρώνονται υποχρεωτικά τα θεωρημένα στοιχεία του Κ.Β.Σ..
4. Με τη δήλωση διακοπής εργασιών υποβάλλεται υποχρεωτικά και υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/86, με την οποία δηλώνεται ότι δεν υφίστανται αποθέματα της επιχείρησης πάγια ή εμπορεύσιμα.
`Αρθρο 7
Αυτοψία
1. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. υποχρεούται με την υποβολή της δήλωσης έναρξης ή μεταβολής εργασιών και σε κάθε περίπτωση αλλαγής της επαγγελματικής εγκατάστασης, να εκδίδει εντολή ελέγχου για τη διαπίστωση της ύπαρξης ή μη της δηλούμενης από την επιχείρηση επαγγελματικής εγκατάστασης. Ο έλεγχος ολοκληρώνεται μέσα σε τρεις (3) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης έναρξης ή μεταβολής εργασιών, εκτός εάν αντικειμενικά δυσχερείς συνθήκες δεν το επιτρέπουν. Συμπληρώνεται υποχρεωτικά το έντυπο "Ειδική Έκθεση Αυτοψίας", υπόδειγμα του οποίου επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.
Στις περιπτώσεις που αρμόδια Δ.Ο.Υ, για τη διαπίστωση της ύπαρξης ή μη επαγγελματικής εγκατάστασης είναι άλλη από αυτή στην οποία υποβάλλονται οι δηλώσεις έναρξης ή μεταβολής εργασιών τότε τον έλεγχο αυτό διενεργεί η Δ.Ο.Υ. της επαγγελματικής εγκατάστασης.
2. Η βεβαίωση έναρξης ή μεταβολής εργασιών δύναται να χορηγείται κατ΄ εξαίρεση χωρίς τη διενέργεια αυτοψίας, με αιτιολογημένη απόφαση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ.
3. Η ειδική έκθεση αυτοψίας ή η απόφαση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. για τη μη διενέργεια αυτής επισυνάπτεται στη δήλωση έναρξης ή μεταβολής εργασιών και αποτελεί απαραίτητο δικαιολογητικό στοιχείο για τη χορήγηση της αντίστοιχης βεβαίωσης.
Συνεπώς σε περίπτωση αυτοψίας και εφόσον τα πάγια περιουσιακά στοιχεία βρεθούν στο κατάστημα, μπορεί να κληθείτε να δώσετε τις απαιτούμενες  εξηγήσεις

Η ομάδα της AST BOOKS.